ما چند نوع گیاه هستیم که خاصیت اصلی سرشاخه‏های گلدار و برگ ما، کشتن کرم بوده، و بطور خودرو در سرتاسر ایران و ترکستان شوروی می‏روییم، به انواع ما درمنه خراسانی، درمنه ترکی، درمنه ارمنی، علف جاروب، خنجک و قیصوم انثی می‏گویند. عربی ما شیح و نبات سنتونین است و اعراب به مرغوبیترین ما شیح خراسانی می‏گویند. کارخانجات داروسازی روسیه از محصول ترکستان یک ماده عامله دارویی ضد کرم، به نام سنتوتین می‏گیرند که تا چند سال پیش معروفترین و پربهاترین داروی ضد کرم بوده. گلهای ناشکفته آن که در اواخر خرداد اوایل تیر چیده می‏شوند، تا 6/3 درصد سنتوتین دارند.
چهل سال پیش مقادیر زیادی از محصول ایران به آلمان صادر شد، متأسفانه نمونه‏های ارسالی یا فاقد سنتوتین بود یا حداکثر ده درصد داشت.
به عقیده نویسنده زبان خوراکیها، مقدار سنتوتین بستگی به موقع برداشت محصول و طرز نگاهداری آن دارد، چنانچه از 25 خرداد تا دهم تیر گلهای ناشکفته را چید و سنتوتین آنها را به وسیله آهک تثبیت نماییم، مقدار زیادی سنتوتین خواهد داشت.
سنتوتین کرمهای دراز معده را کشته، یا بیهوش می‏کند و معمولا آن را با یک مسهل می‏دانند تا کرمهای بیهوش شده ساقط شوند. نوع دیگر ما که به درمنه ترکی معروف بوده، و در کتب قدیم آن را درمنه کوهی نامیده‏اند در خراسان، کرمان، بلوچستان، قلعه دختر، کوه لاله‏زار. کوه نصر و کوه هراز می‏روید بهترین داروی ضد کرم است، ولی همانطور که قبلا اشاره شد، در نمونه‏های ارسالی به آلمان حداکثر 25/0 درصد در آنهاسنتوتین دیده شد. یک نوع دیگر ما که به علف جاروب معروف است، و در اطراف تهران، رباط کریم و شیراز می‏روید دارای اثر ضد کرم بوده، ولی در آن سنتوتین دیده نشده است و ماده عامله آن معلوم نیست. مقدار خوراک انواع درمنه دو تا شش گرم است که به طور جوشانده می‏نوشند و یا تنقیه می‏نمایند، و تا ده گرم می‏توان آن را خورد. درمنه بر سنتوتین رجحان دارد و نباید آن را به طفل کمتر از دو سال داد
انواع درمنه و سنتوتین، قند ادرار را کم می‏کند و یکی از داروهای ضد مرض قند می‏باشد. ما درمنه‏ها باز کننده گرفتگیهای داخلی معده و از بین برنده بلغم بادشکن می‏باشیم. ضماد گیاه ما جهت درمان گری و ریزش مو سودمند می‏باشد و چنانچه مار را روی محل نیش عقرب بگذارید، نافع است. جوشانده ما جهت مداوای تنگ نفس - سکسکه - و دل پیچه و درد کشاله ران تجویز می‏شود. در کتب قدیم درمنه ترک به دانه‏های گیاهی دیگری اطلاق می‏شد که بعدا خود را معرفی خواهد کرد.