عکس العمل حیوانات به خشکی

تراکم چرا رابطه ای مابین مجموع علوفه قابل مصرف و میزان علوفه مصرفی دام در یک روز باتوجه به زمان است میزان دام تنظیم میکند و چرای آن در مرتع میزان کمیت و کیفیت مرتع را مشخص میکند تراکم بیش از حد و بالای چرا ممکن است در زمان خشکسالی رخ بدهد حتی زمانیکه تعداد دام هم کم باشد خیلی اوقات میزان دام برحسب حیوان /مقدار زمین / فصل علوفه مورد نیاز حیوان در یک جریب هم وجود ندارد بنابراین میزان تولید دام باید براساس علوفه قابل مصرف کاهش داده شده باشد، برااساس میزان عملکرد حیوانی تنظیم شود.

اگررشد گیاهان اضافه صورت نگیرد مقدار علوفه کاهش میابد بطوریکه علوفه ها ازبین میروند کیفیت علوفه هم کاهش میابد چون دام بطور انتخابی اول علوفه های با کیفیت رامصرف میکند میزان کاهش در کمیت و کیفیت علوفه در یک دوره خشکسالی خودش رابیشترازیک دوره معمولی رویش نشان میدهد در این صورت رشد از متوسط هم کمتر است و این امر بسرعت خودش را در عملکرد رشد حیوانات نشان میدهد (شکل جدول 5) این یک کاهش است زیرا کیفیت علوفه بابلغ تر شدن گیاه بهبود میابددر طی دوره خشکسالی بهره از چربی گاو ممکن است کاملا و به اندازه گوساله شود .

تفاوت های موجود بین علفهای بلند قد و کوتاه قد نیزدر ارائه عملکرد حیوان و دام در مرتع نیز اهیمت دارد ودر بهترین وضع ممکن در حدود 600تا700 ای بی میباشد درپایان فصل معمولا مقدار علوفه باقیمانده همیشه بانسبت ساقه بیشتر به برگ است که باعث میشود شکل مرتع مثل علفزار های کوتاه قد بشوددر این حالت بسیار بعید است که رستنی های کوچک و ضعیفتر بتوانند بامقابله در برابر آبشویی و یاباد دوام آورده و سالم بمانند نسبت رشد گیاهان در محیط به شدت در عملکرد حیوان تاثیر میگذارد مثلا هنگامیکه تعدادعلوفه قابل مصرف برای دام چه از لحاظ کیفیت و چه کمیت کمترازنیاز غذایی دام شود باعث کاهش شیردهی میشود همچنین بلوغ دام با نسبت وزنی آن رابطه داشته وبا وزن آن مرتبط است اگر رشد گوساله ها به تاخیر بافتد طول دروره چرا بیشتر شده و درطی تابستان دردوره جایگزینی تلیسه های بعدی تاخیرایجاد میکند همچنین سوء تغذیه هم یک اثر نامطلوبدرنرخ آبستنی ها است به خصوص در جمعیت گاوها به صورتیکه باعث میشود تعداد گاوهای آبستنی کاهش و سرانجام تعداد گوساله های گوشتی کمترشود همینطور شیردهی که یکی ازالزامات کمتر که این خود یعنی مراقبت بیشتر از دام و درواقع سوء تغذیه دراین مواقع البته زود ازشیر گرفتن گوساله ها موثرترین مدیریت دردسترس برای حفظ کردن عملکردزایشی در هنگام تنش های تغذیه ای است خشکسالی ممکن است به طور چشمگیر زمان رشد علوفه قابل مصرف دام کاهش بدهد درهرحال علوفه با کیفیت درمراحل اولیه رشد گیاه همیشه وجود داردو زمانیکه به نیمه فصل رویش برسیم ممکن است نیمی از گیاهان دیگر مناسب نباشند بطور کلی نتیجه میگیریم که توضیحات فوق بیان میکند درطی خشکسالی برای ارائه حداکثر عملکرد دام چرا تا سپتامبر به اتمام برسانیم.

