سوال – در خصوص گواتر و راه درمان آن توضیح بفرمایید.
پاسخ – بطور کلی بیماری های تیروئیدی را می توان به دو دسته تقسیم کرد . یکی بیماری های ساختمانی و دیگری عملکردی است . اصطلاحاً می گویند غده ی تیروئید پرکار و یا کم کار شده است . یا بیماری هایی است که بر روی عملکرد این غده تأثیر نمی گذارد بلکه شکل آن را تغییر می دهد . از تغییرات ساختمانی میتوان به گواتر های چند گرهی (گره ای ) اشاره کرد . به طور کلی به بزرگی تیروئید گواتر گفته می شود . زمانی می گوییم گواتر ساده، که تیروئید یک فرد بزرگ شود و این افزایش اندازه ی تیروئید به علت بیماری های التهابی و یا بدخیمی ها نباشد . ضمناً همراه با اختلال عملکرد هم نباشد . یعنی پرکار یا کم کار نباشد . در این حالت می گوییم گواتر ساده . اگر تیروئید بزرگ باشد ولی این بزرگی یک دست نبوده و به شکل گرهی باشد و قسمت های مختلف تیروئید جدای از یکدیگر رشد کنند، در آن صورت ساختمانی ایجاد می شود که به آن گرهی شدن می گویند . در این حالت دستجات سلولی جدای از یکدیگر رشد می کنند . وقتی که شما نگاه می کنید می بینید که یک دسته ای به شکل توده تبدیل شده است . اگر یک توده باشد ما اصطلاح چند گرهی را بکار نمی بریم . اما اگر دو توده و یا بیشتر باشد اصطلاحاً می گوییم فرد گواتر چند گرهی دارد . از دو جنبه ما باید به آن نگاه کنیم . یکی اینکه عملکرد تیروئید در این افراد نرمال است یا خیر. چون ممکن است با گذر زمان تعدادی از این گواترهای چند گرهی فعال شوند . یعنی آن گره ها بیش ازنیاز بدن تولید هورمون بکنند . در این حالت می گوییم که این گره ها سمی یا توکسیک شده اند . در برخی از موارد این گره ها افزایش فعالیت پیدا نمی کنند. ولی گاهی رشد یکی از گره ها بیش از دیگر گره ها و به صورت بی رویه است . در این صورت خطر بدخیمی بر روی این گره ها وجود دارد . پس ما ابتدا در بررسی غده های چند گرهی نگاه می کنیم که فعالیت غده به چه صورتی است و دوم اینکه از لحاظ وجود بدخیمی غده را بررسی می کنیم . در صورتی که افزایش فعالیت نداشته باشد و سایز آن نیز بی رویه رشد نکرده باشد ما فقط فرد را تحت نظر می گیریم. اگر افزایش فعالیت داشته باشد روش های درمانی خاص خود را دارد . اعم از درمان دارویی ، استفاده از ید رادیواکتیو و یا در برخی از موارد استفاده از جراحی . اگر در بررسی متوجه شویم که پرکار نیست باید نمونه برداری با سوزن انجام دهیم . اگر در نمونه برداری شک و احتمالات بر طرف شد و در واقع نشان از خوش خیمی داشت آن را پی گیری می کنیم . اما اگر متوجه شدیم که مشکل دارد حتماً فرد باید جراحی شود .