دیوار بزرگ چین

 

دیوارچین برای چینیان یک اثر افتخارامیز است زیرا در تاریخ بشر این بزرگترین مهندسی معماری محسوب می شود و در عین حال یکی از اثار فرهنگی جهان و منظره طبیعی با ویژگی مخصوص به خود است . سال 1987 دیوار چین در فهرست اثار فرهنگی جهانی سازمان ملل ثبت شد . ساخت دیوار چین در بیش از دو هزار سال پیش در دوران حکمرانی سلسله های بهار وپاییز و دولت های جنگو شروع شد و این دیوار به لحاظ مدت معماری و مهندسی ، طولانی ترین وقدیمترین مهندسی دفاعی در قدیم به حساب می اید. سال 221 قبل از میلاد یعنی قبل از وحدت چین ، بسیاری از شاهزادگان مناطق مختلف دیوار چین را ساختند. پس از ایجاد سلسله " چین " دیوار جدا شده به هم متصل گردید و به این ترتیب اولین دیوار با بیش از 5000 کیلومتر در چین شکل گرفت و در سلسله خان درسالهای میلادی طول دیوار به 10000 کیلومتر رسید. دیوار کنونی در واقع دیواری است که 700 سال پیش درسلسله مینگ تعمیر و بازسازی شد. انتهای غربی ان ، دروازه " جا یو گوان " در استان گان سو چین و انتهای شرقی ان در رود "یا روجان " در استان حی لون جیان در شمال شرقی به طول 6000 کیلومتر است . طبق یادداشتهای تاریخی ، طول دیوار درسلسله های گوناگون حدود 50 هزار کیلومتر بوده و به مرور زمان دیوار فروریخته است . مهندسی اصلی دیوار چین را دیوار بلند و طولانی تشکیل می دهد و طبق عوارض زمین بر روی کوههای بلند و یا دشت ها ساخته شده وقابلیت تدافعی نسبتاخوبی دارد. در بالای دیوار بیش از یکصد دروازه و هزاران هزار دیدبانگاه و برج اتش برای خبررسانی ساخته شده و سربازان و افسران هنگام روبرو شدن بادشمن بر روی برجها اتش افروخته و موضوع را به اطلاع ستاد فرماندهی رسانده و ار ارتش کمک می خواستند. دیوار چین علاوه برقابلیت نظامی بر پیشرفت اقتصادی چین نیز تاثیر داشته است. در واقع این دیوار نشانه تعیین مرز ناحیه کشت وزرع کشاورزی و ناحیه دامپروری این کشور است. در قدیم در شمال چین عمدتا اقلیتهای ملی صحرانشین اقلیت داشتند. ملیت خان که در مرکز این کشور زندگی می کردند، برای حفاظت از تولیدات کشاورزی و جلوگیری از غارت ملیتهای ایلیاتی در جنوب این کشور دایما به تعمیر دیوار چین می پرداختند و به این ترتیب این دیوار به دیوار حفظ پیشرفت دو تمدن مستقل تبدیل شده است . تمدن چین یک تمدن کهن است . در تاریخ اقتصاد کشاورزی چین این سطح عالی حاصل شده و در واقع دیوار نقش بسیارمهمی در این زمینه ایفا کرده و تضمین نموده که به دنبال پیشرفت نیروی مولده مترقی به توسعه ناحیه اقتصاد ایلیاتی مساعدت گردیده است. اکنون دیوار نقش تاسیسات نظامی را ندارد وبه یکی از سمبلهای روحیه ملیت چین بدل شده و عظمت وبزرگی دیوار نیز توجه مهمانان خارجی را به خود جلب کرده است. اکنون دروازه"جی یون گوان " در کوه "با دا لین" واقع درحومه بیجنگ و دروازه "جا یو گوان " در گان سو و دروازه " شان حای گوان " در استان حه به به مناطق دیدنی تبدیل شده است که در جهان شهرت بسیاری دارد. به طور کلی دیوار بادالین بیجنگ از دیگر نقاط دیوار استوارتر ومحکمتر بوده و به خوبی نگهداری گردیده است. ارتفاع دیوار به طور متوسط به هشت متر می رسد وبر روی بالای دیوار به فاصله هر 200 متر یک دیدبانگاه دیده می شود. هر روز گروههایی از گردشگران چینی و خارجی به این نقطه دیوار صعود می کنند. دیوار چین شاهد تحولات تاریخی بیش از دو هزار سال چین بوده است اما به عنوان نشانه تمدن بشر ،دیوار چین نیز همانند اثار باستانی دیگر مساله چگونگی حفاظت ان مطرح می باشد. ظرف ده سال اخیر چین مهندسی حفاظت جدی از دیوار را گسترش داده و اثار باستانی در بخش های مختلف دیوار را تعمیر کرده است . دیوار چین نه تنها نشانه تمدن باستانی چین بلکه یکی از اثار باستانی فرهنگ جهان است وتنها ساخته بشر است که اگر از جو زمين خارج شويم، ميتوانيم آنرا ببينيم.