مکمل های غذایی

مکمل ها برای جبران کمبود غذا و یا اصلاح مواد جیره و راحتالهضم شدن آن مصرف میشوندبرای دام هم نیز میتوان از مکمل ها استفاده نمود این راهکار میتواند موثر باشد هنگامیکه دام نیز درشرایط نامناسب تغذیه ای قرار دارد کارایی اقتصادی مکمل ها هنگامیکه تفاوت بین علوفه با کیفیت وجود دارد افزایش میابد مکمل ها باتوجه به قیمت عملکرد حیوان را بهتر میکنند عموما مکمل ها در اولین سال خشکسالی ارزشمند هستند چون در این هنگام مقدر علوفه یکدفعه بطور چشمگیری کاهش میابد و نقش مکمل های غذایی اینجا حائز اهمیت است وباید توجه داشت:

· 1. چه تناوب هایی دیگری وجود دارد

· 2. به چه نوع مکمل هایی نیاز داریم

· 3. چه مقدار بر عملکرد دام تاثیر دارد؟

· 4. چه مقدار برتولید مرتع اثر دارند ؟

· 5. چقدر هزینه برای تهیه این مکمل مورد نیاز است؟

مقدار مکمل طوری باشد که دام میل استفاده از مرتع را نیز داشته باشد درشکل 6 مقدار مناسب علوفه امده است چرای بیش از حد وخسارات مکانیکی همچنین در طی خشکسالی باعث تاخیر در بازسازی مراتع میشود تغذیه روزانه بیش از 3 تا4 بار بامکمل غذایی پایه مثل غله باتوجه به درصد پذیرش جانشینی مهم است هنگامیکه مکمل ها جانشین بکاربرده میشوند بعد ازاینکه ذخایر علوفه تمام شدند باید دام را به چراگاههای کوچکتر انتقال داد تا خسارت به حداقل برسد در جیره غذایی پروتئین و انرزی دو عامل مهم هستندکه بیشترین توجه رانیاز دارند اگر علوفه کافی است اما کیفیت آن کم است برای اینکه پروتین آن جبران شود باید از مکمل غذایی مناسب استفاده نمود شکل 6 که این تصمیم باتوجه به نسبت اجزای گیاهی مرتع تعیین میشود همچنین سن علوفه هم یک عامل مهم است که میتوان گفت علوفه نارس 12 تا15 درصد پروتئین خا کمتری در ماده خشک خود دارد و یا در هنگام خوشه دهی این درصد به 10 هم میرسد و یا محتوای پروتئین برگ هنگامیکه گیاه در حال تولید برگ و ساقه دهی است بیشترین افزایش دارد عموما در مراتعی با متوسط علوفه به 4 درصد پروتین میرسد نکته بعدی اینست که پروتین چراگاه باید طبیعی باشد شامل نیتروژن مناسب که در علوفه با کیفیت پایین تغذیه نکند هنگامیکه مقدار پروتین گیاه مناسب باشد علوفه قابل جذب نیز بیشتر بوده و عملکرد حیوانی نیز بیشتر میشودمکمل های پروتئینی در دوره های 2 یا 3 هفته ای که معمولا استفاده شده خوب جواب داده و نتایج رضایتبخش بوده است که دراین صورت مکمل توانسته مقدار پروتئین اضافی راتکمیل و قابلین هضم علوف را بالا برده و مقدار انرژی کسب شده رانیز افزایش دهد.اما چه موقع میتوان گفت علوفه قابل مصرف کافیست تا مادامیکه دام از جیره پروتینی مکمل استفاده کند وضعیت مطلوبی دارد اما مقدار پروتین ناکافی باشد مکمل سازی باتامین انرژی تنها قابلیت هضم علوفه را کاهش خواهد داد.

مثلا انرژی در گندمیان مرتعی به ندرت ناقص است و معمولا برای گاوهای گوشتی بالغ محتوای بسیار خوبی دارند اغلب استفاده از مکمل ها در مواقع کمبود علوفه است زیراازشیر زود گرفتن گوساله ها هم تاحدی موثر است نه همیشه که اطلاعات بیشتر دراین زمینه در دفتر توسعه تعونی در نبراسکا موجود است مثلا کاهش پروتین از 12 به10 در گاو یک کاهش رشد 7 درصدی را به همراه داردوبدین گونه یک منبع علوفه همیشه نمیتواند تضمین تولید شیر مطلوب باشد گرفتن گوساله از شیر یعنی افزایش انرژی 30 درصدی در گاوها و50 درصدی پروتین (جدول1) توجه کنیدسطوح مناسب تغذیه ای در انرژی وپروتئین متمرکز شدند در مراتع بهرحال این پژوهش عموما توصیه شده به دلیل موارد زیر

