زبان خوراکیها ، اسم من ترب است
مملو از املاح معدنی، بخصوص فسفر هستم.
برگ من سنگهای صفراوی را دفع میکند.
برای معدههای تنبل مفیدم، ترشح غدد تیروئید را زیاد میکنم و ضمادم، سم حشرات را از محل گزیدگی بیرون میکشد!
فارسی من ترب بر وزن کتب ولی در بعضی از نقاط ایران آن را بر وزن سرب میخوانند. در شیراز به من تربز و اعراب به من فجل میگویند، ولی کلمه فجل در ایران فقط به نوع کوهی من اطلاق میشود. من دارای انواع و اقسام سفید، سیاه و سرخ بوده و به اشکال گرد و مخروطی در میآیم. در بعضی از نقاط ایران مثل خراسان و بعضی از شهرهای هند درازای ریشهی من به یک متر و قطر آن به نیم متر میرسد.
نوع بیابانی من تندتر از انواع بستانی است و اهالی بنگاله آن را مانند شلغم پخته با گوشت و ماهی میخورند. انواع کوچک من در فارسی به تربچه معروف شدهاند و انواع تربچه بومی ایران نبوده و از خارج به ایران وارد شده و بیش از بیست نوع دارند - انواع من دارای ویتامینهای ب و ث و املاح فسفر - گوگرد - بوده و یک جوهر گوگردی دارند. در ترب سیاه ویتامین ب 1 زیاد است. در ابتدای قرن بیستم یعنی 70 سال پیش که استفاده از داروهای شیمیایی در طب معمول شد دارویی کشف گردید که آن را فناستین نامیدند. این ترکیب شیمیایی در ترکیب اکثر داروهای مسکن و تب بر وارد شد و به مقدار زیادی تجویز میشد و در نتیجه آمار مبتلایان به امراض کلیوی بالا رفت و معلوم شد که این دارو یکی از دشمنان کلیه میباشد و به همین جهت استعمال آن به مقدار زیاد ممنوع شده و اکنون به مقدار کم تجویز میشود. من ضد سم این داروی خطرناک میباشم و پزشکان سنتی ایران از راه تجربه، به این خاصیت من پی برده و آب آن را برای معالجه و تصفیه کلیه به کار میبرند، و راه استفاده آنها چنین بود که ترب سیاه را قاچ قاچ کرده، روی آنها عسل میمالیدند و در اثر خاصیت اسموزی آب آن مجزا میگردید، اکنون با وسایل آبگیری میتوان آب بیخ مرا گرفت، ولی طعم آن ناراحتکننده و تند است و بهتر است آن را بر شربت مخلوط کرده و نوشید تا گوارا و مطبوع باشد. آب ترب بهترین پیشابآور بوده و ادرار را باز میکند.
شربت ترب سیاه برای سرفه و سیاه سرفه مفید میباشد. برگ من به علت داشتن ویتامین ث به مقدار زیاد و سبزینه لثه را محکم کرده، و بوی بد دهان را از بین میبرد. مخصوصاً اگر آن را خوب بجوید خوردن این برگ باعث دفع سنگهای صفراوی است، و به این جهت من به شما توصیه میکنم در آشها و سوپهای خود از برگ من استفاده کنید و در سالاد هم میتوانید از برگهای نازک و جوان من داخل نمایید. اگر معده شما تنبل است، بد نیست بدانید که ترب آن را به کار وادار مینماید. بیخ من هم مولد باد و هم بادشکن است، ولی در این مورد منافع آن بیش از ضررش بوده، و چنانچه چند روز متوالی خورده شود، دیگر تولید گاز نمینماید. بیخ من هاضم غیر منهضم است. یعنی هضم غذا را آسان میکند ولی خودش دیر هضم میشود. مگر آن که آن را خوب بجوید و یا آن که آن را رنده کرده، و با غذا میل نمایید تا خودش هم زود هضم شود، مقدار کمش ملین و مقدار زیادش مسهل است. ولی تولید شکم روش نمیکند و فضولات خشک را با فشار بیرون میراند. من ترشحات غدهی تیروئید را زیاد میکنم، و ضد گواتر میباشم. محمد بن زکریای