عصر خلافت عثمان بود، جمعیتی از مهاجران و انصار که تعدادشان بیشتر از دویست نفر بود در مسجد پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم جمع شده بودند و گروه گروه با یکدیگر مناظره می‏کردند. گروهی در شأن علم و تقوا سخن می‏گفتند و از برتری قریش و سوابق درخشان آنها و گفتاری که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در فضائل آنها فرموده بود سخن می‏گفتند، و هر گروهی افتخارات دودمان خود را بر می‏شمرد. در میان افرادی از مهاجران مانند علی (علیه‏السلام) سعد وقاص و عبدالرحمن عوف، طلحه و زبیر، مقداد، هاشم بن عتبه، عبدالله بن عمر، امام حسن و امام حسین (علیه‏السلام)، ابن عباس، محمد بن ابوبکر، عبدالله بن جعفر بودند و از انصار نیز تعدادی حضور داشتند. این بحث در بین آنها از بامداد تا ظهر ادامه یافت در حالی که عثمان در خانه خود به سر می‏برد این در حالی بود که علی (علیه‏السلام) و بستگانش سکوت کرده بودند. در این هنگام جمعیت متوجه امام علی (علیه‏السلام) شدند و عرض کردند، یا علی (علیه‏السلام) شما چرا سخن نمی‏گویید؟ در این هنگام امام علی (علیه‏السلام) فرمود: هر دو گروه شما، از مهاجران و انصار هر کدام از مقام و شأن خود (برای شایستگی به مقام رهبری) سخن گفتید ولی من از هر دو گروه شما می‏پرسم: خداوند به خاطر چه این افتخار و برتری را به شما عطا کرد؟ مهاجران و انصار گفتند: به خاطر محمد صلی الله علیه و آله و سلم و خاندان او به ما امتیاز بخشید. امام علی (علیه‏السلام) فرمود: راست گفتید آیا نمی‏دانید علت وصول شما به این سعادت دنیا و آخرت تنها به خاطر ما خاندان نبوت بوده است؟... سپس علی (علیه‏السلام) پاره‏ای از فضائل خود را بر شمرد و حاضران را قسم داد که آیا چنین است و حاضران اعتراف نمودند که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم در شأن علی (علیه‏السلام) آن فضائل را فرموده است از جمله فرمود: شما را به خدا سوگند می‏دهم که هر کس از شما سخن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را درباره خلافت من شنیده است برخیزد و گواهی دهد در این هنگام افرادی مانند سلمان، ابوذر، مقداد، عمار، زیدبن ارقم و براء بن عازب برخاستند و گفتند: ما گواهی می‏دهیم که سخن پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را به خاطر سپرده‏ایم که رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم فرمود: خداوند به من فرمان داده تا امام شما و جانشین خودم و وصی و عهده دار کارهای من بعد از خودم را که خداوند اطاعت از او را بر مؤمنان واجب نموده را نصب کنم... ای مردم امام و مولا و راهنمای شما بعد از من برادرم علی (علیه‏السلام) است.(492)