راه حل اجرايي اصلاح الگوي مصرف

شش راه حل اجرايي اصلاح مكانيزم قيمت، فرهنگ سازي و اطلاع رساني صحيح، هدفمند كردن يارانه ها، ايجاد انضباط در بازارهاي پولي و سرمايه گذاري، ايجاد موازنه در آمدي و كاهش نرخ تورم از جمله راهكارهاي اجرايي اصلاح الگوي مصرف است...

از آنجا كه حركت هاي فرهنگي جزو حركت هاي لاك پشتي و كند محسوب مي شوند رسيدن به يك هدف كلان فرهنگي نياز به هماهنگي سياست هاي چند دوره 4 ساله دولتي دارد و بايد به اصلاح فرهنگ مصرف به عنوان يك طرح ملي و دراز مدت نگاه كرد.
بي‌شك تغيير الگوي مصرف عمومي مي تواند باعث صرفه جويي در بسياري از هزينه هاي دولت شود، سهميه بندي بنزين مي تواند يكي از تجربه هاي موفق در اين زمينه باشد كه دولت نهم موفق به اجراي اين طرح عظيم ملي شد.
مقام اول در مصرف نوشابه و نان در دنيا، سرانه 10 برابري در مصرف انرژي نسبت به اروپاييها، رتبه سوم مصرف گاز در جهان ، نوزدهمين كشور مصرف كننده برق در دنيا و قرار گرفتن در رتبه بيستم كشورهاي پر مصرف دارو ، همه و همه از جمله آثار الگوي نامناسب مصرف در كشور ماست كه جز به هدر دادن منابع و سرمايه هاي كشور نتيجه ديگري به دنبال ندارد.
* اصلاح مكانيزم قيمت
محمدحسين مهدوي عادلي با بيان اينكه مهمترين عاملي كه در هر اقتصادي نقش تعيين كننده براي توليد و مصرف آن دارد، مكانيزم قيمت است ، گفت: در ايران با توجه به دولتي بودن اقتصاد از اين مكانيزم در عمل استفاده نمي شود.
مهدوي عادلي به تجربيات ساير كشورها در بحث بهره گيري از مكانيزم قيمت اشاره كرد و افزود: در ديگر كشورها براي حمايت از افراد آسيب پذير در روند افزايش قيمت ها، به تقويت تامين اجتماعي در آنها پرداخته شده است تا حدي كه بعضا به افرادي كه از توان پرداخت كافي براي تقبل هزينه هاي آب و برق خود برخوردار نيستند (از محلي كه به همين منظور در نظر گرفته شده) كمك نقدي مي شود.
وي با اشاره به اينكه در ساير كشورها براي صرفه جويي در مصرف، قيمت را افزايش مي دهند گفت: در ايران عكس اين اتفاق صورت گرفته و با ارزان كردن برخي كالا ها موجبات استفاده بيشتر و بي رويه آنها فراهم شده است.

* اصلاح الگوي مصرف به معناي صرفه جويي نيست
عبدالرضا اميرتاش اظهار داشت: بايد دولت از همه ابزارهاي تبليغي و رسانه اي خود بهره گيرد تا عموم مردم را به خصوص از پايين ترين سطوح آموزشي در كشور متوجه اين امر كند كه امكانات موجود محدود است و هميشگي نيست.
اين كارشناس اقتصادي يادآور شد: دعوت مردم با بهره گيري از الگوي صحيح مصرف بايد توام با پاك كردن اين ذهنيت باشد كه الگوي مصرف برابر با صرفه جويي صرف نيست.
وي افزود: اين الگو بايد با كاهش ميزان مصرف، استفاده بهينه از منابع را نيز در پي داشته باشد.
اميرتاش خاطر نشان كرد: اگر مردم همانقدر كه به پول ارزش مي دهند به آب و برق بها مي دادند و آنها را مانند از دست دادن پول تصور مي كردند،‌ به طور قطع الگوي مصرف تغيير مي يافت.
وي بهترين ابزار براي اصلاح اين الگو را آگاهي سازي مردم و نيز فرهنگ سازي از طريق رسانه ها به خصوص صدا و سيما برشمرد.
ادامه مطلب در لينك مطلب

 
* هدفمند كردن يارانه ها الگوي مصرف را اصلاح مي كند
مرتضي الله داد در خصوص راهكار هاي اصلاح فرهنگ مصرف گفت: تلاش براي پايين نگه داشتن قيمتها توسط دولت سبب شده تا در چنين شرايطي ميزان مصرف كالا در كشور افزايش يابد و مردم عملا به زياد مصرف كردن عادت نمايند كه اين امر با هدفمند كردن يارانه ها مي تواند مرتفع شود چرا كه بيشترين حجم يارانه به اقشار ثروتمند جامعه تعلق مي گيريد.
وي افزود: در اين ميان كسي كه بايد مابه التفاوت قيمت فعلي و واقعي را در سير مصرف زياد مردم بپردازند دولت و تامين آن از محل بودجه است.

