18-ايستگاه هاي فضائي
يكي از هدف هاي اساسي تجسس هاي فضائي ايجاد يك پايگاه دائمي درمدار زمين است كه بتوان در آنجا، آزمايشگاه و محل توقف فضانوردان و محل ديدباني و كنترل زمين را انجام داد. چنين ايستگاه فضائي مدت هاست كه در افسانه هاي علمي مطرح است، لكن امروز صورت حقيقت به خود گرفته است.
19-ايستگاه فضائي اسكاي لب
در چهاردهم ماه مه 1973 آخرين موشك ساترن پنج، يك ايستگاه فضائي به وزن هزار كيلوگرم را در مدار خود قرار داد به نام اسكاي لب. هدف برنامه اسكاي لب قرار دادن آزمايشگاه فضائي در مدار زمين به منظور مشاهدات و آزمايشات مختلف نسبتا طولاني بود، و براي سه گروه از فضانوردان طراحي شده بود. سه گروه مامورين اسكاي لب به ترتيب 28 روز، 59 روز و بالاخره 83 روز در فضا باقي ماندند. اين آزمايشگاه فضائي كه از قطعات اضافي آپولو ساخته شده بود به مداري در ارتفاع 435 كيلومتري زمين فرستاده شد. و اكنون بدون اينكه كار كند،درآن مداردر گردش است. البته نه براي هميشه، چون اتمسفر يا جون بسيار رقيقي كه در آنجا وجود دارد، به مرور از سرعت آن مي كاهد و با خارج شدن از آن مدار به جو زمين مي رسد و مانند شهاب هاي آسماني سوخته و خاكستر مي شود.
20- اسكاي لب خوشه اي
اصلي ترين قسمت اسكاي لب،تعميرگاه بزرگ مداري آن است. طرح اين قسمت از روي دومين مرحله موشك ساترين يك و ساترين 5 ساخته شده است. اين تعميرگاه،جايگاه فضا نوردان و محل هائي براي ذخيره غذا،آب وفيلم و ديگر مايحتاج مي باشد.
شوروي با فرستادن اولين ايستگاه فضائي به نام (ساليوت) پيشگام اين ايده شده، ساليوت با شكلي استوانهاي بيست متر طول و وزني برابر با بيست تن دارد. و در آوريل 1971 به فضا پرتاب شد. نيروي لازم را براي ساليوت دو توليد كننده خورشيدي كه در جلو و عقب آن قرار دارد تهيه كرده اند دريك طرف آن قلاب يا لولائي قرار دارد،كه براي اتصال سايوز بود.
سرنشينان سايوز 11، مدت بيست و چهار شبانه روز، روي ايستگاه فضائي ساليوت كار كردند و تا آن زمان بهترين ركورد استقامت ماندن انسان در فضا را به دست آوردند. سه ساليوت ديگر هم تا سال 1975 ميلادي به فضا فرستاده شد كه در ميان آنها ساليوت چهارمي از همه موفق تر بود. سرنشيان سايوز هفده مدت اقامت خود را در فضا به سي روز رساندند و سرنشينان سايوز هجده اين اقامت را به شصت و سه روز رساندند كه روي ساليوت چهار كار مي كردند.
آمريكائي ها برنامه موفقيت آميز خود را روي اسكال لب (آزمايشگاهي فضائي) به پايان رسانيدند و در اين برنامه سه تيم فضانورد در ايستگاه فضائي عظيمي با يكديگر ملاقات نمودند. اين ايستگاه فضائي با وسائل اضافي باقي ماده از برنامه آپولو به وجود آمده بود.
اطلاعات با ارزشي كه به وسيله ساليوت و اسكاي لب آمريكائي به دست آمده تاكيد بر ايجاد يك ايستگاه فضائي دائمي نموده است.
محل سرنشينان عبارت است از: اطاق خواب،اطاق نشيمن،توالت، حمام و ديك محل آزمايشگاهي و تعميرگاه واقعي با تمام ابزارو آلات مورد لزوم دارد. وسايل و دستگاههاي ديگر،مانند وسايل متصل كننده مدول هاي هوا، و مقر پايگاه تلسكوپي مربوط به آپولو،كه در تعميرگاه اسكاي لب به هم بسته مي شود، وسايل متصل كننده براي دسترسي به ايستگاه فضائي است.
فضانوردان توسط آپولو با استفاده از وسايل متصل كننده به اسكاي لب داخل شده پس از گذشتن ازمدول هوائي داخل تعميرگاه و جايگاه اصلي مي شوند. فضانوردان هنگام بررسي و تجسس و يا در موقع تعمير تلسكوپ يا تعويض فيلم آن، از مدول هوا استفاده مي كنند، تلسكوپ آپولو توسط صفحه توليد كننده نيروي الكترتيك از نور خورشيد دو سوم برق لازم كليه اسكاي لب را تهيه مي كند. در قسمت ديگر تلسكوپ،دستگاه حساس مخصوصي جهت مطالعه اشعه خورشيدي سوار شده است كه كنترل آنها از داخل مدول مركب (مادر ) انجام مي گيرد. .
21-آزمايش ها و تجربه هاي اسكاي لب
اين ايستگاه فضائي بزرگترين شبكه تحقيقات علمي و دستگاه هاي دقيق فني بي سابقه اي را كه بالغ بر 60 نوع بود با نظم و آرايش خاصي در خود جاي داد و كارهاي آزمايشي و تجربه هاي آن در چهار قمست وسيع : پزشكي، منابع زميني،خورشيد، و تكنولوژي انجام مي شده است.
آزمايش در رشته پزشكي به منظور دست يابي به شرايط قدرت و توانائي زندگي انسان در بي وزني فضا بود، كه وضع جسماني فضانوردان تحت نظر گرفته مي شد. ضربان قلب،آزمايش خون، وضع مايعات مصرفي و ترشحات و چيزهاي ديگر آزمايش مي شد.
تجربيات در مورد منابع زميني، به وسيله شش دستگاه اندازه گير حساس جمع آوري و اطلاعات لازم پس از تحقيقات براي بهره برداري در كشاورزي، جنگلداري،زمين شناسي، جغرافيائي،هواشناسي، اقيانوس شناسي به زمين ارسال مي شد.
اما در مورد مطالعه خورشيد، بعضي از نتايج به دست آمده،توسط پايگاه تلسكوپي آپولو روي اسكاي لب چشم گيرترين تجربيات به دست آمده تا آن زمان بود. زيرا تلسكوپ خارج از جو با اتمسفر زمين كه باعث تيرگي ديد تلسكوپ تماس نداشت، بلكه ديد آن از همه موانع زميني خالي بود. اندازه گيري دقيق و حساس اسكاي لب براي اندازه گيري فعاليت خورشيدي با هر طول موج ايده آل بود.
در بين آزمايش هاي تكنولوژيكي مراحل تغيير ماده، رشد كريستال و اتصال آنها در شرايط جامد و جاذبه صفر از همه جالبتر بود. تعداد ديگري كه در اسكاي لب از آزمايشات انجام شده توسط دانشجويان آمريكائي پيشنهاد شده بود مثلا يكي از آن آزمايشات مطالعه در مورد عنكبوت بود كه در بي وزني قرا مي گيرد، چگونه تار خود را مي تند، كه پس از مطالعه و عكسبرداري متوجه شدند كه عنكبوت در آن حال كار خود را انجام مي دهد، ولي مهارت خو د را از دست مي دهد