از ویتامین‏های مختلفی سرشارم.
شفابخش بوده و دارای فلزات گیاهی می‏باشم.
خوردن من، نرمی استخوان را معالجه می‏کند و میکربهای ناخوشی زا را از بین می‏برد!
من و گز علفی دو برادر جزو گروه انگبینهای غذایی هستیم، و انگبین‏های دیگر مثل شیر خشت - بید خشت - ترنجبین - شکرگز - شکر تیغال و و و....همه جزو دسته‏ی انگبینهای دارویی هستند.
ما دو برادر هر دو ایرانی و از انگبین‏های مخصوص ایران بوده، و در جاهای دیگر تاکنون به عمل نیامده‏ایم. در اصفهان با من شیرینی مخصوصی به نام گز می‏سازند و با برادرم شیرینی دیگری به نام باسلق ساخته می‏شود. تهیه گز و باسلق با شکر خالص نوعی تقلب است.
در زبان فارسی به من گز انگبین و گز خوانسار می‏گویند. در عبری و عربی (من) می‏گویند و در تورات و قرآن مجید از ما به نام (من والسلوی) یاد شده است. ما همان مائده‏ی آسمانی هستیم که خداوند برای قوم یهود فرستاد و آنها از آن در مدت چهل سال سرگردانی تغذیه کردند تا به سر حد کنعان رسیدند و دسته‏ای از آن‏ها قدر ما را ندانستند. از حضرت موسی(ع) سیر - پیاز و عدس خواستند. عده‏ای در شرح این مائده نوشته‏اند که صمغی بود که طعم شهد داشت. در جای دیگر نوشته‏اند عسلی بود که بر روی درختان می‏نشست و بعضی گفته‏اند که ترنجبین بود. در زبان فرنگی به ما مان می‏گویند و انواع و اقسام زیادی داریم که سی نوع آنها شهرت دارند و معلوم نیست آنچه به نام مائده بر یهودیان فرستاده می‏شد کدام نوع ما بوده است.
به نظر زبان خوراکیها با توجه به خط سیر قوم بنی اسرائیل، مائده آنها نوعی شکرک و انگبین است که در روی نوعی زبان گنجشک تولید می‏شود و خواص آن شبیه انگبین‏های ایرانی است و به همین جهت است که آنرا در اروپا انگبین اروپایی ایران می‏نامند. من در اینجا خود و برادرم گز علفی را که از بهترین نوع انگبین غذایی هستیم، به شما معرفی می‏کنم و چگونگی پیدایش خود را شرح می‏دهم تا شما در زندگانی موجود کوچکی که پشه گز نام دارد، سیر و سیاحت نمایید و از اسرار ما انگبین‏ها مطلع شوید. انگبین‏ها چنانچه در عسل گفته شد، شهدی هستند که حشراتی پس از مکیدن نیکنوش از شیره‏ی پرورده گیاهان آن‏هارا می‏سازند. اسرار ساختمان انگبین‏ها هنوز بر دانشمندان کشف نشده، و با پیشرفت علم هنوز در پرده‏ی ابهام باقی مانده است. همینقدر می‏دانند که این حشرات پس از مکیدن شیره پرورده‏ی گیاه آنرا به کیسه‏ای که در بدن خود دارند می‏برند و در آن‏جا تبدیل به شربتی شیرین می‏نمایند که این شربت پس از خارج شدن از بدن آنها منعقد شده و به صورت عسل یا انگبین در می‏آید. ساختن مواد قندی بوسیله این موجودات مخالف با اصول شناخته شده‏ی زیست‏شناسی است، زیرا مواد قندی در طبیعت به عهده‏ی گیاهان قرار دارد که سبزینه‏ای آنها در اثر تابش نور آفتاب، گاز کربن هوا را گرفته و تبدیل به قند می‏نمایند.
