تفاوت دیه زن و مرد

سوال: چرا میزان دیه زن نصف دیه مرد است؟ آیا این امر بدان معناست که ارزش زن معادل نصف ارزش مرد می‌باشد؟

پاسخ: در تبیین این حکم اسلامی و تفاوت آن در مورد زن و مرد، مهمترین دلیل این است که؛ مسأله دیه صرفاً یک قرارداد اقتصادی است و ملاک ارزیابی انسان نیست. به همین خاطر؛ مهمترین شخصیت‌های اسلامی با ساده‌ترین افراد از نظر دیه یکسان هستند.

 

براي ديدن بقيه مقاله ، به ادامه مطلب مراجعه كنيد ...

 
دیه یک عالم دینی، یک انسان متخصص یا مبتکر، با دیه یک کارگر ساده در اسلام یکی است، به دلیل اینکه دیه عامل تعیین ارزش نیست و تنها یک ابزار است. معیار ارزش همان است که در قرآن بدان تصریح شده است که «اِنَّ اکرمکم عند الله اتقاکم».
یکی از وظایف اصلی مردان، قیام به امر خانواده و تأمین نفقه آنهاست؛ به این معنی که شرعاً هر مردی موظف است تا نیازمندی‌ها و حوایج مادی و اقتصادی اعضای خانواده را بر طرف سازد، هر چند زن از مال دنیا و ثروت مکفی برخوردار باشد.
 
حال اگر تفاوت اثرگذاری زن و مرد را در شریان اقتصادی خانواده و جامعه به عنوان یک واقعیت بپذیریم، روشن خواهد شد که لطمه مالی که در حاشیه کشته شدن مرد یا نیروی مولد و نان‌آور خانواده متوجه خانواده می شود، بیش از لطمه مالی است که کشته شدن یک زن برای خانواده به وجود می‌آورد و فقدان مردی که واجب است نفقه همسر خود را تامین نماید، از صحنه خانواده و اجتماع، از نظر اقتصادی آثار زیان‌بارتری بر جای می‌گذارد، تا فقدان یک زن.
نکته قابل توجه این است که این دیه به خانواده مرد داده می‌شود، تا زن و فرزندان ـ  و یا پدر و مادر ـ او از جهت اقتصادی در نبود مرد خانه، به مشکلات مالی گرفتار نشوند و در این مرحله می‌توان گفت؛ در این داوری، شریعت اسلامی به نوعی رعایت وضعیت زن و بچه‌های آن مرد را نموده است.
البته در تفکری که اساس و شالوده آن را اقتصاد تشکیل داده است و انسان به مثابه ماشینی می‌ماند که باید با صرف کمترین انرژی بیشترین کار را تحویل دهد، مرد و زن از نظر اقتصادی دارای وظایف و ارزش اقتصادی برابرند و تفاوت در دیه و نگرش مزبور بی‌معناست.
گفتنی است صرف نظر از اثر اقتـصادی هر یک از زن و مرد برای خانواده و اجتماع، جـان زن و مرد از نظر ارزشگذاری‌های الهی کاملاً برابرند. طبق نص صریح قرآن، کشتــن هر انسانی اعم از زن و مرد، از بزرگترین جرایم محسوب می‌گردد به حدی که کشتن یک تن، چه زن و چه مرد مساوی با کشتن همه انسانهاست.
 
در این نگاه نه زن بودن و نه مرد بودن، دخالتی در ارزیابی ندارد. عذاب و عقاب چنین عملی هم خلود در عذاب اخروی است و لذا کیفرهای دنیوی، مقابله با اصل عمل نمی‌کند، بلکه صرفاً این کیفرها راهکاری هستند برای جلوگیری از ارتکاب یا تکرار عمل در جامعه.
در نتیجه از نظر قرآن، اصل انسان کشی یک جرم بزرگ و نابخشودنی است و تفاوت در نحوه دیه و قصاص، ربطی به این قضیه ندارد؛ چنانچه هدف اسلام از تعیین دیه و جریمه مالی قیمت گذاری بدن و اعضای آن نیست، بلکه هدف مبارزه با فساد و جنایت است.
در پایان اشاره به این نکته ضروری است؛ اگر در مواردی زن در اقتصاد خانواده موقعیتی داشت که نوعاً مردان دارند، موجب نقض در قانون نمی‌شود، چرا که هر قانونی ناگزیر از مراعات نوع است و ملاحظه تمام موارد و مستثنیات، امکان‌پذیر نمی‌باشد.






نوشته شده توسط ( newsvaolds ) در چهارشنبه 19 فروردین 1394 

نظرات ، 0