من زنبق هستم

فارسی من زنبک است و معرب آن زنبق می‏باشد. در شهرهای مختلف ایران انواع مرا با سوسن، یاسمن و یاسمین اشتباه می‏کنند.
انواع من دارای یک ساقه زیر زمینی نشاسته دار و برگهای شمشیری و گلهای رنگی معطر است. ساقه من ساده بوده و کم منشعب می‏شود. گلهای من به رنگ آبی، بنفش و در بعضی از انواع زرد است. میوه من کپسولی و سه خانه است. من دارای انواع و اقسام می‏باشم که تاکنون سه نوع آن وارد کتب طبی و دارو شده است و هر سه دارای خواص یکسان می‏باشند. قسمت مورد استفاده من برگ، ساقه زیر زمینی است که به فارسی به آن بیخ زنبق گویند مقدار ویتامین ث در برگ من به قدری زیاد است که بعضی از کارخانه‏های داروسازی آن را از برگ من استخراج می‏کنند.
ساقه زیر زمینی مرا بایستی در ماه مرداد از زمین بیرون آورده، ریشه آن را برید و پوست آن را تراشید و بعد در آفتاب خشک کرد. این ساقه چون بوی بنفشه می‏دهد، عده‏ای به غلط آن را به عنوان بیخ بنفشه می‏شناسند. این ساقه دارای تانن، صمغ، نشاسته و چند عامل دارویی است. هنگامی که تازه است بوی آن مطبوع نیست، ولی بعداً بوی بنفشه مطبوع پیدا می‏کند. مقدار کم آن ملین و مقدار زیاد آن مسهل است. گرد کوبیده آن در ساختن گرد دندان به کار می‏رود. دمکرده آن در سیاه سرفه و تنگ نفس بطور دمکرده یا جوشانده تجویز می‏شود. اگر قطعه‏ای از بیخ مرا به بچه بدهید که آن را بمکد، دندان او زودتر و راحت‏تر بیرون می‏آید.
گلهای مرا به علت قشنگی و عطر خوشبویی که دارد بطور زینتی می‏کارند و در نواحی شمال ایران مخصوصاً گرگان و مو ستانهای قزوین بطور خودرو فراوان است. نوع عطری من که دارای گلهای بزرگ خوشبو است، در مغرب ایران و اطراف قصر شیرین زیاد می‏روید. یک نوع من دارای گلهای زرد رنگ بوده و در اطراف رشت فراوان است که قد آن به پنجاه سانت تا یک متر می‏رسد. مقدار خوراک گرد کوبیده من پنجاه سانتی تا یک گرم است.







نوشته شده توسط ( newsvaolds ) در چهارشنبه 30 اردیبهشت 1394 

نظرات ، 0