زبان خوراکیها ، اسم من چای است

به من چا و چایی هم می‏گویند - من برگ درختچه‏ای هستم که انواع وحشی آن در چین و هندوستان می‏روید و قامت آنها معمولاً به ده متر می‏رسد ولی انواع بستانی و پرورش یافته من که برگها و جوانه‏های آنرا مرتبا می‏چینند از دو متر قد آن تجاوز نمی‏کند. قسمت مورد استفاده‏ی من برگهای من است که پس از بو دادن بصورت چای سبز و سیاه به فروش می‏رسد. در تاریخ کشف من افسانه‏های زیادی گفته‏اند. از جمله می‏گویند یکی از امپراتوران چین بر یکی از نزدیکان خود غضب کرد و دستور داد او را از شهر بیرون کنند آن شخص مدتی در کوه و بیابان و در جنگل‏ها و بیشه‏ها سرگردان بود و در نتیجه بسیار ضعیف و زرد چهره شده بود. روزی درختی دید. از غایت گرسنگی برگ آنرا غذای خود ساخت و در اندک مدتی علائم سخت در او ظاهر شد و رنگ رخساره او باز و زیبا گردید. مخفیانه به شهر آمد و برای یکی از نزدیکان امپراتور احوال خود را نقل کرد و آن شخص به عرض رسانید، امپراتور او را احضار کرد و از دیدن صورت زیبا شده‏ی او متعجب شد و پس از جویا شدن از علت آن، عده‏ای از پزشکان را مامور تحقیق در اطراف فواید آن گیاه نمود. حکیم میرزا قاضی در کتاب اختیارات خود پس از ذکر این افسانه می‏نویسد: چای گیاهی است خوشبو، با اندک تلخی. نوشیدن دمکرده‏ی آن حرارت باطن را تسکین می‏دهد و خون را صاف می‏کند. افسانه‏ی دیگری نیز در وصف من به این شرح گفته‏اند: روزی جمعی از اهالی ختا به شکار رفته بودند گوشت یکی از شکارهای خود را پخته و در ظرفی ریخته و روی آنرا با سرشاخه‏های بوته‏ی چای پوشاندند و دو مرتبه به دنبال شکار رفتید. پس از آنکه برای خوردن غذا جمع شدند، دیدند تمام گوشت‏ها له شده و چون این امر را نزد اطبا اظهار داشتند آنها پس از تحقیق و امتحان دانستند که برگهای شاخه‏ی گیاه من، در هضم غذا، و طعام و زود پختن گوشت و حبوبات اثر دارد.
باری زادگاه اولیه من چین و هندوستان است. و در ایران نیز به گیلان و مازندران و مخصوصاً لاهیجان کاشته شده و به چای داخلی معروف می‏باشد. بهترین زمین برای کشت من زمینی است که دارای سنگهای خروجی و آتشفشانی باشد تا محصول من مرغوب و مفید باشد. زیرا گیاه من احتیاج به فلز (فلوئور) دارد. چایکاری در چین معمولاً در شکاف دره‏های عمیق صورت می‏گیرد و فرآورده‏ی آن به علت خروجی بودن زمین دارای فلوئور زیادی است، و از طرف دیگر روستاییان چینی معتقدند که خاک مالک حقیقی همه‏ی موجودات است و روی این فلسفه به عنوان کرد کود مدفوع انسان را به کار می‏برند.
روی این اصل چای چینی سرشار از شبه فلز فلوئور بوده و چای داخلی از حیث داشتن این عنصر مفید فوق‏العاده فقیر است. فقط محصولات چند نقطه‏ی کوهستانی تا 3 میلی گرم درصد دارد. دومین دلیل زیادی فلوئور در چای چین استفاده از طغیان رودخانه‏ها است، زیرا در چین رودخانه‏هایی جاری است که از کوههای آتشفشانی سرچشمه گرفته و بستر آنها بالاتر از مزارع چای کاری است و هنگام طغیان سفیدرود در سطحی پایین‏تر کشت زارها جاری است به ندرت طغیان آن گل و لای به این مزارع می‏رساند.
در ژاپن مزارع چای در مجمع الجزایر آتشفشانی است و آب و زمین و هوا سرشار از شبه فلز فلوئور می‏باشد و از طرف دیگر ژاپنی‏ها مقداری از صید ماهی را به ساختن آرد ماهی اختصاص داده و آنرا به عنوان کود مصرف می‏کنند. استفاده از آرد ماهی که دارای مقدار زیادی فلوئور است کافی است که چای ژاپنی نسبت به این شبه فلز غنی بوده و فرآورده‏ی آن مرغوب شود.
برای اصلاح و مرغوب شدن چای داخلی بهترین وسیله از کودهای فلوئور دار مثل آرد ماهی است.
چای سبز از بو دادن برگهای تازه بدون دمبرگ به عمل می‏آید و چون برگهای چای مدتی مانده و تخمیر شوند، محصول آن‏ها چای سیاه می‏باشد. دمکرده‏ی پنج تا ده در هزار برگهای بو داده من محرک و مقوی معده بوده و ادرارآور است، ولی از نظر داشتن خواص مذکور کمتر استعمال می‏شود. بلکه معمولاً آنرا مانند یک نوشابه‏ی عادی و برای رفع خستگی می‏نوشند. من مقوی مغز - معده و باه می‏باشم و ادرار را زیاد می‏کنم، نشاطآور بوده تشنگی را تسکین می‏دهم - سر درد را آرام می‏کنم التهاب معده را فرو می‏نشانم، خون و رنگ رخسار را صاف می‏کنم و به جذب ادویه در اعماق یاخته‏های بدن کمک می‏کنم. بوی بد دهان را از بین می‏برم، مخصوصاً خشک من در از بین بردن بوی سیر و پیاز بی‏اثر نیست. جهت خفقان و امراض قلب مقدار کم من مفید است و از همه مهمتر به علت داشن شبه فلز فلوئور مینای دندان و استخوانها را تقویت کرده و از پوسیدگی دندانها جلوگیری می‏کنم، زیاده‏روی در خوردن من رنگ دندان را زرد می‏کند ولی دندانهای زرد دیرتر خراب شده و کرم خوردگی کمتر پیدا می‏نمایند.







نوشته شده توسط ( newsvaolds ) در چهارشنبه 30 اردیبهشت 1394 

نظرات ، 0