15 نکته‌ای که باید درباره چای بدانید
 

هفته نامه سلامت : در پایان یک روز کاری، نوشیدن یک فنجان چای خیلی می‌چسبد. این نوشیدنی گرم به دلیل اینکه آرامش‌بخش است و خستگی را از تن بیرون می‌کند، طرفداران زیادی دارد. لذت نوشیدن چای وقتی بیشتر می‌شود که بدانید این نوشیدنی سالم و پرطرفدار خواص درمانی هم دارد، از بسیاری بیماری‌ها پیشگیری می‌کند و برای سلامتی مفید است. بررسی‌ها نشان داده است، چای اگر در حد طبیعی مصرف شود برای سلامت مفید است اما گاهی تصورات نادرستی درباره این نوشیدنی مطرح می‌شود که نتایج بررسی‌ها و تحقیقات آنها را تایید نمی‌کند. به طور مثال این که چای به دندان‌ها آسیب می‌رساند، برای قلب ضرر دارد یا اینکه چای مفید نیست و بهتر است مصرف آن را ترک کرد  .1تاثیر چای بر دندانچای برای سلامت دهان و دندان مفید است. بررسی‌های اخیر پژوهشگران دانشگاه شیكاگو نشان داده است پلی‌فنل موجود در چای سیاه با غیرفعال كردن آنزیم‌های باكتری‌های دهانی، موجب عدم فعالیت آنها شده و در نتیجه پلاك‌های دندانی غیرفعال شده و از پوسیدگی دندان‌ها پیشگیری می‌شود. البته در این بررسی چای سیاه به صورت یك دهان‌شویه استفاده شده است اما نوشیدن چای هم به از بین بردن پلاك‌ها كمك می‌كند. چای به علت داشتن مقدار قابل ملاحظه‌ای تانن و فلوئوراید، از فساد، پوسیدگی و ایجاد حفره در دندان‌ها جلوگیری می‌کند. بررسی‌های دانشمندان ژاپنی نشان داده كودكانی که چای می‌نوشند خیلی كم به پوسیدگی و كرم‌خوردگی دندان دچار می‌شوند. ژاپنی‌ها به تازگی یك نوع خمیردندان ساخته و به بازار عرضه كرده‌اند كه پایه ساخت آن تانن است. شاید علت این تصور غلط مواد قندی و شیرین‌كننده‌هایی است که همراه چای مصرف می‌شود و موجب پوسیدگی دندان‌ها می‌شود. بهتر است چای را بدون قند بنوشید، یا قند یا شكر را به صورت حل شده در چای مصرف كنید و برای جلوگیری از پوسیدگی و رنگ گرفتن دندان‌ها بعد از صرف چای دهان و دندان‌های‌تان را با آب بشویید.2 تاثیر چای بر قلبنوشیدن چای به بیماران قلبی توصیه می‌شود. چای از ایجاد لخته‌های خطرناک خون که به حملات قلبی و سکته منجر می‌شود پیشگیری می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد که سطح چربی خون و فشارخون برخی مصرف‌کنندگان چای پایین‌تر از دیگران است. دانشمندان روسی پس از اجرای طرح‌های تحقیقاتی گسترده روی بیماران دریافته‌اند كه چای، آثار نیرومندی برای به تاخیر انداختن پیشرفت تصلب شرایین و تقویت عروق مویین و رقیق كردن خون و كاهش فشارخون دارد. تحقیقات دیگر نیز آثار مفید چای را در حمایت عروق قلبی تایید می‌کند. همچنین چای، مخصوصا چای نه چندان پر رنگ، از تشكیل آتروما (تشكیل پلاك‌های انسداد عروقی) در آئورت جلوگیری می‌كند. نتیجه یک آزمایش که در آن تعدادی خرگوش به‌عنوان نوشابه چای خورده‌اند، نشان داد که این خرگوش‌ها نسبت به خرگوش‌هایی كه آب ساده خورده‌اند كمتر دچار ناراحتی و آسیب آئورت شده‌اند. تحقیقات ژاپنی‌ها نشان می‌دهد كه چای، كلسترول و تری‌گلیسرید خون را كاهش می‌دهد. 3 تاثیر چای بر جذب آهنمصرف چای بعد از غذا، به هضم غذا به ویژه غذاهای چرب کمک می‌کند. تانن موجود در چای از جذب زیاد آهن پیشگیری می‌کند، به همین دلیل نوشیدن روزانه یک فنجان چای به بیماران مبتلا به هموکروماتوز توصیه می‌شود.البته توصیه می‌شود نوشیدن چای 2 ساعت بعد از غذا باشد.4 تاثیر چای بر اعصاببعضی‌ها چای می‌نوشند چون معتقدند چای خاصیت آرام‌بخش دارد اما بعضی‌ها هم می‌گویند چای شادی‌آور و نشاط‌آور است.

