روزی روباهی برای تحصیل روزی روبه راه نهاد و از قضا در دام افتاد. خروسی از دور او را می‏دید، با نهایت احتیاط به تماشای دشمن گرفتار خود آمد. روباه مکار به پاس احترام به ورود او قیامی کرد و تعظیم و تکریمی بجا آورد و با کمال احترام احوالی پرسید که خوش آمدید پسر عم مهربان عزیزتر از جان! کجا تشریف دارید که مدتی است مدید شوق دیدار سرکار داشته و حالا هم صوت فرح افزای شما بود که چنان بنده را مجذوب و از عقل مسلوب ساخت که سر را از پا نشناخت و به اینجانب چنان دو اسبه تاخت که خود را در دام بلا انداخت که البلاء للولاء: بلا برای دوستی است.
اما چون یار اهل است، کار سهل است؛ حالا استدعا می‏کنم که اندکی نزد فدوی توقف فرموده، به صوت ملیح و قول فصیح، تسلیت خاطرم دهید تا این بند سست را به دندان بدرم و خدمت سر کار عالی به کام دل برسم، و در صورتی که بنده از عهده شکستن بند بر نیاید و کارش به جان رسد و کاردش به استخوان، قبول زحمت فرمایید، و کاردی از مطبخ ارباب به من برسانید که هرگاه به یاری شما از این بند جستم بنده‏ام تا هستم.
آن مرغ زیرک مطلب را دریافته، قتل خود را در خلاص او دید، به سرعت تمام، خود را به صاحب دام رسانید و او را به سروقت آن محیل خون آشام آورد، کارش را به تمام رسانید.
نتیجه‏
خیر خواهی عموم بنی نوع انسان بهترین اعمال است و امداد ایشان خوشترین افعال و لکن باید بی ملاحظه عواقب امور اقدام به کاری ننماییم، مثلا بعضی اسخیای زمان به واسطه رعایت سائلان، پرورش کاهلان می‏نمایند و باعث تنبلی جاهلان می‏شوند؛ پس شخص کریم باید چنان از مستحقان دست‏گیری کند که طامعان را به طمع نیندازد و باب تکدی و سؤال بر جهال مفتوح نسازد.