محمد بن ابی بکر مادرش اسماء بنت عمیس بود و از یاران با وفای امیرالمؤمنین (ع) است و در جنگی صفین نیز به همراه امیرالمؤمنین (ع) و در رکاب آن حضرت دلاوری‏ها و فداکاری‏ها کرد، تا آنکه به دستور علی (ع) به مصر رفت، و در آنجا بود که در جنگی او را به قتل رساندند و چون خبر قتل او به امیرالمؤمنین (ع) رسید سخت افسرده شد، بدانسان که آثار افسردگی و اندوه در چهره آن حضرت دیده شد.
در روایت است که عبدالرحمن بن شبیب به امیرالمؤمنین عرض کرد: من کمتر مردمی را دیده‏ام که درباره چیزی خوشحال شوند به اندازه‏ای که مردم شام در وقتی که خبر مرگ محمد بن ابی بکر به آنها رسید خوشحال شدند؟ علی (ع) فرمود: بدان که اندوه ما نیز درباره او به اندازه خوشحالی آنها در این باره بلکه چند برابر بیشتر بود.
و نیز زید بن صوحان که در این جنگ شهید شد و چون به زمین افتاد، امیرالمؤمنین (ع) بر بالین او حاضر شده و در مدح او فرمود:
رحمک الله یازید، لقد کنت خفیف المؤنة عظیم المعونة(340)