چرا والدين به آموزش نياز دارند؟

دكتر احمد به پژوه *

    بايد پذيرفت كه مادر و پدر شايسته و آگاه احتياج به مطالعه و كسب دانش دارند. اگر مي خواهيد پزشك، قاضي، معلم يا باغبان توانايي شويد بايد دانايي ها و آمادگي هاي لازم را كسب كنيد. حكيم ابوالقاسم فردوسي به حق گفته است:
    توانا بود هركه دانا بود
    ز دانش دل پير برنا بود
    فردوسي براي سرودن اين بيت از قرآن مجيد الهام گرفته است.
    خداند متعال در سوره الزمر آيه 9 به طور صريح مي فرمايد: هل يستوي الذين يعلمون والذين لايعلمون
    يعني، آيا آنان كه مي دانند با آنان كه نمي دانند برابرند؟
    بديهي است كه اين طور نيست.
    دانايي از دانش سرچشمه مي گيرد و دانش را از طريق مطالعه كتاب مي توان به دست آورد. به بيان ديگر، هيچ پدر يا مادري خود به خود نمي تواند موفق و توانا باشد و كودك را آن طور كه هست بشناسد و او را درك كند، مگر اينكه دانايي هاي ضروري را كسب كند (توانايي، در دانايي است.) علت موفق نبودن انسان در تعليم و تربيت، نداشتن شناخت از خود و كودك است. دعوت قرآن مجيد به تفكر، تعقل و تفقه نيز، نشانه اهميت و ضرورت شناخت است.
    حضرت محمد (ص) فرموده اند: اساس دين، دانش است بر اين اساس، بايد باور كرد كه در رويارويي با هر كودكي، دانايي و آگاهي ما از خصوصيات رواني، رفتاري و عاطفي او به ما توانايي مي بخشد. ازاين رو، آموزش والدين و آماده سازي آنان براي پدر يا مادر بودن شايسته، ضروري است. بنابراين به والدين عزيز توصيه مي شود با مطالعه كتاب هاي روان شناسي و تعليم و تربيت كودك، او را بشناسند، زيرا لازمه كار با كودك، شناخت و دانا بودن به احوال او است. براي دستيابي به اين هدف، به يكايك پدران عزيز و مادران گرامي توصيه مي شود از مسائل روز آگاه شوند. عصر كنوني، عصر علم است. هيچ كس به طور مادرزاد، مادر يا پدري توانا و دانا نيست. فرزندپروري و كودك داري هم مانند ساير فعاليت ها (مانند مرغداري – ماهي داري – گاوداري يا زنبورداري) نياز به آموزش دارد.
    روش ديگر دانا شدن، مشورت كردن با پدران و مادران موفق است. با بهره گيري از تجربيات و راهنمايي هاي آنان، مي توان موفقيت هاي لازم را به دست آورد. البته شايان ذكر است كه گاهي اوقات، برخي از پدران و مادران، كوركورانه از پدر و مادر خود در امر تربيت كودك تقليد مي كنند. تقليد كردن به منزله يك روش يادگيري، خوب است، اما بايد دقت كرد كه چه امري را از چه كسي و به چه منظوري تقليد مي كنيد. به بيان ديگر، تقليد آگاهانه، پسنديده است و تقليد ناآگاهانه، مذموم است. برخي از اوليا و مربيان به طور چشم بسته از پيشينيان، تقليد مي كنند و مي گويند: بايد با اجبار و تنبيه كودك را وادار به فرمانبرداري كرد يا مي گويند پدرم با من اينگونه رفتار مي كرد، پس من هم با فرزندم اين گونه رفتار مي كنم! بديهي است هر روش يا تجربه ديگران را بايد مورد بررسي قرار داد و سپس به كار بست؛ بنابراين:
    پدران و مادران توانا و موفق، كساني اند كه دانايي هاي لازم و ضروري را كسب مي كنند و به نيكي مي دانند كه گل ها مشكلي ندارند، بلكه اشكال از باغبان هاست.