دخمه سنگی (فخریگاه) مربوط به دوره مادها است و در شمال جاده مهآباد به میاندوآب واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شمارهٔ ثبت ۲۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
گور دخمه سنگی فخریگاه متعلق به دوره مادها در بالای کوهی صعب العبور قرار گرفته است اما کتیبه موجود در آن به سرقت رفته و روی این اثر تاریخی یادگاری نوشته شده است.
به گزارش خبرنگار مهر، گور دخمه سنگی در شمال جاده مهاباد به میاندوآب واقع شده و سال ۱۳۱۶ با شماره ۲۸۸ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
وجود دو مقبره کوچک در آن نشان می دهد این مکان محل دفن مردگان بوده است. باستان شناسان و محققان زیادی این دخمه را دیده اند و درباره آن مطلب نوشته اند.
یادگاری نویسی بر ستون های گور دخمه
به عنوان مثال دیاکونف درباره آن می نویسد: شمالی ترین مقبره مادی فخریک در مانای باستانی نزدیک میاندوآب (مهاباد) است که جلو خان ندارد و سقف ساده سنگی آن را چند ستون نگه می دارد و ظاهرا محلی برای گذاشتن جنازه ها بوده است.
تعیین قدمت این مقبره دشوار است، ولی تشریفات تدفین در آن با رسمی که در گذشته در ناحیه اطراف دریاچه ارومیه متداول بود تفاوت دارد. برخی دیگر از باستان شناسان مقبره موجود در این گور دخمه را متعلق به یک شاهزاده مانایی می دانند.
گور دخمه بر بام روستای مهاباد قرار گرفته است
اما نکته قابل توجه درباره این اثر تاریخی این است که ارتفاع این گور دخمه از سطح سنگ های پایینی کوه بلند تر و غیر قابل دسترس است با این حال برخی از افراد نردبان گذاشته از سنگ ها بالا رفته و در اطراف این گور دخمه یادگاری نوشته اند. همچنین گفته می شود که در دخل این دخمه کتیبه ای وجود داشته که به سرقت رفته است.
در نزدیکی مهاباد دخمه ای از زمان مادها وجود داردکه با نام دخمه فخریگاه ،فقرگاه ،اگری قاش و یا با نام محلی فقره قا شناخته می شود.این دخمه ،دارای دو طبقه است و شامل چهار ستون سنگی و چند قبر می باشد و از نظر حجاری و ستون بندی در رده مقابر مهم دوره ماد است.یکی از مشخصات مهم و حتمی این مقابر ساختار آنها بر صخره ها و نمای ظاهریشان که روبه جنوب است ، می باشد ، « دیاکونوف » باستان شناس معروف در مورد این دخمه قدیمی چنین می گوید: « شمالی ترین مقبره مادی فخریک (۱) در مانای باستانی و نزدیک مهاباد است که جلوخان ندارد و سقف ساده سنگی آن را چند ستون نگاه می دارد و ظاهراً محلی برای گذاشتن جنازه ها بوده است. تعیین تاریخ این مقبره دشوار است ولی تشریفات تدفین در آن با مراسمی که پیشتر در ناحیه اطراف دریاچه ارومیه متداول بوده تفاوت دارد و در نتیجه نمی توان تاریخی قدیمی تر از قرن هفتم برای آن قائل شد.»