سوال – بدن ما در مقابل آلودگی چه مکانیسمی از خودش نشان می دهد ؟
پاسخ – در هر دقیقه ما چهارده الی پانزده بار نفس می کشیم . با هر نفس پانصد سی سی هواداخل ریه مان می کنیم . با این حساب موارد بیماری باید خیلی بیشتر از آن چیزی باشد که ما می بینیم ولی این اتفاق نمی افتد زیرا مکانیسم هایی در بدن هست و در مقابل این آلودگی ها دفاع می کند. اولین مرحله ی دفاع خود ساختمان فیزیکی و نحوه ی عمل فیزیولوژی مجاری بینی ما هست . مجاری بینی ما با پیچ و خم های خاصی که دارد و توربینت هایی که دارد و مژک هایی که در سطح مخاط هست مثل یک فیلتر بسیار موثر عمل می کند و مقدار زیادی از این ذرات وغبارها را که قطر آنها تا پانزده میکرون هست تصفیه می کند . ترشحات مخاط بینی مواد شیمیایی را به خودش جذب می کند . مثلا وقتی فردی اکسید گوگرد بیشتری استنشاق می کند اکسید گوگردی که به حنجره ی فرد می رسد دو دهم آن مقداری است که در ابتدا استنشاق کرده است . زیرا مقداری از این مواد در سطح مخاط بینی جذب می شود و بدن با این مکانیسم دفاعی نمی گذارد که این مواد شیمیایی وارد بدن بشود . آنزیم ها و ترشحاتی که در مخاط وجود دارد خنثی کننده ی مواد آلوده کننده هست و می تواند این مواد را به حداقل برساند و نگذارد که اینها وارد سیستم تحتانی ما بشوند . در حنجره مکانیسم های بسیار دقیق و ظریفی برای دفاع وجود دارد . سرفه یکی از آن مکانیسم هاست . به محض اینکه موادی با غلظت بالاوارد حلق و حنجره می شود فرد شروع به سرفه کردن می کند و مواد و ذرات توسط رفلکس سرفه دفع می شوند . سیستم دفاعی مخاط تنفسی ما بسیار سیستم فعالی است که مژه های ظریفی دارد که روی این مژه ها مواد ترشحی وجود دارند ، موادی که وارد سیستم تنفسی می شوند روی آن مخاط جذب می شوند و حرکات این مژه ها طوری است که از طرف محیط به طرف مرکز است و این ترشحات در مجاری تنفسی جمع می شوند و با رفلکس سرفه یا با عطسه خارج می شوند . در واقع مکانیسم دفاعی است که با هجوم این ذرات معلق و مواد شیمیایی مقابله می کند و می تواند آنها را تا حدود زیادی پاکسازی بکند. البته برای مقابله با میکروب ها و ویروس ها مکانیسم های پیچیده تری هم وجود دارد که به آن نمی پردازیم .اگر این سیتم دفاعی بدن در مقابل مواد آلاینده ها نبود ما شاهد بیماریهای بیشتری بودیم .