موعود در آیین زرتشت
دین زرتشت، دین غالب ایرانیان ـ تا قبل از ظهور اسلام ـ بوده است و هنوز پیروانی در ایران و هند دارد. زرتشت پیامبر این مذهب حدود 660 سال قبل از میلاد، متولد شده است.1
كتاب زرتشتیان اوستا نام دارد كه به معنای اساس و بنیان است. اوستای كنونی پنج بخش دارد:2
1- یَسنا (= جشن و پرستش): قسمتی از این بخش گاتها نامیده می‌شود (به معنای سرود). این بخش كه مشتمل برادعیه و معارف دینی است، معروف‌ترین قسمت اوستاست و به خود زرتشت نسبت داده شده است، در حالی كه سایر قسمت‌های اوستا را به پیشوایان دین زرتشت نسبت می‌دهند؛
2- ویسپِرَد (= همه‌ی سروران): مشتمل بر نیایش؛
3- وِندیداد (= قانون ضد دیو): درباره‌ی حلال و حرام و نجس و پاك؛
4- یَشتها (= نیایش، سرود و تسبیح)؛
5- خرده اوستا (= اوستای كوچك): درباره‌ی اعیاد و مراسم مذهبی و تعیین سرودهای آن‌ها.
زرتشتیان، علاوه بر اوستا، تفسیری به نام زَند اوستا و كتب مقدّس دیگری به زبان پهلوی دارند. در این دین، یك قدرت كیهانی به نام «اهورا مزدا» مشخص است و در مقابل وی، یك قدرت كیهانی متضاد به نام «اهریمن» یا روح بزرگ شرّ، خودنمایی می‌كند. این مطلب نشان‌دهنده‌ی دوری مذهب زرتشت از توحید است.3
در آیین زرتشت سه اصل عملی گفتار نیک، پندار نیک، کردار نیک وجود دارد و احترام به آتش به عنوان یکی از مظاهر خدای روشنایی و افروخته نگه‌داشتن آن در معابدی به نام آتشکده، مشخص‌ترین ویژگی این آیین است.
بر خلاف دیگر ادیان، كه معمولاً منتظر یك موعود نجات‌بخش‌اند، زرتشتیان منتظر سه موعود هستند كه هر یك از آن‌ها به فاصله‌ی هزار سال از دیگری ظهور خواهد كرد. این منجیان یكی پس از دیگری جهان را پر از عدل و داد خواهند كرد:4
1- هوشیدَر، 1000 سال پس از زرتشت؛
2- هوشیدَر ماه، 2000 سال پس از زرتشت؛
3- سوشیانس (یا سوشیانت)، 3000 سال پس از زرتشت كه با ظهور او جهان پایان می‌یابد. سوشیانس از ریشه‌ی «سو su، sav» به معنای سودمند است و در اوستا به معنای رها شده یا نجات‌دهنده ذكر شده است: «از این جهت سوشیانس نامیده خواهد شد زیرا كه سراسر جهان مادی را سود خواهد داد.»5
زرتشتیان در مورد چگونگی تولد سوشیانت بر این عقیده‌اند كه:
«در آخرین هزاره از عمر جهان، از خاندان بهروز خدا پرست و پرهیزگار، آخرین آفریده‌ی اهورا مزدا، متولد می‌شود. در سی سالگی امانت رسالت به وی واگذار شده و به واسطه‌ی نشانه‌ی متوقف شدن خورشید در وسط آسمان، ظهور او به عالمیان بشارت داده خواهد شد. از ظهور وی، اهریمن و دیو دروغ، نیست و نابود گردد. یاران آن موعود كه از جاودانان هستند، قیام می‌كنند و همراه وی خواهند بود تا مرده‌گان برخیزند و جهان معنوی روی نماید.»6
و در جایی دیگر آمده است: «سوشیانت (نجات‌دهنده‌ی بزرگ جهان) دین را به جهان رواج دهد، فقر و تنگ‌دستی را ریشه‌كن سازد، ایزدان را از دست اهریمن نجات داده، مردم جهان را هم‌فكر و هم‌گفتار و هم‌كردار گرداند.»7
2 . حسین توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ص 64 .
3 . ادیان زنده‌ی جهان، ص 369 .
4 . حسین توفیقی، آشنایی با ادیان بزرگ، ص 66 .
5 . بخشی از بند 129 فروردین یشت، به نقل از عزیز اله حیدری، مهدی (علیه السلام) تجسم امید و نجات، ص 62.
6 . یشتها، فصل 12، آیه‌ی 101، به نقل از فصل‌نامه‌ی انتظار، ش 15، ص 163 .
7. جاماسب نامه، ص 121، به نقل از محمّد خادمی شیرازی، یاد مهدی (علیه السلام)، ص 51 .
--------
منبع :