رازی اولین غذا شناس جهان، برگ مرا بیش از بیخ من دوست داشت. چون برگهای بهاره مرا بپزند و با روغن زیتون مخلوط کرده، بخورند، غذائیت آن زیاد میشود. چکاندن آب برگ من در چشم باعث تقویت آن است. یکی از خواص مهم من جلوگیری از تخمیر غذا در معده است. به این جهت با این که ویتامین ث زیادی ندارد. معذلک از فساد و رقت خون جلوگیری میکند، زیرا تخمیر غذا موجب اتلاف ویتامین ث بوده و عدم تخمیر غذا نعمت بزرگی میباشد. چون بیخ ترب را خالی کرده و در آن روغن ریخته بر آتش گذارند تا بجوشد و آن روغن را در گوش بچکانند، درد آن را ساکت میکند جوشاندهی من جهت سرفهی کهنه و مزمن و خناق مفید است و ضد قارچهای سمی است. غرغره با آب مطبوخ آن مخصوصاً با سکنجبین جهت دیفتری نافع است. نوشیدن این جوشانده زیاد کنندهی شیر بوده، بعد از غذا ملین شکم و قبل از غذا مانع نفوذ و استقرار آن در ته معده است، و به همین جهت باعث قی میشود. پوست بیخ من با سکنجبین موافق سینه پهلو و طحال است. بذر من با سکنجبین جهت دیفتری نافع است و شیر را زیاد میکند. بازکننده گرفتگی طحال بوده، برای استسقاء مفید است و یرقان را برطرف میکند، بذر من بادشکن و اشتهاآور بوده، باعث سهولت اخراج فضولات است و برای کبد سودمند میباشد. نیم مثقال بذر من بعد از غذا باعث هضم آن خواهد شد، و با سکنجبین قیآور است، و پاککننده معده میباشد. بذر من جهت مفاصل و سیاتیک و درد و رگ استخوان بین دو پا و خارشی که از زیادی بلغم باشد مفید است. ضماد من با عسل زخمهای پلید و چرکی را درمان میکند - بذر من با سرکه جهت از بین بردن آثار غانقاریا و زخمهای عصبی مفید میباشد.
اگر ضماد بذر مرا روی محل نیش حشرات و مار و عقرب بگذارید، سم آنها را خواهد کشید، و چون پوست قرمز ترب را تراشیده و کوبیده آن را روی عقرب گذارند خواهد مرد. و نیز چنانچه آب مرا روی عقرب بریزند، فوراً هلاک خواهد شد و چون عقرب کسی را که ترب خورده باشد بگزد و ضرر زیادی به آن نخواهد رسید. مالیدن آب من به بدن مانع گزش حشرات خواهد شد. خوردن من باعث نیکوئی رنگ رخسار میشود. ضماد من با آرد شلمک نوعی گندم برای درمان زخمهای چرکی جلدی، و از بین بردن آثار آنها مفید است.
خوردن مطبوخ من نیز ادرار و حیض را باز میکند و نوشیدن ده گرم آب ساقههای من بدون برگ جهت استخراج سنگ مثانه آزموده شده است. مخصوصاً اگر همراه سکنجبین خورده شود، و نوشیدن آب برگ و ساقهی من با شکر جهت اخراج زرداب و استسقاء و با نمک جهت باز کردن کبد و رفع یرقان سودمند میباشد. ضماد من با شلمک جهت روئیدن مو در بیماری گری است.
و داءالحیه را درمان میکند داءالحیه مرضی است که پوست قسمتی از بدن از قطعاتی شبیه فلس ماهی پوشیده میشود. این مرض را در طب جدید با خوردن روغن ماهی معالجه مینمایند و مالیدن آب ترب نیز روی آن مفید است. ضماد من با عسل جهت از بین بردن آثار کبودی زیر چشم نافع است و همچنین برای از بین بردن چین و چروک صورت و آثار ضربه و جای زخم و کک و مک سودمند میباشد و چنانچه مدت زیاد بر محل طاسی مالیده شود، باعث روییدن مو میشود زیادروی در خوردن من باعث پیچش شکم توأم با درد خواهد شد.
نوشته شده توسط ( newsvaolds ) در چهارشنبه 30 اردیبهشت 1394
سلامـ .... ... ..