· 1. استفاده از مراتع نسبتا فقیر و متراکم اغلب توصیه نشده

· 2. پروتئین وانرژی توازنشان میتواند فقط تقریبا تخمینی است باشد و مانمیتوانیم دقیق اندازه بگیریم

· 3. بی توجهی به چرا و مکمل های غذایی که این مورد میتواند موجب تخریب بلند مدت مرتع ها هم بشود

درطی خشکسالی میتوند کمبود ویتامین آ رخ دهد ویتامین آ در علوفه ای که سبز رنگ شده و حداقل 90 روزگذشته از آن همچنین رنگدانه نارنجی و قرمز که در علوفه سبز است و به ویتامین آ میتواند تبدیل شود هنگامیکه گیاه زیاد میماند محتوای رنگدانه زرد و نارنجی (کارتنوئیدها) به سرعت کاهش میابد اطلاعات بیشتر دراین زمینه در جیره نوشته شده دام های گوشتی در دفتر توسعه تعاونی موجود است

سمیت وابسته به خشکی

پتانسیل ایجاد سمیت درخشکی درهمه گیاهان بالا میرود زیرا علوفه مطلوب کمتراست و حتی ممکن است خسارت به دام هم زخ بدهدتعدادی از گونه در خشکی مقدار برگ کمتری تولید میکنند که به خشکی مقاومترند مثلا زبان درقفا پیرگیاه مثالهایی از گونه های بومی هستند که درمراتع در وضعیت خوب رعالی رخ میدهند بالا بودن اسید نیتریک درعلوفه در طی خشکسالی مورد بعدی نامرغوبی است درطی خشکسالی مقدار بالای این ماده ممکن است درعلوفه جمع شده در فصل گرم یاغلات هم رخ بدهد که برای خوراک اضطراری دام کاربرده شده این ماده هنگامیکه به خاطر خشکسالی رشد گیاه متوقف شده یا قطع شده روی میدهد که این ماده فرآورده جانبی تولید پروتین است درگیاه در حالت خشکسالی گیاه تولید پروتین افزایش داشته در نتیجه تولید نمک اسید نیتریک هم بالا میرود در صورت خورده شدن چنین گیاهی در شکمبه نیتریت باانتقال اکسیژن تداخل داشته در خون و میتواند در سطوح بالا موجب سقط جنین یامرگ بواسطه خفگی بشود توصیه هایی برای مقابلخه با این امر دربخش علوفه این کتاب به صورت مبانی آمده است . استفاده از منیزیم در رژیم میتواند عوارض این بیماری را کاهش بدهدالبته عوارض بالینی هم وجود دارد مسمومیت زبان درقفا ازاین جمله است اگربتوان دام را به یک چراگاه مناسب بدون زبان درقا انتقال داد خوب است اگر بیماری تتانی عوارضش دیده شد درمان باید سریعا شروع شود همچنین در طی خشکسالی کیفیت آب معمولا پایین می آید و منافذ خاک توسط رواناب ها پر شده که حاوی نمک هم هستند درغلظت های بالای گرما متوسط آب ورودی کاهش میابد و تنها منبع آب موجود چراگاه آب موجود در خاک قبل از تبخیراست در دماهای کمتر نیاز دام به آب هم کمتراست اما موقعیکه آب کم است چون دام بیشتر از آب کمتری استفاده میکند با کاهش عملکرد روبه رو هستیم.

ودر این هنگام است که اگر دام تشنه بشود مجبور به استفاده از آب شور است این وضع ممکن است خطر ناک باشد اگر دام مجبور شود علوفه خشکسالی راهم که دارای نمک بالاست مثل علف شور علف چوبی مصرف کند.

همچنین در این آب ممکن است غلظت کشنده ای از جلبک های سبز آبی بوجود آید جلبک ها در گرما به سرعت تکثیر میشوند ازتنفس جلبک ها مقداری گاز سمی در روی آب جمع میشود که میتواند باعث کاهش کیفیت آب و سمیت آب در ساعاتی بشود دام میتواند یک روز قبل از اینکه آب را بنوشد و بعدا بمیرد و بازگشت حیوان از سمیت کم است علت مرگ هم معمولا تغییر در مقدار تنفسی دام میباشد که شناسایی این مسئله باآزمایش آب از نظر جلبک های سبز آبی ممکن است که دقت بالای میخواهد.