* ايجاد الگوي توليد، سرمايه گذاري و پس انداز
سيد كميل طيبي با بيان اينكه ايجاد انضباط در بازارهاي پول و سرمايه گذاري، الگوي مصرف را در اين راستا بهينه مي كند اظهار داشت : در حال حاضر با عنايت به افزايش قيمت نفت هم به لحاظ ريالي و هم دلاري، تقاضاي موثر در جامعه وجود دارد ، از سويي با وجود محدوديت در ظرفيتهاي توليد تعادل مورد انتظار بهم خورده و لذا در چنين شرايطي بهره گيري از استراتژي مشاركت مي تواند موثر باشد.
اين استاد دانشگاه گفت: براي دستيابي به يك الگوي مصرف مناسب در وهله اول بايد بتوان الگوي توليد، سرمايه گذاري و پس انداز مناسب ايجاد كرد .
اين كارشناس اقتصادي ادامه داد: ايجاد توازن بين مصرف فعلي و آتي از ديگر الزامات در اين مسير است.
وي افزود: بايد تلاش كرد تا شكافهاي پديد آمده در الگوي مصرف رفع شده و از اسراف و تبذير و بي‌عدالتي جلوگيري شود.

* ايجاد موازنه در آمدي و كاهش نرخ تورم
علي ياسري در اين خصوص گفت: از جمله عوامل موثر در تعيين الگوي مصرف هر كشور ، سطح درآمد مردم آن است.
وي افزود: خانوارهاي پردرآمد عمدتا گرايش به پس انداز و سرمايه گذاري دارند و كمتر مصرف مي كنند ولي در كشورهاي با درآمد پايين (مبتني بر معيارهاي جهاني)، مصرف در اينگونه كشورها بيشتر و سرمايه گذاري و پس انداز در آنها كمتر مي شود.
وي مسائل فرهنگي را در گرايش مردم به مصرف كمتر و صرفه جويي موثر دانست و افزود: برخي كشورهاي آسياي جنوبي شرقي مانند ژاپن ، كره جنوبي، مالزي و چين به لحاظ ويژگيهاي فرهنگي، مردم آن بسيار مرفه بوده و با عنايت به بالا بودن نرخ پس انداز در آن كشورها ، اقتصاد آنها نيز بر همين اساس شكل گرفته است.
ياسري از ديگر عوامل تاثير گذار بر الگوي مصرف به تورم اشاره كرد و افزود: نرخ تورم در ايران به نسبت ساير كشورهاي جهان بالا است كه اين مساله سبب مي شود تا مردم به سمت خريد برخي كالاها كه در قبال تورم حالت پوشش دهنده دارند (مانند طلا، دلار و ...) ترغيب شوند كه اين مساله در خصوص درآمدهاي بالاتر به سمت خريد زمين و مسكن ارزان گرايش مي يابد.
ياسري ياد آور شد: در چنين شرايطي با توجه به بالا بودن نرخ تورم، امكان رونق امور دلالي و واسطه گري فراهم مي شود كه بدون هرگونه تلاشي افراد از سود ناشي از مابه التفاوت قيمت خريد و فروش بهره مي برند.

در گفتگو با كارشناسان به 6 راه حل اجرايي اصلاح مكانيزم قيمت، فرهنگ سازي و اطلاع رساني صحيح، هدفمند كردن يارانه ها، ايجاد انضباط در بازارهاي پولي و سرمايه گذاري، ايجاد موازنه در آمدي و كاهش نرخ تورم اشاره شد، بدون شك راهكار هاي ديگري نيز در خصوص تغيير الگوي مصرف عمومي وجود دارد كه نياز به كارشناسي و توجه ويژه مسئولان دارد.
تصور اينكه مردم كشور ما بزرگترين مصرف كننده نان در جهان هستند يا اينكه مصرف گاز ايران به اندازه كل مصرف اتحاديه اروپاست بيش از پيش ذهن را به آن سو مي‌كشد كه يكي از عوامل اسراف و روش نادرست مصرف وضع يارانه بر روي برخي كالاهاي استراتژيك يا حامل هاي انرژي است كه با اجراي صحيح طرح تحول اقتصادي و هدفمند كردن يارانه ها مي توان گام موثري در مسير بلند رسيدن به فرهنگ صحيح مصرف برداشت.
بايد اذعان داشت با افزايش بهره‌وري نيروي كار و سرمايه و نيز برقراري ارتباطي منطقي بين تكنولوژي و نيروي كار مي توان از اتلاف منابع در بين مردم و دولت جلوگيري كرد كه اين مهم ميسر نمي شود مگر با اجراي سياستهاي هماهنگ و همكاري دو جانبه بين مردم و دولت.

منبع: خبرگزاري سايه

 




[ یک شنبه 11 بهمن 1388  ] [ 3:39 PM ] [ محمد معزی زاده ]
[ نظرات (0) ]