از قدیم نان خورش شما ایرانیان بوده‏ام، و بسیاری از سالخوردگان روستا نشین، زیادی عمر خود را از من می‏دانند. من از بسته شدن شیر به وسیله پنیر مایه بدست می‏آیم و بیش از سیصد نوع دارم و این انواع بستگی به انواع پنیر مایه دارد و بطور کلی انواع پنیر مایه به دو دسته حیوانی و نباتی تقسیم می‏شوند، انواع حیوانی آن را از مخاط معده‏ی حیوانات نوزاد که شیرخوار بوده و علفخوار نشده‏اند می‏گیرند و انواع نباتی، از شیرابه درخت انجیر و چند درخت دیگر بدست می‏آید که مهمترین و سودمندترین آن‏ها گیاهی است به نام پنیر بند که در بلوچستان ایران بطور خودرو به عمل می‏آید و سی درصد مایه پنیر خالص دارد. این گیاه مفید یکی از ثروت‏های خداداد ایران زمین می‏باشد که متأسفانه تاکنون مورد توجه و بهره برداری قرار نگرفته و در بوته فراموشی گذاشته شده است. اگر در نظر بگیرید که در دنیا روزانه چه مقدار پنیر مصرف می‏شود، به شما ثابت خواهد شد که ایران می‏تواند صادراتی هزار برابر کتیرا و منافعی هم عرض صادرات مهم از این محصول بدست آورد. با مطالعاتی که شده است، در زمین‏های وسیع و مستعد بلوچستان و کرمان می‏توان این گیاه را کاشت و سالانه بیش از صدها هزار تن محصول بدست آورد.
پنیری که با پنیر بند ساخته شود، ویتامین‏های بیشتری داشته و خوش بو و خوش طعم‏تر از سایر انواع پنیرها است و من از شما ایرانیان که از وجود این نعمت خداداد استفاده نمی‏نمایید، بسیار متعجب و گله‏مند می‏باشم، وقتی مرا با پنیر مایه حیوانی می‏سازند، و برای تهیه آن حیوان کوچکی را که تازه به دنیا آمده است می‏کشند پنیری بدست می‏آورند که از نظر شرع اسلام خوردن آن مکروه بوده، و زود فاسد می‏شود، در صورتی که نوعی از پنیر مایه‏های نباتی بدست می‏آید، نواقص فوق را ندارد. یک نوع مرا از ماست تهیه می‏کنند و این نوع نیز بسیار مرغوب و سودبخش است. چنانچه مرا از شیر حیوان سالم که در صحرا چریده باشد درست کنند، بسیار مطبوع و گوارا بوده و منافع سرشاری خواهم داشت.
به علت داشتن ویتامین‏های ث و انواع ب و املاح معدنی مخصوصاً کلسیم، نان خورش کاملی هستم که تمام عوامل حیاتی را در برداشته، و کمبود آنها را جبران می‏نمایم، من مقوی معده و روده‏ها هستم و موجودات مفیدی که در روده‏ها زندگانی کرده، و به هضم غذا کمک می‏نمایند، از من تغذیه می‏کنند. من خون سالم درست می‏کنم، من کمی دیر هضم هستم، ولی پس از هضم زود جذب یاخته‏ها شده، و آنها را وادار به سازندگی می‏کنم. با مغز گردو و مرزه، چاق‏کننده بدن و باعث نرمی پوست می‏شوم، و پادزهر املاح نقره و سرب می‏باشم.
چون تازه مرا در آب جوشانده و آب آن را به زن بچه شیرده بدهند، شیر او را زیاد می‏کنم، خوردن برشته من بعد از پختن و گرفتن آب آن اسهال را بند می‏آورد، کهنه و فاسد شده من، سمی و خطرناک است و تولید سنگ می‏نماید.
تازه من که آب آن را هنوز نگرفته و در اصطلاح پنیرسازان دلمه نامیده می‏شود، خواب آور بوده و جهت تقویت اعصاب و التهاب معده و امراض سل و دق زیاد تجویز می‏شوند و معالج خشکی پوست و علاج وسواس و امراض صفراوی و فشار خون است.
اگر می‏خواهید من دیر فاسد شده، و مدتی در خانه شما بمانم. همیشه مرا در ماست یا آب ماست بیندازید.
نمک زده و کهنه من در صورتی که فاسد نشده باشد، بلغم را از بین می‏برد و اشتها را تحریک می‏نماید، رطوبت معده را می‏گیرد، ضماد آن را با عسل جهت باز شدن دمل و با روغن زیتون جهت نرم شدن مفاصل زیاد تجویز می‏شود و اگر آن را روی پینه‏های دست و پا بمالند، آنها را برطرف می‏نماید. اگر مرا با آب ژلاتین یا آب پاچه‏های گوسفند مخلوط کرده، کمی نوشادر به آن اضافه کنید، و علاوه بر منافعی که جهت دستگاه گوارش دارد، پادزهر گزیدن زنبور و کژدم است. چنانچه مرا با خرما میل فرمایید کیفیت غذایی آن را بالا می‏برم، به عقیده پزشکان قدیم ایران، خوردن من همراه با یک سبزی یا یک میوه مثل گردو نافع‏تر خواهد بود.
من یک برادر مادری دارم که اسمش ماست می‏باشد مادر ما هر دو شیر است و پدرمان متفاوت می‏باشد. البته ماست به موقع خود را به شما معرفی می‏کند، ولی من می‏خواهم در اینجا سؤالی از خوانندگان کنجکاو بنمایم.
اگر از شما بپرسند که اولین ماست را در دنیا چه کسی درست کرد، و چه مایه‏ای به او زد، چه جوابی خواهید داد؟ شما می‏توانید این سؤال را از دیگران هم بکنید و بپرسید، اولین ماست در جهان چگونه درست شد؟
بدون شک جواب این پرسش را نه شما می‏دانید و نه ماست بندان و نه دانشمندان حتی غذاشناسان امروزی. حل معما، افتخاری بر افتخار ایران عزیز خواهد افزود و ثابت خواهد کرد که اولین ماست برخلاف تصور دیگران در ایران بدست یک ایرانی درست شده و اینکه می‏گویند اولین بار آنرا در بلغارستان ساخته‏اند صحیح نیست!