نماز در حقيقت كرنشي از سوي انسان است در محضر معبود خود كه به  اوبگويد اي خالق  و آفريننده من به خاطر اين همه نعمتي كه به من عطا نمودي متشكرم و مي دانم كه بايد در مقابل اين لطف و سپاس تو قدر شناس باشم و از ياد نبرم كه (در دين اسلام)روزي به نزد تو باز خواهم گشت و اعمال خود را عرضه بدارم و بدانم كه درتمام احوال تورا به ياد داشته باشم و از ياد تو غافل نشوم وبه همين خاطر در دين اسلام به نماز هاي يوميه سفارش شده است كه در اين باب در آينده مفصل خواهيم گفت.

اما در اديان ديگر هر چه به عقب تر مي رويم مي بينيم كه انسانها در ابتدا جداي نظر به داشتن يا نداشتن دين و اعتقاد به خدا به يك امري از درون باور دارند كما اينكه اين نمود را در بت پرستي به وضوح مي توان ديد چرا كه اندسته از انسانها به خاطر نياز به چيزي فراتر از خود كه مي تواند نيازهاي برطرف نشده و يا گوشي شنوا براي او دارد و مي تواند حافظ اسرار او باشد پناه اورده است كما اينكه اگر ما در زمان حال نيز به دقت در علم روانشناسي غور و دقت نماييم مي بينيم كه تمامي انسانها خواستار يك محرم اسرار و گوشي شنوا مي گردنند و اناني كه بيشتردر اطراف خود مي نگرند وتوجه بيشتري دارند به خدا نزديك ترندو در لغت ايمان بيشتري دارند چرا كه بيننده حقيقي را بهتر درك كرده اند .حضرت علي (ع)در سخني به سائلي مي گويند: اگرمن خدا نمي ديدم به او ايمان نمي اوردم مويد اين مطلب است و در قرآن كريم نيز آمده است كه فاينما تولو فثم وجه الله به هر كجا بنگريد وجوه و جلوه اي از آثار خداوندي را مي بينيد.اما در اديان گذشته چون فكر بشر به اندازه حال رشد كرده نبوده و او از هوشي به مانند ما برخوردار نبوده است فلذا اين خواسته دروني خود را به صورتهايي گوناگون به ظهور رسانده است و خواستار اين بوده است كه او را ببيند و لمس كند پس به صورت هايي گونه گون چون سنگ و چوب در آورده است ودر مقابل او حركاتي موزون و داراي هدفي باطني در ادامه همان هايي كه در بالا اشاره شد انجام مي داده استو البته در اين بين اسم نماز و عبادت كم كم قرين و همنشين او شده است كما اين كه داراي صور مختلفي نيز بوده است و هر فردي مي توانسته است براي خود هرنوعي را كه باب ميلش بوده اختيار كند كما اينكه اين اختيار خود از مختلف بودن نوع نگرشها نيز تعبير مي شود .

در مناطق مختلف جهان در تمدنهاي مختلف نيز ما اين را مي بينيم در افريقا كه اكثر افراد ان همان رسوم خود را حفظ كرده اند بسيار ديده شده اقوامي را كه بدين شيوه زندگي مي كنند در تمدنهاي كهن نيز در ابتدا بدين شيوه عمل مي نمودنند.

اما در انسانهايي متكامل تر و فكور ماشاهد اين هستيم كه اينان در زمين و داخل سنگ و چوب وفلز به دنبال ان خواسته دروني خود نيستندبلكه در اثار قويتر و قدرتمند تر جستجو مي كنند و مي خواهند كه از خودشان برتر باشدفلذا خورشيد پرست وماه پرست وستاره پرست گرديدند