فرزند 2 ساله شما با رژ لب روي ديوار نوشته، بچه 5 ساله شما يک کلوچه را خورده در حالي که گفته بوديد نخورد. اولين واکنش شما اين است که از خشم منفجر شويد. اما تصميم گرفتهايد که از اين به بعد صبورتر باشيد. علاوه بر آن مي دانيد زماني که بر آشفته مي شويد، بايد معذرت خواهي کنيد. آنچه که شما نياز داريد يک برنامه 60 ثانيه اي مي باشد. اين برنامه يک متد مشخص و خاص نيست بلکه يک استراتژي است که روي رفتار غلط کودک شما متمرکز نميشود بلکه روي واکنش شما تمرکز دارد. اگر اين برنامه 60 ثانيهاي را به کار ببريد به نتايج مطلوبي دست پيدا خواهيد کرد. شما مي توانيد خود را کنترل کنيد و کودک شما مي داند که چه توقعي از او داريد. 6 مرحله ساده اين برنامه از اين قرار مي باشد:
تا10ثانيه سريع اقدام کنيد:
اولين اقدام شما بايد اين باشد که رژ لب را برداريد و سريع او را از کنار ميز ببريد، همچنين از برادر و خواهرهايش جدا کنيد. نه اينکه به او امر کنيد دست بردارد و انتظار داشته باشيد وي اطاعت کند. امنيت اولين اقدام است. لذا اگر موقعيت خطر سازي وجود دارد سريع اقدام کنيد. و بايد هر چيزي که ايجاد مشکل مي کند را از فرزند خود دور کنيد. کودک شما احتياج دارد که روي شما و موقعيت تمرکز کند. از اين رو کلوچه يا ديگر چيزها حواس او را پرت مي کنند. کودک خود را از صحنه جرم دور کنيد و خودتان از درهم و برهمي و ريخت و پاش دور شويد، بنابراين کمتر کلافه مي شويد و بعدا احساس پشيماني نمي کنيد.
ثانيه هاي 10تا20 آرام بمانيد:
خود شما مي دانيد که چطور مهماندارهاي هواپيما از شما خواهش مي کنند که ماسک اکسيژن خود را بزنيد، قبل از اينکه به کودک خود کمک کنيد تا ماسک را بزند. رفتار با احساس چيزي مثل اول مراقبت از خود مي باشد. مشکل عصباني بودن نيست بلکه کنترل عصبانيت مهم مي باشد. اين که عهد کنيد عصباني و خشمگين نشويد مشکل مي باشد، شما با اين کار فقط احساس بد خود را فرو مينشانيد. کودکان حتي زماني که پدر و مادر خشم خود را پنهان مي کنند متوجه ميشوند. آنچه که بايد به آن توجه کرد اين است که بايد عصبانيت را محدود کرد. اگر در يک خانواده شلوغ و پر جمعيت بزرگ شده باشيد و هر کسي فرياد مي کشيده مهار احساسات مشکل مي باشد. شما بايد خشم خود را به گونه اي ديگر تخليه کنيد به جاي اينکه با کودک خود دعوا کنيد، مي توانيد با صداي بلند بگوييد آه ه ه ه ه. بدين طريق کودک شما تحقير نمي شود و صداي شما را مي شنود و به شما کمک مي کند که موقعيت را کنترل کنيد. اما اگر بر عکس، شما فرياد بزنيد نمي توانيد آنچه را که مي خواهيد به کودک خود ياد بدهيد. چون که فرزند شما به احساس پر تنش شما توجه مي کند نه به رفتار غلط.
