بِسْمِ اللّهِ الْرَّحْمنِ الْرَّحیمْ‏
یکی از مراجع بزرگ و وارسته و مبارز مرحوم آیت‏الله العظمی سید محمدتقی خوانساری (اعلی‏الله مقامه الشریف) بود، وی بسال 1305 هجری قمری در خوانسار متولد شد و بسال 1371 (7 ذیحجه) از دنیا رفت، قبر شریفش در مسجد بالا سر حرم حضرت معصومه (ع) در قم، کنار قبر شریف آیت‏الله العظمی صدر و آیت‏الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری، قرار دارد.
او در انقلاب عراق علیه استعمار انگلستان، از پیشگامان مبارز و مترقی روحانیت بود، و با سایر علمای مبارز، از جمله میرزامحمدتقی شیرازی (میرزای دوم) و آیت‏الله سید مصطفی کاشانی (پدر آیت‏الله سیدابوالقاسم کاشانی) مدت دو ماه در یکی از مناطق، با کمال استقامت در برابر تجهیزات مدرن اروپائی، ایستادگی نمود.
و بسال 1323 هجری قمری به هندوستان که مستعمره انگلیس بود، تبعید گردید و پس از چهار سال به ایران، وطن خود (خوانسار) بازگشت و پس از مدتی کوتاه، به قم مهاجرت نمود و با مراجع دیگر به نظم و تشکل حوزه علمیه قم در ابعاد مختلف همت نمود، و در جریان خلع ید از شرکت نفت انگلیس و ملی شدن آن، فتاوای او نقش اساسی داشت.
امام خمینی (مدظله‏العالی) درباره این شخصیت بزرگ فرمود: «این آخوند بود که در عراق، به جبهه رفت، و به جنگ رفت و اسیر شد، همین آقای خوانساری رضوان‏الله علیه، مرحوم آقای آسید محمدتقی خوانساری بود، این قدرت را نشکنید، صلاح نیست، صلاح ملت نیست».
حضرت آیت‏الله العظمی شیخ محمدعلی اراکی در فرازی از گفتارش می‏گوید: «در فوت آقای سید محمدتقی خوانساری که در همدان فوت کرد، ایشان (امام خمینی) هم بودند، و من هم بودم... جنازه ایشان (آقای خوانساری) را از همدان حرکت دادند و عده‏ای از روحانیون قم به استقبال آمده بودند، من از هیچ کس ندیدم این قدری که آقای خمینی گریه می‏کرد، گریه کند، شانه‏هایش بالا و پائین می‏رفت، چنان اشک می‏ریخت که من از اولادش چنان گریه ندیدم... هیچ نسبتی با هم نداشتند و مربوط نبودند، فقط عرق دینی داشت.