ساختن مواد قندی بوسیله حشرات مغایر اصول طبیعت بوده، چگونگی آن معلوم نیست، این گیاه که به عربی به آن طرفا - طرفة المن واتل گویند، درختچه‏ای است زیبا که در بیشتر نقاط ایران و چند کشور دیگر می‏روید، ولی چون در آن نواحی پشه گز وجود ندارد، تنها در خوانسار تولید گزانگبین می‏کند - در ایران البرز مخصوصاً مرو آباد و عباس آباد، نزدیک پل جاجرود - در جنوب ایران شیراز، سواحل خلیج فارس، آبادان، بوشهر - در مغرب ایران دره بازوفت و همچنین در کرمان و بلوچستان به عمل می‏آید، ولی همانطور که گفتم در این نواحی پشه گز وجود ندارد تا بتواند از شیره‏ی این گیاهان نوشیده و مرا بسازند، ولی با مطالعاتی که بوسیله نویسنده‏ی زبان خوراکیها به عمل آمده، بارور کردن این گیاهان بسیار ساده بوده و می‏توان با یک طرح وسیع محصول بسیاری بدست آورد و رقم بزرگی بر صادرات کشور افزود. پشه گزها نحل‏های کوچکی هستند که در برگهای و ساقه‏های گون گز خانه می‏سازند و از شیره‏ی پرورده‏ی این گیاه قشنگ تغذیه می‏کنند و از نیکنوش آن که شفای مردم در آن است شهدی می‏سازند تا آیتی برای اندیشمندان باشد. این نحل‏های کوچک زندگانی شیرین و اسرارآمیز مخصوص به خود دارند و کندوی آنها ساقه و برگهای گون گز می‏باشد. از این که من این پشه‏ها را نحل می‏خوانم تعجب نکنید. همانطور که پرندگان انواع و اقسام کوچک و بزرگ، از شتر مرغ تا مینج دارند، زنبورهای عسل نیز انواع و اقسام کوچک و بزرگ دارند و ما برای شناسایی بیشتر آنها را در سه دسته به شما معرفی می‏کنیم.
1 - دسته اول همان زنبورهای عسل هستند که چندین نژاد به رنگ‏های گوناگون دارند و انگبین آنها عسل نامیده می‏شود. به این دسته از حشرات در عربی نحل و در فارسی زنبور عسل - منج و منگ می‏گویند.
2 - دسته دوم نحل‏های کوچکی هستند به اندازه پشه، که ما با اجازه خوانندگان آنها را منجک می‏نامیم. مهمترین اینها، پشه گز و پشه‏ون می‏باشد که اولی مرا که گز انگبین نام دارم می‏سازد و دیگری برادر خارجی مرا که ون انگبین است تولید می‏کند. حشره‏ی سازنده شکر تیغار را هر چند جزو قاب بالان است می‏توان منجک نامید.
3 - دسته سوم منج‏ها موجودات بسیار ریزی هستند که با چشم غیرمسلح دیده نمی‏شود و چون برای اولین باز نویسنده کتاب زبان خوراکیها آنها را پیدا کرده و در زندگانی اسرارآمیز آنها تفحص نموده، آن‏ها را میکرو منج نامیده است. چون نیش این دسته به حد کافی بلند نیست و نمی‏تواند شخصاً گیاه را بمکد. در شکافهای مصنوعی که بدست انسان ایجاد می‏شود، و از شکافهایی که حشرات دیگر بر درخت وارد می‏آورند، استفاده کرده و شیره درخت را که از آن شکافها بیرون می‏آید، میدان فعالیت خود کرده و تبدیل به انگبین می‏نماید. مانند بید خشت که به روی نوعی بید به عمل می‏آید. پس برای بدست آوردن انگبین دو عامل ضرورت دارد، یکی منج مناسب و دیگری درخت مخصوص آن، همانگونه که برای ساختن پیله ابریشم نوغان و درخت توت هر دو لازم است. حال برای اینکه زبان خوراکیها تنوع بیشتری داشته باشد و خوانندگان بتوانند به اسرار طبیعت آشنا شوند، چگونگی زندگانی و پیدایش پشه گز را شرح می‏دهیم تا صاحبان تفکریی به عظمت دستگاه آفرینش برده و این جهان را سرسری تصور ننمایند.