واقعیت این است که هر دوی این صحبت‌ها درست است. چای تا پیش از دو دقیقه از دم‌كشیدن اثر محرك دارد اما پس از مدتی به تدریج از خاصیت محرك بودن آن كمتر شده و خاصیت آرامش‌بخشی آن بیشتر می‌شود. پس از گذشت پنج دقیقه از دم‌كشیدن چای، بیشتر کافئین چای خارج می‌شود.5 چای ضدسرطان استچای 30 نوع آنتی‌اکسیدان دارد و بررسی‌ها نشان داده است که مصرف چای احتمال ابتلا به سرطان کلیه را کاهش می‌دهد و افرادی که در روز یک فنجان چای می‌نوشند در مقایسه با افرادی که چای نمی‌نوشند 15 درصد کمتر دچار سرطان کلیه می‌شوند. فلاونیدها گروهی از پلی‌فنل‌ها هستند که به طور طبیعی در چای وجود دارند. به نظر می‌رسد سطوح بالای این پلی‌فنل‌ها در بدن می‌تواند علاوه بر ویروس‌ها با سرطان‌های لوزالمعده، کولون، مثانه، پروستات و سینه نیز مقابله کند. محققان ژاپنی معتقدند در میان مواد طبیعی ضد سرطان چای رتبه اول را دارد. عده‌ای از دانشمندان درجه اول موسسه ملی ژنتیك ژاپن طی گزارشی اعلام كردند كه در چای سبز ژاپن نوعی تانن وجود دارد كه خاصیت ضد موتاسیون سلولی دارد و درنتیجه از عوامل ضد سرطان است. میان صدها نوع گیاهی كه محققان ژاپنی در یك برنامه وسیع مطالعاتی به منظور یافتن بهترین و موثرترین گیاه ضد موتاسیون سلولی مورد بررسی قرار دادند، چای سبز در آزمایشگاه موثرترین ماده بوده است. بررسی‌ها نشان داده است افرادی كه اغلب چای سبز می‌نوشند احتمال ابتلا به سرطان معده در آنها کمتر از دیگران است.6 تاثیر چای بر سوخت و ساز بدنچای یک نوشیدنی کم کالری است و یک فنجان چای حدود چهار کالری دارد. به علاوه چای متابولیسم را بیشتر می‌کند و با بالا رفتن سوخت و ساز بدن موجب می‌شود کالری بیشتری مصرف شود و چربی‌ها راحت‌تر و زودتر سوزانده شوند. مصرف چای موجب می‌شود آب بیشتری بنوشیم و آب از موادی است که برای شکسته شدن سلول‌های چربی لازم است. چای به علت خاصیت ادرارآوری که دارد، به دفع سموم بدن کمک می‌کند. البته افرادی که اضافه وزن دارند بهتر است چای ر ا بدون قند و مواد شیرین‌کننده و چاشنی‌های پرکالری مصرف کنند.7 تاثیر چای بر پوست200 میلی‌لیتر چای، 44 میلی‌گرم کافئین دارد که دریافت این مقدار کافئین می‌تواند در رفع خستگی بدن و به ویژه پوست به عنوان عضوی بسیار فعال کمک کند. خواص ضد سرطانی چای نیز از جمله مواردی است که می‌تواند در حفظ سلامت پوست موثر باشد، به طوری که ترکیبات پلی‌فنلی موجود در چای مانع فعالیت ترکیبات سرطان‌زا به‌ویژه ترکیبات نیتروزی می‌شود که در فرآورده‌های گوشتی وجود دارد و این خواص آنتی‌اکسیدانی، پیری زودرس پوست را به تاخیر می‌اندازد.