۱) شبكه LAN: به شبكه هاي كوچك و محلي گفته مي شوند. مثلاً اگر در خانه خود يك شبكه راه اندازي كنيد در واقع يك شبكه LAN ايجاد نموده ايد.

۲) شبكه WAN: اين شبكه در سطح بسيار بزرگي مطرح مي شود و حتي مي توان گفت در سطح جهاني همانند شبكه اينترنت؛ در اين شبكه براي ايجاد ارتباط از تجهيزات مخابراتي پيش رفته استفاده مي شود.

۳) شبكه MAN: در اصطلاح به شبكه هايي ما بين شبكه هاي LAN و WAN گفته مي شود و يك راه تشخيص آن، اين است كه از تجهيزات مخابراتي آن چناني استفاده نمي شود مثلا اگر شركتي در يك شهر داراي چند شعبه باشد و بخواهيد آن شعبات را به يكديگر متصل كند اين چنين شبكه اي ايجاد مي كند.

سيستم هاي شبيه به شبكه

گاهي اوقات مي توان کامپيوترها را به شکلي بکار برد که دقيقا با يک شبکه سر و کار نداريم اما مي توان آن ها را شبکه نيز به حساب آورد. به همين دليل نام آنها را سيستم هاي شبيه شبکه مي ناميم و در زير آنها را توضيح مي دهيم. اما قبل از آن بايد با مفهوم کامپيوتر Standelone آشنا شويد. به طور كلي به كامپيوتر هاي كه قادر باشيم پشت آنها قرار گيريم و با آنها كار انجام دهيم خواه به شبكه متصل نباشد يا امكان آن را نداشته باشد يك كامپيوتر Standelone گوييم. اما سيستم هاي شبيه شبكه، بطور كلي سه مورد مي باشند:

۱) كامپيوترهاي MainFrame: اين كامپيوترها داراي چندين پردازنده و حافظه هاي بزرگ مي باشند و ترمينال ها كه فقط داراي مانيتور و صفحه كليد مي باشند به آن متصل مي شوند و از آن استفاده مي كنند. پس به نوعي مي توان آن ها را نوعي شبكه ناميد اما نه بطور كامل.

۲) Distributed System(سيستم هاي توزيع شده): اين سيستم هاي شامل چندين كامپيوتر جداگانه مي باشند كه بر روي همه آن ها يك سيستم عامل مخصوص مانند مَچ(Mach) نصب مي شود و اين سيستم عامل است كه كليه پردازش ها را مديريت مي كنند و تصميم مي گيرد كه مثلا اين برنامه روي كدام سيستم ها انجام شود و يا مثلا اين داده روي كدام سيستم ها ذخيره شود و در اين موارد كاربر نمي تواند هيچ كاري انجام دهد. اين كامپيوتر ها بيشتر براي انجام پردازش هاي بسيار سنگين و بصورت موازي بكار مي روند.

۳) كامپيوترهايي كه به يكديگر Link مي شوند: يكي از راه هايي كه مي توان كامپيوترها را به يكديگر متصل كرد از طريق پورت هاي پشت آن ها مي باشد. اگر دو كامپيوتر را بتوان از طريق پورت هاي پشت آنها به يكديگر متصل كرد در اصطلاح آنها را لينك كرده ايم. در سيستم عامل ويندوز نيز مي توانيد دو كامپيوتر را بدين روش به يكديگر متصل كنيد. براي اين كار در موقع نصب ويندوز بايد نرم افزار آن را نصب كنيد تا بتوانيد دو كامپيوتر را در قالب Host و Geast استفاده نماييد؛ شبكه ها را مي توان به دو گروه زير تقسيم نمود:

1) شبكه هاي نقطه به نقطه(Peer To Peer) كه نام ديگر آن ها Work Group مي باشد.
2) شبكه هاي Server based كه به آن ها Clinet/Server نيز مي گويند.

دسته ديگري از شبكه ها

شبکه هاي Peer-to-Peer به شبكه هايي گفته مي شود كه در آن تعدادي كامپيوتر به كمك يك كابل يا چيزي شبيه به آن به يكديگر متصل مي شوند. در اين نوع شبكه خبري از كاپيوتر سرويس دهنده به صورت جداگانه نيست و تمام كامپيوترها هم به صورت كلاينت و هم بصورت سرور عمل مي كنند و انجام اموري مثل مديريت فايل ها، دادن مجوزهاي دسترسي(البته نه بصورت درست و حسابي) به عهده كاربر همان كامپيوتر است. اما در شبكه هاي كلاينت/ سروري يك كامپيوتر بنام سرور وجود دارد كه تمام امور مديريتي و دادن مجوزهاي دسترسي و موارد ديگر از اين دست را به عهده دارد و معمولا تمام افراد پشت آن قرار نمي گيرند و اجازه كار با آن را ندارند بلكه فقط شخص مدير شبكه(Administrator) با آن كار مي كند. اما اجازه بدهيد تا يك مقايسه مابين اين دو شبكه داشته باشيم:

