یکی از جنگ‏هایی که بین مسلمانان در زمان حکومت علی (علیه‏السلام) رخ داد جنگ تحمیلی و افزون‏طلبی، طلحه و زبیر (دو نفر از سران اسلام) و عایشه بود که بهانه آنها به ظاهر مطالبه خون عثمان بود با اینکه طبق شواهد تاریخی آنها خود از عوامل مؤثر تحریک کننده در قتل عثمان بوده‏اند، این جنگ در سال 36 هجری در بصره واقع شد که منجر به شهادت 5000 نفر از سپاه علی (علیه‏السلام) و سیزده هزار نفر از سپاه عایشه گردید.(779)
طلحه و زبیر با شکستن بیعت خود با علی (علیه‏السلام) جلودار جبهه ناکثین بودند علی (علیه‏السلام) از این دو نفر دلی پر رنج و غم داشت چرا که عامل فتنه شدید بین مسلمین شدند. علی (علیه‏السلام) در مورد آن دو دست به دعا برداشت و آنها را نفرین کرد و عرض کرد: خدایا! طلحه را مهلت نده و به عذابت بگیر و شر زبیر را آنگونه که می‏خواهی از سر من کوتاه کن، در جنگ جمل هنگامی که سپاه جمل متلاشی شد مروان که از سرشناسان سپاه جمل بود گفت: بعد از امروز دیگر ممکن نیست خون عثمان را از طلحه مطالبه کنیم هماندم او را مورد تیر قرار داد تیر به رگ ساق پای طلحه خورد و خون مثل فواره جاری شد طلحه از غلام خود کمک خواست غلامش او را سوار قاطری کرد و به غلام خود گفت: این خونریزی مرا می‏کشد جای مناسبی یافتی مرا پیاده کن. سرانجام غلام او را به خانه‏ای خانه‏های بصره برود و او همانجا جان سپرد، به این ترتیب خود او به عنوان خونخواهی عثمان با سپاه علی (علیه‏السلام) می‏جنگید توسط مروان که از سران لشکرش بود به خاطر همین عنوان ترور شد و به هلاکت رسید، اما زبیر در قبل از شروع جنگ، نصایح علی (علیه‏السلام) باعث شد که زبیر با یادآوردن حدیثی که علی (علیه‏السلام) از پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم برای او نقل کرد از صف دشمنان علی (علیه‏السلام) خارج شد با اینکه وظیفه او این بود که از امام وقت خود یعنی علی (علیه‏السلام) حمایت کند ولی کلاً از میدان جنگ کنار کشید و به سوی بیابانی که معروف به وادی السباع بود رفت و در آنجا مشغول نماز بود که شخصی بنام عمروبن جرموز بطور ناگهانی بر او حمله کرد و او را کشت و او نیز که آتش افروز جنگ جمل بود در 75 سالگی این گونه به هلاکت رسید ابن جرموز شمشیر و انگشتر زبیر را به حضور علی (علیه‏السلام) آورد وقتی چشم علی (علیه‏السلام) به شمشیر زبیر افتاد فرمود: (‏سیف طال ما جلی الکرب عن وجه رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم(780) این شمشیر چه بسیار اندوهی را که چهره رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم بر طرف ساخت.)