            

معماری و ساختمان دیوار

نحوه ساخته شدن این دیوار بسیار جالب است. در ساختن این دیوار، از مصالح و نیروهای انسانی بیشماری از جمله سربازان، زندانیان و مردم بومی استفاده شده است. اما يكی از نكات جالب توجه كه در ساخت اين ديوار وجود دارد، استفاده از آرد برنج در ساختار آجرهای آن است. به اين شكل كه معماران و طراحان ديوار چين برای آنکه به آجرهای ديوار استحكام بيشتری ببخشند، به تركيبات سازنده آن، آرد برنج نيز افزودند تا دوام و قدرت ديوار را افزايش دهند.

در قسمت های مختلف دیوار تفاوت نژادها و قوم های مختلف به نحو بسیار چشمگیر و باور نکردنی، قابل مشاهده است. قسمت اعظم این دیوار که امروزه شاهد آن هستیم، در زمان شاهنشاهی "مینگ" ساخته شد. که از گذرگاه شانهایگوآن (shanhaiguan) در خاور چین آغاز شده و تا گذرگاه جیایوگوآن (jiayuguan) در باختر ادامه دارد که در این میان از استان های لیااُنینگ، هبی، پکن، تیانجین، شانژی، مغولستان درونی، نینگژیا، شانژی و گانسو گذر می کند.

نگهداری از دیوار

فرهنگستان دیوار بزرگ چین، برای نگهداری از این اثر باستانی برپا شده است. پس از بررسی و پژوهشی که بر روی این دیوار در استان های گوناگون انجام شد، در تاریخ ۱۲ دسامبر ۲۰۰۲، مسئولین این آکادمی اعلام کردند که بلایای طبیعی از یکسو و ویرانی به دست افراد از سویی دیگر باعث شده است که تنها 30 درصد از این دیوار از شرایط خوب و قابل قبولی برخوردار باشد. این پژوهش به مدت ۴۵ روز، بر روی ۱۰۱ بخش گوناگون دیوار انجام شد.

پیشینه فرهنگی دیوار

این دیوار نمادی چشمگیر از فرهنگ مردم چین به شمار میرود. در این دیوار ترکیبی از نمادهای مردمی و اسطوره های چین به چشم میخورد. اما زیباترین و درعین حال غم انگیز ترین افسانه ای که در اینباره نقل شده است، درباره فروریختن بخشی از دیوار به خاطر "منگ چیانگنو" است. وی پس از کشته شدن همسرش در حین ساخت این دیوار، در غم او بسیار گریست و پس از آن سرگذشت تلخ و غم انگیزی پیدا کرد. این داستان در کتاب ها و ترانه های عامیانه و اپراهای قدیمی نقل شده است و در میان مردم چین، بسیار مشهور است.