سوال – علل بیش فعالی چیست ؟
پاسخ – وقتی ما به علل ایجاد بیش فعالی باز می گردیم یکی از اصلی ترین علل توارث و ژنتیک است . همانطور که ممکن است در خواهر و برادرهای دوقلو خیلی بیشتر دیده شود . حتی اگر یک کودکی در خانواده مبتلا به بیش فعالی است در خواهر و برادر غیر دوقلوی او نیز دیده می شود . بنابراین اگر یک پدری بیش فعالی داشته باشد یا در خانواده این بیماری باشد احتمال اینکه کودک به آن مبتلا باشد خیلی زیاد است . گاهی نیز ممکن است در موقع تولد یک نقصی در سیستم عصبی مرکزی ایجاد شود . مانند اینکه بچه در موقع تولد دچار صدمه شود و یا مادر زایمان طولانی داشته باشد . یا کودک نارس باشد . عوامل دیگری مانند اینکه کودک دچار سوء تغذیه باشد و یا دچار محدودیت اجتماعی باشد نیز موثر است. ولی مهم این است که نتیجه ی همه ی عواملی که برای آن مطرح شده این است که یک قسمت از مغز کودک دچار تأخیر رشد و تأخیر تکاملی است . و قسمتی که ایجاد مهارهای رفتاری در کارکردهای اجرائی را می کند مشکل دارد . این تأخیر تکاملی چیزی است که خانواده ها نباید خیلی نگران آن باشند گرچه علائم آن خانواده ها را نگران می کند . خود بیماری برای بچه مشکلاتی را ایجاد می کند . اما این تأخیر تکاملی احتمالاً در یک سنینی توسط مغز جبران می شود . در بین دختران و پسران از لحاظ رفتاری تفاوتی ندارد اما از لحاظ شیوع در پسرها سه تا پنج برابر بیشتر از دخترها است . و در پسرهای اول خانواده نیز احتمال بروز آن بیشتر است . فرق آن با شیطنت این است که در شیطنت وقتی ما کودک را وارد یک محیط ساختار یافته می کنیم که قوانینی در آن وجود دارد می توانیم راحت رفتار او را مدیریت کنیم . و شیطنیت کودک در حدی است که همه متوجه می شوند که طبیعی است . در محیط هایی که از قبل ما با کودک خود قرار داد می بندیم راحت تر می توانیم او را کنترل کنیم و معمولاً در مکان هایی که لازم است بنیشیند می نشیند . در حالی که در بچه هایی که بیش فعال هستند سطح فعالیت و شیطنت آنها شدید تر و بسیار بیشتر از یک شیطنت معمولی است . در جاهایی که ما انتظار داریم بنشینند این کار را نمی کنند. نمی توانیم به بچه های خود بگوییم که به مدت دو یا سه ساعت باید حرف ما را گوش کنند بنابراین خیلی خوب از قراردادها پیروی نمی کنند . معمولاً بیست تا سی دقیقه حداکثر زمانی است که قراردادها به خاطر آنها می ماند . بخاطر اینکه نقص توجه دارند قراردادها را زود فراموش می کنند . یک تفاوت دیگری که با بچه های شیطان دارند این است که کودکان شیطان از قبل به پیامد رفتار خود دقت می کنند . اما بچه های بیش فعال معمولاً کارهای خطرناک می کنند . یعنی اگر یک بار کاری را انجام دهد که پیامد آن این باشد که به او آسیبی وارد شود . مثلاً دست به یک چیز داغ ، کبریت یا چاقو بزند و مشکلی برای او پیش بیاید دفعه ی بعد هم ممکن است همان کار را بکند . چون پیامد رفتار خود را نمی سنجد .