مطالعات نشان داده‌اند که بالا بودن چربی خون از عواملی است که فرآیند پیری را در بدن تسریع می‌کند و نوشیدن چای به خصوص چای سبز به دلیل فلاونوئیدهایی که دارد سطح چربی خون به خصوص کلسترول بد را کاهش می‌دهد. به علاوه چای، به دلیل کافئین بالایی که دارد، یک محرک بوده و جریان خون را در سطح پوست افزایش می‌دهد و موجب دفع مواد زاید می‌شود که این کار، هم خستگی پوست را کاهش می‌دهد و هم موجب تغذیه بهتر آن می‌شود و موجب می‌شود سلول‌ها شادابی خود را حفظ کنند.8 تاثیر چای بر کلیهسلول‌های کلیه بیشترین تماس را با رادیکال‌های آزاد دارند و چای به دلیل داشتن آنتی‌اکسیدان از سلا‌مت کلیه محافظت می‌کند. پلی‌فنول‌های موجود در چای سبز عملكرد كلیه را در بیماران مبتلا به نارسایی مزمن كلیه بهبود می‌بخشند. پلی فنل‌ها، آنتی‌اکسیدان‌هایی هستند که سلول‌های انسان را از آسیب محافظت می‌کنند. چای دارای مقادیر كم سدیم و مقدار زیادی پتاسیم است و از آنجا كه بیماران مبتلا به بیماری كلیوی در مرحله پایانی باید مصرف پتاسیم خود را محدود کنند، باید به این مساله توجه داشته باشند. 9 تاثیر چای بر حافظهنوشیدن مرتب چای، حافظه را تقویت کرده و راه جدیدی برای پیشگیری و درمان آلزایمر است. آلزایمر، بیماری تحلیل‌برنده اعصاب است که در آن ماده‌ای شیمیایی به نام استیل‌کولین در مغز کم می‌شود. چای با مهار آنزیم کولین استراز، روند آلزایمر را به تاخیر‌ می‌اندازد.10 ... و اما چای داغچای را خیلی داغ نخورید. دلایلی در دست است كه خوردن مایعات خیلی داغ ممكن است به مخاط گلو و نای آسیب برساند و به بروز سرطان منجر شود. بررسی‌ها نشان داده است افرادی که چای خیلی داغ می‌نوشند بیش از دیگران مستعد ابتلای سرطان نای هستند. تا چند سال پیش دانشمندان تصور می‌كردند شاید چای موجب سرطان نای می‌شود ولی بررسی‌های جدید نشان داده است كه این ضرر چای مربوط به داغ بودن آن است. بنابراین برای حفظ سلامت و استفاده بیشتر از فواید چای بهتر است چای خیلی داغ نخورید.11 تاثیر چای بر قندخوندانشمندان ژاپنی ماده‌ای از چای سبز و سیاه جدا كرده‌اند كه قند خون را كاهش می‌دهد. دانشمندان ژاپنی درعین حال كه خواص بسیار خوبی را برای چای عنوان کرده‌اند معتقدند كه هیچ یك از این خواص ناشی از یك ماده خاص در چای نیست، بلكه تاثیر مجموعه‌ای از انواع مواد شفابخش موجود در چای است كه به طور توام و با هم در یك مجموعه این آثار را دارند. 12 چای خاصیت ضدمیکروبی دارد؟چای به دلیل داشتن انواع تانن كه به آن طعم مخصوصی می‌دهد، بدون تردید یك ضد باكتری و ضد ویروس است. دانشمندان آمریكایی كشف كرده‌اند كه تانن نوعی ویروس آنفلوآنزا را مختل می‌کند. همچنین تانن چای، ویروس تب خال را مهار می‌كند. تحقیقاتی كه در كانادا انجام شد، نشان داد چای در لوله‌های آزمایش تعداد زیادی از انواع ویروس‌های بیماری‌زا را غیر فعال می‌کند. 13 خواص درمانی چایبله، چای نوشیدنی مفیدی برای تصفیه خون از طریق ازدیاد ترشحات کلیوی است، به هضم غذا کمک می‌کند، سبب نشاط، بیداری و مانع خواب آلودگی می‌شود. چای خواص درمانی زیادی دارد که برخی از آنها را نام می‌بریم:• پیشگیری، تسكین علایم و تسریع بهبود سرماخوردگی و آنفولانزا• ضدعفونی‌کننده و پیشگیری از بوی بد دهان• پیشگیری و كاهش اثرهای دیابت نوع دوم• كاهش علایم مواد حساسیت‌زا• كاهش علایم عارضه پاركینسون• بهبود عملکرد سیستم ایمنی بدن و كندکردن گسترش عفونت ویروس اچ.آی.