سوال – چه موقع می توان این علائم را جدی گرفت و برای درمان آن اقدام کرد ؟
پاسخ – تنگی نفس عام است و ما ممکن است که بطور روزانه آنرا تجربه بکنیم . در اکثریت موارد نشانه ی بیماری نیست . اما اگر تنگی نفس یکسری خصوصیاتی را داشته باشد یا با یکسری علائم دیگر همراه باشد حتما می تواند نشانه ی یک بیماری باشد . نکته ی اول شدت تنگی نفس است . بیمار احساس می کند که تنگی نفس های غیرقابل تحمل و شدید دارد و این مهم است . دیگری زمان بروز آن است . یک فرد مراجعه می کند و مدتها تنگی نفس دارد بصورت مداوم و خفیف یا اینکه در یک ساعتی به مدت ده دقیقه دچار تنگی نفس شدید می شود و بعد هم تمام می شود و ممکن است که الان که مراجعه کرده تنگی نفس نداشته باشد ، این هم ارزش دارد .اگر تنگی نفس همراه با علائم دیگر باشد یعنی همراه با سرفه ، سرگیجه ، خلط ، دفع خون و تپش قلب است . این علائم ارزش تنگی نفسی را بیشتر می کند . این فرد باید دقت بیشتری بکند تا اگر این تنگی نفس نشانه ی بیماری است به آن پرداخته بشود. شدت تنگی نفس را بیمار ذکر می کند و شاید ما آنرا نبینیم . البته در معاینه می بینیم که سیانوز پیدا کرده است ، ریت تنفسی اش بالا رفته ، تعریق پیدا کرده و فشارش افت پیدا کرده است اما آن شدتی که ذکر می کنند بستگی به بیمار دارد . یکی بستگی به شرایط روانی بیمار دارد . بعضی از بیماران تحمل شان بالاست . ممکن است که مشکلات جدی پیدا کرده اند و وضعیت سسیتم تنفسی یا سیستم قلبی عروقی شان بشدت مختل است که تنگی نفس باید از علائم بارزش باشد ولی خیلی آنرا بیان نمی کند . برعکس یک فردی دچار اضطراب است و تحریک پذیر است ، تنگی نفس با اینکه خفیف است بیانش خیلی زیاد است . پس پزشک و بیمار با ید به این نکته توجه بکنند . دیگری شرایط فیزیولوژیک است . یک فرد ورزشکار حرفه ای اگر با دویدن دو هزار متر دچار تنگی نفس بشود این مهم است . ولی اگر یک فردی که خیلی اهل ورزش حرفه ای نیستند این فرد با با دویدن پانصد مترهم دچار تنگی نفس می شود بدون اینکه بیماری داشته باشد . پس در قضاوت شرایط فیزیولوژیک مهم است. دیگری محدودیت های حرکتی است .اگر یک فرد شصت یا هفتاد ساله که مشکلات جسمی دارد مثلا مشکل مفصل لگن یا زانو دارد چون این مشکلات جدی را دارد ممکن است که تنگی نفس را بروز ندهد . زیرا آرام راه می رود و تحرکش محدود است. با اینکه بیماریهای که باعث تنگی نفس می شود در این فرد ایجاد شده است مثلا یک ضایعه ی پیشرفته ی ریوی دارد یا ظرفیت ریه او پنجاه درصد ریه ی طبیعی است ولی چون حرکاتش آرام است تنگی نفس در او مورد غفلت قرار می گیرد . بخصوص در زندگی امروز که سوار آسانسور می شوند و بعد سوار ماشین می شوند و در واقع تحرکی ندارند . ورزش کردن از این لحاظ خوب است که متوجه این بیماریها می شویم .مثلا یک فرد پنجاه ساله نباید از دو طبقه بالا رفتن از پله تنگی نفس پیدا بکند . پس نکته ی اول شرایط بیمار است و متفاوت هم هست . نکته ی بعدی شدت تنگی نفس است . اگر تنگی نفس در حدی است که بیمار ماهها آنرا دارد و تحمل می کند و بیماری جدی نیست با آن هم زندگی می کند و بیماری کم اهمیت تری است . یک موقع بیمار می گوید که در عرض سه ماه این قدر تنگی نفس شدید شده است که دیگر نممی توان کارهای معمول خودم را انجام بدهم . نکته بعدی در سوالی است که ما از بیمار می کنیم . اگر یک خانم خانه دار در انجام دادن کارهای خانه تنگی نفس پیدا می کند این مهم است . مثلا فردی قبلا طبقات محل کار را راحت بالا می رفته و مشکلی نداشته ولی الان در هر طبقه استراحتی می کند . ما نباید به صرف گفته های بیمار اکتفا بکنیم . بایداین عوامل را هم مدنظر قرار بدهیم تا بتوانیم یک قضاوت صحیحی در مورد شدت تنگی نفس و علل آن داشته باشمی