نوجواني، مرحله اي خاص از زندگي است كه بر جنبه هاي گوناگون جسمي و روحي فرد تأثير مي گذارد. نوجوان در اين سن، علاقه اي ندارد كه جزييات زندگي و كارهاي روزمره اش را براي والدين تعريف كند و دوست دارد مستقل باشد، البته اين مسائل در سنين نوجواني يعني بين 13 تا 19 سالگي طبيعي است. گاهي اين طرز رفتار آن ها و ميل به تنها بودن، والدين را عصبي و تا حدي نگران مي كند. والدين بايد بدانند چگونه در عين ارتباط با فرزندان شان در سنين نوجواني به حريم آن ها تجاوز نكنند. متخصصان روان شناسي مي گويند والدين بايد بياموزند كه چگونه رفتار كنند تا فرزندان مايل باشند با آن ها صحبت و گفتگو كنند و چگونه حرف دل نوجوانان را بشنوند. پدر و مادرها بايد بدانند افراد در سنين نوجواني بيشتر به دوستان شان اعتماد دارند تا به اعضاي خانواده و اين يكي از مراحل طبيعي در روند رشد است، پس بايد به راه هايي متوسل شد كه والدين بدون تجسس و كنجكاوي بيش از حد در امور نوجوانان بدانند در زندگي آن ها چه مي گذرد. در غير اين صورت اگر بخواهند همواره از بالا به نوجوان نگاه كنند و براي مثال بپرسند«كجا مي روي؟» پاسخ خواهند شنيد كه«هيچ جا» يا بپرسند«چه مي كني؟»، مي شنوند«هيچ كار» و گاهي نيز از اين پرسش و پاسخ هاي بي نتيجه عصبي و خسته مي شوند. متخصصاني كه سال ها روي رفتار با نوجوانان تحقيق و كار كرده اند، چند راه كار را براي اين مسأله ارائه كرده اند كه با كمك آن ها شما والدين مي توانيد بدون ايجاد تنش و درگيري در خانواده از اوضاع و احوال فرزندان تان آگاه شويد:
اول: اين كه بكوشيد بزرگسالان بيشتري را وارد زندگي نوجوانان كنيد. هر چه محيط اطراف نوجوانان را بهتر بشناسيد و با آموزگار، مربي ورزش، والدين دوستان فرزندتان و ... بيشتر آشنا باشيد، بهتر مي توانيد از كارهاي او آگاه شويد. آن ها مي توانند مسائل و بحران هايي كه نوجوان تان با آن ها روبه روست، به اطلاع شما برسانند. با وجود اين كه ممكن است فرزندتان به شما اجازه ندهد به عنوان يك مدير و ارشد كارهاي او را كنترل و تنظيم كنيد، اما هم چنان به وجود افراد بزرگسال در زندگي خود نيازمند است. او ممكن است هر كسي را غير از شما بپذيرد، زيرا احساس مي كند به اين ترتيب، آسيب كمتري به استقلال او وارد مي شود.

دوم: اين كه، برخي اوقات، او را در مسير مدرسه يا هر جاي ديگري كه مي خواهد برود، همراهي كنيد. خودرو يكي از مكان هاي حساس در سنين نوجواني است كه بعضي روان شناسان آن را "ميز شام دوران نوجواني" مي نامند؛ براي مثال اگر فرزند شما و دوستانش قصد دارند خريد بروند، پيشنهاد كنيد حاضريد آن ها را برسانيد. با توجه به اين كه در سنين نوجواني، همه چيز براي فرد اهميت دارد يعني اين كه فلاني چه كسي را دوست دارد، چه كسي مشكل دارد، چه كسي از دست مادرش عصباني است و مسائلي از اين قبيل. وقتي نوجوانان با يكديگر هستند به راحتي درباره همه چيز صحبت مي كنند و شما مي توانيد در جريان كارها قرار بگيريد. اگر درباره مسئله اي نگران شديد، سعي كنيد در فرصتي مناسب به آن بپردازيد. مي توانيد حتي از طريق فرد ديگري، به طور غير مستقيم آن را پيگيري كنيد. وقتي در جمع نوجوان و دوستانش هستيد، بكوشيد بيشتر سكوت كنيد و اجازه دهيد آن ها صحبت كنند. در ضمن شايد براي تان جالب باشد بدانيد بسياري از صحبت هايي كه در منزل مطرح نمي شود در خودرو بيان مي شود، چرا؟ چون خودرو، جاي مناسبي است براي اين كه افراد رودررو قرار بگيرند. پس بسياري از مطالبي كه نوجوان نمي تواند در منزل يا جاي ديگر با والدين خود در ميان بگذارد، در خودرو مطرح مي شود. بسياري از والدين معتقدند خودرو بهترين مكان براي گفتگو با نوجوانان است.
سوم: مكان هايي را براي گفتگو با نوجوان انتخاب كنيد كه زمينه را براي بيان احساسات آماده كنند؛ براي مثال وقتي با نوجوان خود به كافي شاپ، رستوران يا پارك برويد، زمينه گفتگو خود به خود فراهم مي شود و بدون هيچ مزاحمتي مي توانيد درباره كارهاي مختلف با يكديگر صحبت كنيد و نگران سكوت ايجاد شده در لحظات اول هم نباشيد، زيرا به طور قطع پس از سكوتي كوتاه، نوجوان شروع به صحبت خواهد كرد.
چهارم: سعي كنيد صحبت هاي شما به آن ها حالت تدافعي ندهد. بكوشيد موضوعات و عناويني را انتخاب كنيد و در آن خصوص با نوجوان به تبادل اطلاعات بپردازيد نه اين كه انگشت اشاره تان به سمت او باشد؛ براي مثال به جاي اين كه از فرزند نوجوان تان بپرسيد كه«آيا تا به حال سيگار كشيده اي؟» مي توانيد درباره اين كه در جايي خوانده ايد شمار نوجواناني كه سيگار مي كشند رو به افزايش است با او صحبت كنيد و بخواهيد او نيز نظرش را بدهد.
پنجم: به رفتارهاي غير كلامي نوجوان توجه كنيد. به خاطر داشته باشيد كه لزوماً همه اطلاعات از طريق صحبت و يا پرسش و پاسخ به دست نمي آيد. پس به رفتارها و حركاتي كه او مي كند، دقت كنيد. گاهي اوقات وقتي نوجوان طوري رفتار مي كند كه انگار ناراحت يا عصباني است يا دلش مي خواهد تنها باشد و فقط كنار دوستانش احساس راحتي مي كند، پيامي در اين رفتار است كه شما بايد آن را دريابيد و آن هم اين كه«الان زمان مناسبي براي گفتگو با او نيست، زيرا او آمادگي لازم را ندارد» پس در چنين شرايطي سعي نكنيد كه مرتب از او بپرسيد و علت ناراحتي اش را جويا شويد. از طرفي وقتي هم مي خواهد با شما تلويزيون ببيند يا سعي مي كند همه اعضاي خانواده غير از شما از منزل بيرون بروند، يعني آمادگي لازم را براي صحبت و بيان افكارش با شما را دارد و مي خواهد با او گفتگو كنيد.