وی در بدن • حفظ تعادل آب و الکترولیت‌های بدن • رفع خستگی و استرس• پیشگیری و التیام درد بیماری آرتروز• پیشگیری از پوكی استخوان• كندكننده روند پیری• جلوگیری از لخته شدن خون و رسوب چربی در رگ‌های خونی• افزایش متابولیسم و كمك به كاهش وزن• افزایش كارایی سیستم ایمنی بدن• آثار ضدالتهابی• تصفیه خون و كنترل فشارخون و كلسترول• بهبود عملکرد مغز و افزایش هوشیاری14 محتویات چایبرگ چای، دارای کلسیم، منیزیم، سدیم، پتاسیم، پیگمان‌های فلاونیک، بازهای پوریک، تئوفیلین، ویتامین، کلروفیل، تانن و کافئین است.• كافئین.• تیوفیلین: این ماده ساختاری همچون كافئین دارد كه هم در چای سبز و هم سیاه موجود می‌باشد. آثاری مانند شل كردن عضلات نایژه‌های ریه، افزایش جریان خون كلیه‌ها، افزایش انقباض‌پذیری و كارایی عضلات قلب، افزایش ضربان قلب، كاهش فشارخون و آثار ضدالتهابی دارد.• تانین: یك پلی فنول تلخ مزه است. كه اثر آن در بدن آرام بخشی سیستم عصبی مركزی است.• تیانین: در چای چند آمینواسید وجود دارد اما بیشترین میزان اسید آمینه چای را تیانین تشكیل می‌دهد. عمده طعم چای به خاطر وجود همین ماده است.• كاتچین: این ماده بسیار مفید بوده و برای سلامتی بسیار سودمند است. كاتچین در چای سبز و سیاه وجود دارد اما میزان آن در چای سبز بیشتر است. این ماده ضد سرطان است، موجب كاهش كلسترول خون شده و یك آنتی‌بیوتیك و آنتی‌ویروس قوی است و همچنین از افزایش فشارخون و افزایش قند خون جلوگیری می‌کند. • ویتامین‌های EوC و ویتامین‌های گروه B: ویتامین E یك آنتی‌اكسیدان قوی است كه برای بدن بسیار مفید است. ویتامین C كاهش دهنده استرس بوده و علایم سرماخوردگی را کاهش می‌دهد. ویتامین‌های گروه B هم به متابولیسم كربوهیدرات‌ها کمک می‌کند. • فلوراید و فلووانوئید: فلوراید در استحكام دندان و فلووانوئید از ایجاد بوی بد دهان پیشگیری می‌کند.• همچنین چای حاوی فیبر، كربوهیدرات، لیپید و كاراتنوئید است.15 چطور چای دم کنیم؟روش دم کردن چای در عطر، طعم و رنگ چای موثر است. طریقه دم کردن چای به روش چینی به این صورت است که آب را در سماور می‌جوشانند. به ازای هر فنجان چای، یک قاشق چای‌خوری چای خشک را در قوری ریخته و کمی‌آب جوش روی آن می‌ریزند. مدت دو دقیقه در کناری گذاشته و پس از دو دقیقه آب آن را خالی می‌کنند. سپس قوری را از آب جوش پر کرده سه تا پنج دقیقه روی سماور می‌گذارند تا دم بکشد. با این کار چای مقدار زیادی از عناصر مضر خود را از دست می‌دهد.چگونگی دم كردن چای سیاه: آب را به درجه جوش رسانده (100 درجه سانتی‌گراد) سپس روی چای می‌ریزیم. زمان دم كشیدن نباید كمتر از 30 ثانیه و طولانی‌تر از پنج دقیقه شود. زیرا پس ازآن تانین چای به تدریج آزاد شده و اثر محرك كافئین را خنثی و طعم چای را نیز تلخ می‌كند.چگونگی دم كردن چای سبز: دمای آب در این حالت باید 80 تا 85 درجه سانتی‌گراد باشد. به‌طور معمول هر چه كیفیت چای سبز بالاتر باشد، دمای آب هم كمتر است. بهتر است قوری چای پیش از دم كردن با قراردادن قوری درون یك كاسه حاوی آب داغ، گرم شود.