قسمت دوم
آيا انتخاب داوطلب مناسب در اثربخشي اين شيوه درمان موثر است؟
آيا نمونهبرداري از پوست براي بيمار عوارضي به همراه ندارد و آيا لازم نيست بيمار پس از انجام آن بستري شود؟
آيا پيوند سلولهاي ملانوسيت عوارضي هم دارد؟
آيا بعد از پيوند سلولها مراقبت خاصي نياز است؟
اين روش درماني در كدام يك از مراكز درماني كشور ارائه ميشود؟
چشمانداز استفاده از روش سلول درماني را در پروسه درمان بيماريها چطور ميبينيد؟
با توسعه دستاوردهاي بشر در زمينه كاربرد سلولهاي بنيادي بخصوص با دستيابي به سلولهاي پرتوان القايي تحول چشمگيري در حوزه شبيهسازي موجودات زنده و ارگانهاي مربوط به آنها به وجود آمده است، اين تحولات را چطور ارزيابي ميكنيد؟
از سوي ديگر، پوست ميتواند در خدمت توليد محصولاتي باشد كه در درمانهاي ديگر كاربرد دارند. كما اينكه يك سري محصولات بيولوژيك را ميتوان با استفاده از اين سلولها توليد و از آن در درمان عفونتها، سرطانها و بيماريهاي التهابي استفاده كرد.
البته كما اين كه انتخاب اشتباه ميتواند درمان را با شكست روبهرو كند. چند دسته از بيماران هستند كه ميتوانند تحت درمان از طريق سلولدرماني قرار بگيرند. يكي بيماران مبتلا به ويتيليگو كه توسط علائم باليني و در صورت نياز انجام نمونهبرداري از پوست، بيماري آنها به تاييد رسيده باشد. ديگر آن كه سنشان بالاي 12 سال باشد، افرادي كه بيماري آنها حداقل به مدت يك سال ثابت باقي مانده باشد كه اين ثابت ماندن به معني ثابت ماندن تعداد و اندازه ضايعات است. افرادي كه حداقل طي 6 ماه گذشته، داروي تضعيفكننده سيستم ايمني دريافت نكردهاند. بيماران باردار و بيماران باسابقه بيماريهاي زمينهاي و موارد خاص با اين روش هم نبايد تحت درمان قرار بگيرند. بعلاوه بيمار نبايد ظرف يك سال گذشته دچار ضايعه جديدي شده باشد. شايد برايتان جالب باشد كه بدانيد هزينه درمان ما در مقايسه با شيوههاي درماني كه در كشورهاي ديگر اجرا ميشود بين يكدهم تا يكسيام است.
نمونهبرداري از لايه فوقاني پوست، در شرايط بيحسي موضعي انجام ميشود و مشكل خاصي براي بيمار ايجاد نميكند. بعلاوه در اين روش بعد از انتخاب بيمار و نمونهبرداري از پوست سالم، نمونهها بلافاصله به پژوهشكده رويان منتقل و در شرايط كاملا استريل سلولهاي پوستي از بافت جدا ميشود و يك روز بعد از نمونهبرداري سلولها، در صورت عدم نياز به كشت، براي تزريق در محل ارسال ميشود. روند درمان به صورت سرپايي انجام ميشود و نيازي به بستري شدن بيمار ندارد.
از آنجا كه اين روش بدون ايجاد تاول و استفاده از اشعه ماوراي بنفش انجام ميشود كاملا بيخطر است و هيچ گونه عارضهاي براي بيمار ندارد و به سبب اين كه سلولها منشأ خودي دارند مشكل رد پيوند نيز در اين بيماران مطرح نيست.
بعد از پيوند هيچگونه مراقبت خاصي براي بيمار نياز نيست.
اين روش در حال حاضر تنها در مركز سلول درمان پژوهشكده رويان انجام ميشود.
بدون شك سلول درماني يكي دو دهه آينده براي برخي از بيماريها به عنوان تنها شيوه درماني ممكن و براي دستهاي ديگر در كنار ساير درمانهاي دارويي يا جراحي مطرح خواهد شد.
در حوزه پوست هم مسلما با اين شيوه در آينده شاهد درمان بسياري از بيماريهاي لاعلاج همچون سوختگيهاي وسيع يا اسيدپاشي خواهيم بود. به علاوه از بين بردن خالهاي مادرزادي يا لكههاي پوستي مادرزادي و يا ناشي از سوختگي يا ليزر براحتي با اين شيوه امكانپذير خواهد بود.
با پيشرفتهاي اخير امروزه ديگر پوست تنها در خدمت پوست نخواهد بود بلكه پوست در خدمت چالههاي ديگر هم هست كما اين كه دانشمندان توانستهاند به تكنيك شبيهسازي خرگوشي از نمونه ساده پوستاش دست پيدا كنند. با اين حال اين سلولهاي پوستي در درمان بيماريها هم ميتوانند مورد استفاده قرار بگيرند؛ به اين ترتيب كه سلولهاي پوستي جايگزين سلولهاي بنيادي جنيني ميشوند؛ چرا كه اين سلولها قادرند به سلولهاي پرتوان القايي با قابليت بازسازي عناصر از بين رفته موجودات زنده تبديل شوند.
مورد ديگر هم استفاده از سلولهاي پوست براي ژن درماني است. به طوري كه با انتقال سلولهايي كه از نظر ژنتيكي اصلاح شدهاند، ميتوان برخي از بيماريها را درمان كرد .