موضوعات اصلي
تشنج ناشي از تب عبارت است از تشنجي كه به دنبال افزايش ناگهاني دماي بدن شيرخواران و كودكان به وجود مي آيد. در اين حالت هوشياري كودك تغيير پيدا مي كند و انقباضات ناگهاني و غير قابل كنترلي در عضلات وي پديد مي آيد. اين حالت ممكن است تا 4% كودكان تب دار را متأثر سازد. علايم شايع معمولاً قبل از بروز تشنج، كودك عفونت همراه با تب 39 درجه يا بالاتر داشته است، اما گاهي تشنج مي تواند اولين علامت تب باشد. علايم عبارتند از: عوامل تشديد كننده بيماري عفونت هاي مكرر- سابقه تشنج ناشي از تب در خواهر يا بردار كودك. عواقب مورد انتظار عوارض احتمالي درمان اصول كلي داروها امكان دارد داروهاي ضدتشنج، مثل فنوباربيتال، براي پيشگيري از تشنج تجويز شوند. گاهي اين نوع داروها پس از اولين بروز تشنج توصيه مي شوند و گاهي تنها زماني كه تشنج بعداً دوباره تكرار شود. داروهاي ضدتشنج تنها زماني مؤثر هستند كه در طي سال هايي كه كودك مستعد عود تشنج ناشي از تب است(تا 4 سالگي) به طور روزانه مصرف شوند. البته معمولاً اين داروها براي كودكان پرخطر يا كودكاني كه تشنج عارضه دار دارند توصيه مي شوند. فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري رژيم غذايي در چه شرايطي بايد به پزشك مراجعه نمود؟ اگر كودك شما به دنبال تب دچار تشنج مي شود. اگر بروز هرگونه آسيبي به هنگام تشنج، اگر بيماري زمينه‌اي كه باعث تب شده است، در عرض 3 روز رو به بهبود نگذارد.
- از دست دادن هوشياري.
- پرش يا تكان خوردن بازوها، پاها، يا صورت كه 3-2 دقيقه طول مي كشد.
- از دست دادن كنترل ادرار يا مدفوع(خيس كردن يا كثيف كردن).
- حالت تحريك پذيري پس از به دست آوردن هوشياري، و به دنبال آن خواب به مدت چند ساعت.
علل
بروز تب بالا به صورت ناگهاني به هر دليل، همراه با تحريك پذيري بدون دليل دستگاه عصبي مركزي در بعضي از كودكان.
پيشگيري
هر گاه در كودكي كه سابقه تشنج ناشي از تب داشته است، تب آغاز شد، بلافاصله اقداماتي جهت پايين آوردن تب انجام دهيد.
علي رغم ظاهر ترسناك آن، تشنجي كه تنها در اثر تب در كودك رخ دهد معمولاً جدي نيست. اما در عين حال، بايد به دنبال ساير علل تشنج نيز گشت. بروز اين حمله هاي تشنجي باعث عقب ماندگي ذهني، تأخير در رشد و نمو، يا ناهنجاري هاي رفتاري نمي شود. اگر اولين حمله تشنجي ناشي از تب در شيرخوار زير 6 ماه رخ دهد، امكان دارد انجام بررسي دستگاه عصبي و ساير بررسي ها ضروري باشد.
آسيب به بدن به هنگام حمله تشنجي- آسيب به مغز در اثر حملات تشنجي مكرر- در كودكاني كه دچار تشنج ناشي از تب مي شوند، خطر بروز بيماري صرع در سال هاي بعد از حد متوسط بالاتر است. خطر عود تشنج ناشي از تب 33% است؛ عود تقريباً در تمام موارد، در عرض يك سال اتفاق مي افتد.
- اگر تشنج ناشي از تب به طور مكرر رخ دهد، بررسي هاي آزمايشگاهي خون و مايع نخاع، و نيز نوار مغز انجام خواهند شد.
- به هنگام تشنج، اشياء بالقوه خطرناك را از دور و بر بچه دور كنيد. بچه را به پهلو بخوابانيد و مطمئن شويد كه راه تنفس بچه باز است.
- جزئيات تشنج را يادداشت كنيد و به پزشك اطلاع دهيد. اطلاعات بايد شامل موارد زير باشد: زمان شروع تشنج ـ مدت زمان سپري شده از زمان بالا رفتن تب تا بروز تشنج ـ آيا حركت دست و پا در دو طرف يكسان بوده يا اين كه يك طرف بيشتر از طرف ديگر تكان مي خورده است؟
ـ مدت زمان تشنج.
ـ آيا كودك پس از تشنج خوابيده است؟ چه مدت؟
ـ آيا تشنج پس از مدتي دوباره رخ داده است؟
- پس از تشنج، سعي كنيد تب را با آب ولرم پايين بياوريد.
تا زمان برطرف شدن تب و بيماري زمينه‌اي، كودك بايد در رختخواب به آرامي استراحت كند. پس از آن نيز فعاليت در زمان ابتلا به اين بيماري بايد تدريجاً از سر گرفته شود.
به هنگام تشنج، كودك نبايد چيزي بخورد. پس از پايان تشنج، كودك را تشويق كنيد كه مايعات زيادتر بنوشد، مثلاً آب، چاي، نوشابه، و آب ميوه.