ثانيه هاي20تا30 موقعيت را سنجيدن:
چند ثانيه اي فکر خود را بر روي آنچه اتفاق افتاده متمرکز کنيد. يک دکتر گفته است که من به خاطر مي آورم زماني را که کودک 2 ساله ام به روي ديوارها و کاناپه منزلم با ماژيک بنفش نقاشي کرده بود. کاناپه و ديوارها خراب شده بود، خيلي بر آشفته شدم. از طرف ديگر، پسرم هاج و واج به نظر مي رسيد و از عکس ا لعمل من قلبش شکسته بود. متاسفانه اگر چند لحظه صبر کرده بودم، متوجه مي شدم که فرزندم اين کار را از کتاب داستان کودکان ياد گرفته بود. از ديدگاه او اين يک سعي و تلاش خلاق بوده است. هر چند که آگاه شدن از قصد کودک شما، کاناپه يا هر چيز ديگر را نجات نمي دهد، اما باعث مي شود که دفعه ديگر کودک شما اين کار را تکرار نکند. بايد اتفاق را از آنچه که در گذشته به وقوع پيوسته و آنچه که احتمالا در آينده پيش مي آيد، جدا فرض کنيد و اگر به موقعيت در همان لحظه فکر کنيد، نه اينکه بگوييد اين کار را چند بار تا حالا تکرار کرده، مي توانيد تصميم عاقلانه تري بگيريد. و وقت آن است که ببينيد علت رفتار کودک شما چيست؟ مثلا وقتي کودک 3 ساله اي نق مي زند و بد اخلاقي مي کند، ممکن است گرسنه باشد. يا وقتي فرزند 8 ساله اي درست صبحانه نمي خورد، ممکن است کم خوابي داشته باشد. بنابراين بايد نقش خود را بر آورد کنيد. از خود سوال کنيد، آيا کاري ميتوانم بکنم که ديگر اين رفتار کودک در آينده تکرار نشود، مثلا ايجاد محدوديت هايي يا تغيير برنامه روتين خانواده- به عبارت ديگر به کودک نگوييد چند بار تا حالابه تو گفته ام...؟حتي اگر 100 بار هم به او گفته باشيد (که نگفته ايد) دليل نمي شود که اصلا تکرار کنيد، بلکه بايد به او دوباره و دوباره تذکر بدهيد.
ثانيه هاي 30تا40 با کودک خود صحبت کنيد:
وقتي کودک را به حال خود مي گذاريد به او بگوييد چرا از او مي خواهيد اين کار را نکند،2 يا 3 جمله کافي خواهد بود. هر چه کودک کوچکتر باشد، تعداد کلمات کمتري بايد به کار برد. به او نگاه کنيد. او احتياج دارد که بفهمد، آنچه را که انجام داده اشتباه بوده است و چه کاري صحيح مي باشد. به او بگوييد نبايد روي ديوار چيزي بکشيم بلکه بايد روي تکه کاغذ نقاشي کنيم. يا الآن نبايد کلوچه بخوري چون که زمان شام نزديک است، به جاي آن يک هويج ميل کن. اما اگر کودک اعتراض دارد بعدا با او صحبت کنيد، ممکن است در آن واحد بخواهد از خود دفاع کند و به طور صحيح وارد مکالمه نشود.
ثانيه هاي40-50 با خود بينديشيد که آيا يک پيامد احتياج است يا نه:
خيلي از پدر و مادرها فکر مي کنند تنبيه قلب نظم و انظباط است. اما کارشناسان با اين نظريه مخالف مي باشند. پيامدها در صورتي لازم هستند که رفتار مداوم شما کار ساز نباشد. مثلا 4 يا 5 بار اگر کلوچه را از دست کودک خود بگيريد و بگوييد الان موقع شام است، فايده ندارد، خود او بايد پي به نتيجه کار خود ببرد. يا اگر کودک داخل خانه توپ بازي مي کند، توپ را از او بگيريد، اما او را تنبيه نکنيد و در موقعيتي مناسب با او صحبت کنيد. فقط زماني کودک خود را تنبيه کنيد که اصلا به تذکرات شما توجه نمي کنند يا آنها را ناديده مي گيرند. آنچه که اثر بخش مي باشد اين است که کودک شما نتيجه کار خود را تجربه کند، مثلا بفهمد اگر ديگر بچه ها را بزند، آنها او را به بازي راه نمي دهند. همه اين صحبت ها، نظرات دکترها و کارشناسان بوده است-خود شما مي توانيد نظر دکتر خود را در هر زمينه اي جويا شويد.
ثانيه هاي 50-60 پيامد را تقويت کنيد:
ذهن کودک کاملا منطقي است و اگر پدر و مادر کاري را خودشان انجام ندهند، کودک از آنها پيروي مي کند و با خود مي گويد حالا که پدر و مادرم به آن عمل نمي کنند پس من هم نياز نيست عمل کنم. نظر عوام بر اين عقيده است که قوانين کمتري براي بچه ها قرار دهيم، در عوض قوانين را به مرور تقويت کنيم. کودکان را به گونه اي تهديد کنيد که امکان پذير باشد. مثلا نگوييد اين آخرين کلوچه اي است که مي خوري اين اخرين باري است که در ماه بازي مي کني. اگر به اين گونه رفتار کنيد نه تنها کودک خود را مي رنجانيد بلکه در نهايت صلاحيت خود را زير سوال مي بريد.