پشه گز حشره کوچکی است از دسته نازک بالان و جزو دسته‏ی منجک‏ها و با اینکه سالها است در ایران زندگی می‏کند، معذلک مردم ایران جز اهالی خوانسار آنرا نمی‏شناسند و آنها نیز این موجود را خلق الساعه تصور کرده، و نمی‏دانند از کجا می‏آید و به کجا می‏رود. همینقدر می‏دانند که در اوایل پاییز ناگهان میلیون‏ها پشه گز در فضای خوانسار ظاهر می‏شود و پس از ساختن گز انگبین از بین می‏رود. حال چگونگی پیدایش این موجودات را شرح می‏دهیم. در اوایل شهریور ناگهان خیل پشه گزها را در فضای گز زارها می‏بینید که از برگ و ساقه‏های گون گز تغذیه می‏کنند و در این موقع ماده‏ها سنگین شده به سوی پایین آمده، در روی گون گز نشسته و تخم خود را که در حدود 75 عدد است در ساقه فرو برده، مخفی می‏سازند و خود از بین می‏روند. اگر زمستان سخت و برفی باشد، تخم آنها بیشتر دوام آورده و بهتر مانده و سال آینده محصول بیشتری گز انگبین بدست می‏آید. در بهار که درختان بیدار شدند و برگ نو آوردند، تخم پشه گزها بوسیله شیره‏ی گیاهی بالا رفته و به صورت لکه‏های سفیدریزی روی برگ ظاهر می‏شوند و کم‏کم برگ گون گز پیچیده شده و کندوی مناسبی برای خانواده‏ی آنها درست می‏شود و به تدریج رنگ لکه‏ها سیاه شد، و حشرات نمایان گردیده و مرا که گز انگبین نام دارم می‏سازند. در اوایل شهریور شهد من به صورت اولین فرآورده از دمبرگ سرازیر می‏شود. به این محصول گرده می‏گویند. کم‏کم رشد منجک‏ها از کندوی برگی خود به سوی ساقه پیش می‏آیند و در هوا پرواز می‏کنند. این پشه گزها دارای دو شاخک، چهاربال و شش پا هستند. شکم آنها بندبند بوده، و در هر بند مقداری انگبین ذخیره شده که مقداری از آنرا به صورت گرده در برگ، و بقیه را در چند نوبت به صورت کمان روی ساقه‏ها می‏نشانند و چون این کمان‏ها شبیه ستاره است، به این محصول ستاره می‏گویند. شکرک آن‏ها بلورین و شیرین است. همانطور که قبلاً اشاره شد این نحل‏های کوچک نیکنوش گون گز را مکیده و آنرا به شکم بند بند خود می‏فرستند. و در آنجا در اثر یک سلسله اعمال نامعلوم تبدیل می‏نمایند.
من دارای چندین نوع قند و الکل هستم، و مقداری صمغ و لعاب و مواد معدنی و عوامل زنده در بردارم و از این حیث و از نظر خواص شبیه سایر انگبین‏ها می‏باشم. برای بدست آوردن من باید پرده‏ای از پوست بز پهن کنند. زیرا به علت داشتن صمغ و لعاب چسبنده بوده و به پارچه می‏چسبم. این پرده پوستی را زیر درخت گون گز پهن می‏کنند و یک غربال روی آن می‏گذراند و بعد با یک چوب دستی به برگها و ساقه‏ها می‏زنند تا تمام محصول آنها از غربال گذشته روی پرده ریخته شود.
از شهد من یک نوع شیرینی به نام گز می‏سازند که طرز ساختن آن به شرح زیر است‏