من شنبلیله هستم

فارسی من شنبلیله است، در شیراز به من شنبلیز گویند. گیلانیها مرا خلبه می‏خوانند و اعراب خلبه را معرب کرده حلبه می‏گویند. در بعضی از کتب به من فریقه لقب داده‏اند. برگ من یک سبزی خورشی و دانه‏های روغنی من یک بذر دارویی می‏باشد. از برگ تازه و خشک من در تهیه خورش و خوراکهای دیگر استفاده می‏کنند و با برگ خشک شده من سوپی تهیه می‏کنند که به اشکنه معروف است. زادگاه اولیه من ایران و آسیای صغیر است، ولی اکنون در اکثر تقاط جهان به منظور استفاده از دانه‏های من، مرا کاشته‏اند. برگ من کمی ملین بوده اشتها را زیاد می‏کند و در ضمن پیشاب آور است و عادت ماهانه زنان را باز می‏کند. ضماد برگ من برای تقویت مو بسیار نافع است و چنانچه زن آبستن هنگام بارداری از برگ من زیاد بخورند بچه‏اش دارای موی زیاد خواهد شد. جوشانده برگ و دانه‏های من زایمان را آسان می‏کند. اخیراً عده‏ای از دانشمندان در روی دانه‏های من مطالعه کرده و آنها را مورد آزمایش قرار داده، و در آن مواد صمغی، مواد مازویی، یک روغن، مواد سفیده‏ای، املاح معدنی و چند عامل دارویی پیدا کرده‏اند. ولی خواص این عوامل را داروسازان سنتی ایران قبلاً در دانه‏های من پیدا کرده و در کتابهای قدیم نوشته‏اند. دانه‏های من ملین بوده و به هضم غذا کمک می‏کند. محرک شهوت و باز کننده عادت ماهانه بانوان است. مقوی ریه بوده و همراه با عسل، سینه را باز و خالی می‏کند. روغن دانه‏های من به علت داشتن ویتامینهای آ و د همانند روغن ماهی است. ضد شبکوری و درمان نرمی استخوان می‏باشد، خوردن برگ و بذر من برای کسانی که در جاهای مرطوب و کم آفتاب زندگانی می‏کنند، غذای بسیار مفیدی است. اگر دانه‏های مرا با تمر هندی و هم وزن آن مویز و انجیر جوشانده و پس از صاف کردن آب آن را به قوام آورند، جهت تنگ نفس و تصفیه آواز و باز شدن سینه‏های خسته و درمان زخم سینه و درد آن مفید است ؛ حتی اگر مزمن شده باشد. مطبوخ دانه‏های من با پر سیاوشان نیز جهت موارد بالا نافع است. پخته برگ و دانه‏های من زایمان را آسان می‏کند و خوردن آن بطور مرتب برای چاق شدن اشخاص لاغر و ضعیف البنیه سودمند است. برای رفع بد بویی مدفوع، خوردن برگ و دانه‏های من توصیه شده است. ضماد برگ و بذر من جهت ورمهای جلدی و درمان سوختگی آتش به کار می‏رود. برای رفع ترکیدن و کجی ناخن به علت داشتن ویتامین (د) مفید می‏باشد و نیز برای تقویت و جلوگیری از ریزش مو می‏توان از این ضماد بهره‏مند شد. ضماد بذر من با انجیر جهت باز شدن دمل تجویز شده است. شستشوی چشم با آب برگ و دانه‏های من جهت درمان تراخم، آبریزش، رفع قرمزی چشم و ورم پلک مفید است.
نشستن در آب مطبوخ برگ و دانه‏های من جهت تسهیل زایمان و اخراج مشیمه، اثر قطعی دارد. شستشوی سر با آب مطبوخ برگ و دانه‏های من جهت اصلاح موهای وز کرده، بر طرف کردن شوره سر و معالجه زخمهای آبدار سر مفید می‏باشد. پختن برگ من با برگ اسفناج، برگ خرفه و زردک در قدیم معمول بوده و یکی از غذاهای مفید شناخته شده بود. از روغن دانه‏های من که همانند روغن ماهی است می‏توانید برای درمان سخت شدن پوست بدن و رفع زبری و پوسته شدن آن استفاده کرد. آن را جهت نرم کردن مو و جوشهای صورت به کار برید. روغن دانه‏های من مخلوط با موم جهت درمان ترکیدن پوست و با ادویه مناسب جهت پاک کردن کک مک و نیکو شدن رنگ رخسار توصیه می‏شود. خوردن یک قاشق مراباخوری از دانه‏های من محرک اشتها بوده، نیروهای جسمی و روحی را زیاد می‏کند. کوبیده آن جهت معالجه نقرس، مرض قند، نرمی استخوان، کم خونی و همچنین برای جلوگیری از لاغر شدن مبتلایان به سل و مرض قند تجویز می‏شود. پودر کوبیده من اگر مدتی بماند بد بو می‏شود، و حتی ادرار و عرق بدن را هم بد بو می‏کند، ولی تازه آن این عیب را ندارد. در اروپا برای جلوگیری از بوی نامطبوع، پودر دانه‏های من، آن را با شربت انگور فرنگی مخلوط کرده و میل می‏نمایند و یا آن را قبل از غذا همراه با کمپوت و مربا می‏خورند. خلاصه من به علت داشتن مواد آهنی مقدار زیادی فسفر و هورمونهای گیاهی در ردیف یکی از مفیدترین سبزیها می‏باشم.







نوشته شده توسط ( newsvaolds ) در چهارشنبه 30 اردیبهشت 1394 

نظرات ، 0