۱) اندازه، تعداد و مكان: اگر در حدود ۱۵ كامپيوتر(البته صحيح تر آن ۱۰ عدد مي باشد) داشته باشيم بهتر است از شبكه نقطه به نقطه استفاده شود و اگر تعداد از آن بيشتر شده بهتر است بدليل افت شديد كارآيي شبكه از شبكه كلاينت/سروري استفاده شود. اگر از نظر مكاني كامپيوترها در فاصل دور نسبت به يكديگر باشند بهتر است از شبكه هاي كلاينت/سروري استفاده شود. اگر بخواهيم يك محيط كوچك كه به ندرت گسترش و توسعه مي يابد را شبكه بندي كنيم بهتر اس از شبكه نقطه به نقطه استفاده كنيم.

۲) منابع مشترك شده(Share): در شبكه هاي نقطه به نقطه منابع مشترك شده بر روي تمام كامپيوترها گسترده شده اند و هر شخصي منابع مورد نظر خود را به اشتراك مي گذارد يا از اشتراك خارج مي كند. اما در شبكه هاي بر اساس كلاينت/سرور تمام منابع مسترك شده بر روي يك كامپيوتر قرار دارد و به كمك همان كامپيوتر به اشتراك گذاشته مي شود. يا از اشتراك خارج مي شود.

۳) پشتيباني سيستم عامل: شبكه هاي نقطه به نقطه توسط تمامي سيستم هاي عامل پشتيباني مي شوند اما شبكه هاي بر اساس كلاينت/سرور را سيستم عامل هاي خاص مانند: Windows2000 server، Linux،Unix ، Win Nt و اخيرا توسط سيستم عامل Windows 2003 پشتيباني مي شود.

۴) امنيت: شبكه هاي نقطه به نقطه داراي امنيت مطلوبي نيستند اما شبكه هاي بر اساس كلاينت/سرور داراي امنيت بالايي هستند كه قابل توسعه نيز مي باشد.

تعريف Right : به مجوزهاي دسترسي كه به كاربران داده مي شود در اصطلاح Right گويند.

تعريف Dedicated server : در بعضي از محيط هاي شبكه كامپيوترهاي سروري را به طور اختصاصي براي انجام بعضي كارها در نظر مي گيريم، كه به آنها سرورهاي اختصاصي يا Dedicated server گويند. مثلاً در بعضي شبكه ها يك كامپيوتر براي ارائه فايل ها در نظر گرفته مي شود كه به آنها File server گويند و موارد مشابه ديگر.

تعريف Node: به كامپيوترها و كليه تجهيزات مرتبط با شبكه كه به تنهايي قادر به كار باشند Node يا گره گويند مانند: PC ها، هاب، سوئيچ.

تعريف Webmaster: به مديران شبكه هايي كه بر روي اينترنت قرار دارند Webmaster گويند. بايد توجه كرد كه به مديران شبكه هايي كه بر روي اينترنت قرار ندارند Administrator گويند.

تعريف Login: در اصطلاح به عمل اتصال به شبكه يا ورود به شبكه گويند و به عمل خروج از شبكه Logout گويند.

تعريف GNOS: به سيستم هاي عامل گرافيكي شبكه GNOS گويند و اگر گرافيكي نباشد به آن NGNOS گويند. از سيستم هاي عامل گرافيكي مي توان به ويندوز NT و لينوكس اشاره كرد و از سيستم هاي عامل غير گرافيكي مي توان به Unix، Novell اشاره كرد.

تعريف Diskless Network(شبكه هاي بدون ديسك): گاهي اوقات مي توان كامپيوترهاي كلاينت را بدون هارد ديسك، فلاپي ديسك و حتي CD-Rom در شبكه بكار، برد. اين كلاينت ها از طريق يك چيپ مخصوص كه بر روي كارت شبكه قرار دارد، در هنگام بوت شدن و از طريق شبكه به كامپيوتر سرور بطور اتوماتيك متصل مي شوند و از اين طريق سيستم عامل و برنامه هاي مورد نياز را بكار مي برند.

منبع: بانك مقالات علمي ايران