سوال – وضعیت سلامت کشور ما در مجموع به چه صورتی است ؟
پاسخ – یکی از کارنامه های درخشانی که انقلاب دارد در حوزه ی سلامت است . یعنی در سال 57 نزدیک به 5000 پزشک خارجی در کشور ما زندگی و کار می کردند . پزشکان پاکستانی ، فیلیپینی ، بنگلادشی وهندی  بودند. مردم در اقصی نقاط کشور با آنها آشنا هستند . چون آنها یک سبک خاصی داشته و زبان مردم ما را هم متوجه     نمی شدند و حتی مردم نمی توانستند درد خود را به آنها بگویند . این افراد هم پزشکی خارجی بودند در کشور وهم به خاطر درآمد دلاری که داشتند یک مقدار دلاردر سال از کشور خارج می کردند . لذا ما در سال 57 کمبود پزشک داشتیم . شماره ی نظام پزشکی که ما در آن زمان داریم نزدیک به 14000 است . سازمان نظام پزشکی نزدیک به 50 سال است در کشور تأسیس شده و در سال 57 شماره ی ما نزدیک به 14000 بوده است . الان شماره ای که ما به پزشکان می دهیم نزدیک به 115000 است . ما ازلحاظ تعداد پزشک توسعه ی کمی خوبی داشته ایم . ما نه تنها امروز نیاز به پزشک نداریم . بلکه پنج یا شش هزار نفر پزشکی داریم که اشتغال مناسب ندارند و کارهای دیگری را انجام می دهند و بحث صادر کردن گروه پزشکی به طور جدی مطرح است . لذا یکی از کارنامه های موفق تعداد پزشک است . الان حدود دویست و بیست هزارنفر خانواده ی نظام پزشکی است یعنی کارت نظام پزشکی دارند . از این تعداد حدود صدو پانزده هزار نفر پزشکان هستند . 22500 نفر دندان پزشک هستند . 15000 نفر دکترهای داروساز هستند . 50000 نفر ماما هستند . حدود 6000 نفر رشته های مختلف پروانه دار مانند اپتومتریست ها ، فیزیوتراپ ها و گروه های دیگری هستند که روز به روز هم زیاد می شوند . نزدیک به 6000 نفر هم متخصصین علوم آزمایشگاهی هستند . از لحاظ کیفیت نیز در سال 57 ما برای بسیاری از بیماریها باید بیماران را به خارج اعزام می کردم .  یعنی در آن سال ها برای درمان بیماری هایی که به صورت عادی در کشور انجام می گیرد ، مردم به کشورهای مختلف اعزام می شدند . در ردیف های بودجه ی سالیانه یک ردیف نزدیک به سیصد تا چهارصد میلیون دلار برای اعزام بیماران به خارج بود . این کار در یک کمیسیونی انجام می گرفت . یعنی در دوره ی چهارم و پنجم که من در مجلس بودم این ردیف در بودجه ی کشور وجود داشت . اما الان به لحاظ کیفیت کار پزشکی هم در زمینه های تشخیصی و هم در زمینه های درمانی اساساً نیاز نداریم که بیماران ما به خارج اعزام شوند . یعنی اینطور نیست که درمان ما وابسته به خارج باشد . البته به لحاظ تجهیزاتی وضع کشورهای پیشرفته ی دنیا از ما بهتر است . اما از نظر اطلاعات پزشکی و مهارت اساتید ، هیچ کمبودی در کشور وجود ندارد . بنابراین چند سالی است که یک چنین ردیفی در بودجه وجود ندارد . یعنی برای اعزام بیمار به خارج بودجه ای وجود ندارد . در زمینه های مختلفی که کار پزشکی صورت می گیرد اگرنخواهیم ادعا کنیم که پزشک ما بهتراز مراکز پیشرفته ی دنیا است باید بگوییم که رقابت می کند . چه پزشکانی که در داخل کشور هستند که باعث افتخارما هستند و چه پزشکانی که در مراکز پیشرفته ی دنیا هستند ، می درخشند . در مراکز پزشکی پیشرفته ی دنیا ، پزشکانی که به هر دلیلی خارج از کشور کار می کنند افراد شاخصی بوده و مورد احترام ومایه ی افتخار کشورما  هستند . یعنی از لحاظ اطلاعات و مهارت پزشکی وضع خیلی خوبی وجود دارد . از نظر شاخص های پزشکی ، رشد و ارتقاء آنها برای کشور    افتخار آمیز است . مثلاً در سال 57 بیست درصد واکسیناسیون بچه های زیر 5 سال کامل بوده است . اما الان این پوشش بالای نود و پنج درصد است . در برخی از مناطق کشور دفترچه ی واکسیناسیون صد در صد از بچه ها کامل بوده و کار انجام می گیرد . این کار باعث شده که یک سری از بیماری های واگیردار در کشور ریشه کن شود . درسال 57 درصد دسترسی به آب آشامیدنی سالم  زیر بیست درصد است . اما الان بالای 95% است . همینطور شاخص های دیگری که مربوط به مرگ و میر نوزادان است . این شاخص در سال 57 حدود 111 در هزار است . یعنی از هر هزار نوزادی که به دنیا می آمده 111 نوزاد فوت می کرده است . این شاخص الان در حدود 11 در هزار است . اینها آمارهایی است که دائماً سازمان جهانی بهداشت در دنیا در مورد کشورهای مختلف اعلام می کند . این کار باعث دسته بندی و رتبه بندی کشورها می شود . آن سازمان دائماً اعلام می کند که در ارتقاء شاخص های سلامتی جمهوری اسلامی وضع خیلی خوبی دارد . مرگ و میر کلاً کودکان زیر یک سال یا زیر پنج سال در گذشته بالای صد در هزار بوده و الان به نزدیک دوازده تا سیزده در هزار رسیده است . یکی از شاخص های مهم        مرگ و میر مادران باردار است . این شاخص در سال 57 دویست و سی و هفت در صد هزار بوده است . الان نزدیک به بیست و چند نفر است . یعنی وضعیت سلامت مادران در دوران بارداری خیلی تغییر کرده است . این ارقام مربوط به این نیست که فقط در تهران یا شهرهای بزرگ تغییر کرده بلکه در اقصی نقاط کشور این تحرک ایجاد شده است . یکی از عوامل مهم شبکه ی بهداشت و درمان کشور است . الان تا قلب روستاهای ما مراکز بهداشت و درمان دارد . این شبکه وجود دارد و نیروی انسانی کارآمد در آن قرار گرفته است . البته یک کمبودهایی است اما بصورت کلان ما هم توسعه ی کمی و هم توسعه ی کیفی داشته ایم . یکی از مسائل مهم در پزشکی آخرین روش های درمانی در خصوص بیماری های خاص و حاد است . از جمله در دنیا در مورد پیوند اعضاء صحبت   می شود . در سال 57 در کشور ما فقط پیوند کلیه انجام می گرفت . که تا این سال در کشور 50 مورد پیوند کلیه انجام می گرفته . بعد پیروزی انقلاب در کشور پیوند قرنیه ی چشم صورت می گیرد که تا الان بالای 43000 مورد انجام گرفته است . پیوند مغز استخوان که در مورد بیماری های خونی به صورت مرتب انجام می گیرد . هرکدام از اینها فرآیند های پیچیده ای دارد . پیوند کبد علاوه بر تهران در شیراز و برخی از شهرهای دیگر هم انجام می گیرد . پیوند قلب و ریه نیز صورت می گیرد که در حوزه ی پزشکی کارهای بسیار مشکلی است. یعنی آخرین روشی که در دنیا وجود دارد پیوند اعضاء است .