هیچ دینی به اندازه اسلام روی عهد و پیمان و قراردادها حساب نکرده و آنرا محترم نشمرده است.
در قرآن مجید و تعالیم پیامبر اسلام در این خصوص اوامر مؤکد و دستورهای صریحی ذکر شده و مسلمانان را سخت پای‏بند قراردادها ساخته، و همه را به عمل بر وفق عهد و پیمان خود موظف داشته است.
فضیل بن زید رقاشی، یکی از افسران اسلام، با سربازان خود قلعه‏ای به نام سهریاج در فارس را محاصره نمودند، و تصمیم داشتند یک روزه آنرا فتح کنند.
پس از چند ساعت جنگ و زد و خوردی که میان طرفین به وقوع پیوست، سربازان وی برای رفع خستگی و استراحت به لشکرگاه خود بازگشتند، تا نیرو بگیرند و خود را برای حمله بعدی آماده سازند.
در آن روزگار بردگانی که از سایر نژادها و ممالک طی جنگها به اسارت مسلمین در می‏آمدند و طبق رسوم آن عصر، خرید و فروش می‏شدند، ولی به تملک این و آن نمی‏رسیدند. چون مسلمان بودند مانند سایر برادران مسلمان خود، دوشادوش آنان در جنگهای اسلامی شرکت می‏جستند، و همان احترام را داشتند که سایر سربازان اسیر اسلام دارا بودند.
در آن روز یکی از سربازان برده مملوک از صفوف سربازان عقب ماند افراد دشمن از این فرصت استفاده کردند، و از بالای برجهای قلعه با زبان محلی با آن سرباز سخن گفتند و از وی خواستند که به ایشان امان بدهد.
سرباز برده هم تقاضای آنها را پذیرفت و امانی نوشت و آنرا به تیری بست و برای آنان به میان قلعه انداخت.
هنگامی که سربازان اسلام آماده جنگ شدند و به طرف قلعه حرکت نمودند، برخلاف انتظار با کمال تعجب دیدند که افراد دشمن با اطمینان خاطر درب قلعه را گشوده، به خارج قلعه آمده‏اند.
آنها امان نامه سرباز مملوک را روی دست گرفته و به مسلمین گفتند: این امان نامه شماست!
پذیرفتن امان یک نفر سرباز، برای ارتش اسلام، امری عادی بود، ولی وقتی دیدند که امان نامه به امضاء یک مسلمان برده است، مردد ماندند که آیا امان او مانند تأمینی است که یک مسلمان آزاد می‏دهد و محترم و لازم‏الاجراست، یا نه.
ناچار موضوع را به مدینه مرکز خلافت گزارش دادند و عمر خلیفه در پاسخ نوشت:
مسلمان برده نیز از مسلمین است، و تعهدات او مانند تعهدات شما محترم است، باید امان نامه او را محترم شمارید و آنرا نافذ و ممضی بدانید.(40)