مکان هاي ديدني و تاريخي
بندر قديمي مهروبان در 24 كيلومتري شمال بندر ديلم قرار داشت. آثار خرابه هاي اين بندر هم اكنون درمحلي به نام تل امام زاده مشهود است. حدود 20 كيلومتري بندر ديلم در حوالي خور امام حسين كه امروزه يكي از مراكز تاسيسات نفتي جنوب است آثار خرابنه هاي بندر سي نيز باقي مانده است.
کشاورزي و دام داري
كشاورزي در اين منطقه از رونق چنداني برخوردار نيست و علت آن هم كمبود آب و وجود زمين هاي نامساعد و سست شني است. تنها قسمت هاي كمي از اين بخش زير كشت گندم و جو قرار گرفته كه به صورت ديم كاشته مي شود. تنها معادن اين بخش را يك معدن شن و ماسه در 20 كيلومتري غرب بندر ديلم و دو معدن سنگ در 30 و 35 كيلومتري شمال شرقي بندر ديلم تشكيل مي دهند. اساس اقتصاد ديلم در درجه اول بر تجارت و در درجه دوم بر ماهي گيري و كشاورزي و دام داري استوار شده است. ديلم از ديرباز بندري بوده كه اهالي آن به كار تجارت مي پرداختند و از طريق خليج فارس با كشورهاي همسايه جنوبي به داد و ستد مشغول بودند. از اين بندر بيش ترين داد و ستد با كشورهاي امارات متحده عربي و كويت صورت مي گرفته است. علاوه بر آن ماهي گيري از مشاغل عمده اهالي است كه مقاديري از ماهي هاي صيد شده به ساير نقاط صادر مي شود.
مشخصات جغرافيايي
بندر ديلم در طول جغرافيايي 50 درجه و 9 دقيقه و عرض جغرافيايي 30 درجه و 3 دقيقه و ارتفاع 10 متري از سطح دريا قرار دارد. اين بندر در 232 كيلومتري شمال غربي بندر بوشهر و در 72 كيلومتري جنوب شهرستان بهبهان (در استان خوزستان) در ساحل خليج فارس قرار دارد. همسايه گان اين شهرستان از شمال شهرستان بهبهان و بندر ماهشهر (‌ از استان خوزستان ) از شرق استان كهگيلويه و بوير احمد، از جنوب بندر گناوه و از غرب آب هاي خليج فارس هستند. آب و هواي ديلم گرم و مرطوب است.
وجه تسميه و پيشينه تاريخي
مهروبان، مهرويان، ماهي رويان و يا ماهي روان كه بعضي از جغرافي نويسان و مورخان در محل و موضع آن دچار ترديد و اشتباه شده اند، در حقيقت در چهار فرسخي يا 24 كيلومتري شمال بندر ديلم امروز قرار داشته است. اين بندر بندري پر رونق و معروف بود. پس از ويراني بندر مهروبان، كه گويا در عصر مغول يا كمي قبل از آن روي داده است، بر رونق بندر ديلم افزوده شده است. اگر چه نام بندر ديلم را در نوشته هاي 150 سال اخير مي بينيم اما از چند قرن قبل از اين نيز داراي رونق بوده است. اين بندر در 12 فرسخي جنوب شهرستان بهبهان در استان خوزستان، و در 36 فرسخي شمال غربي بندر بوشهر در ساحل دريا قرار گرفته است. آثار بازمانده بندر استخر و بندر ابوالهوا در فاصله هجده كيلومتري بين بندر ديلم و بهبهان ديده مي شود. امروزه بندر ديلم مرواريدي كوچك بر تارك خليج بزرگ فارس است. مسيرهاي ارتباطي به اين شهرستان عبارت اند از:
راه اصلي بندر ديلم – گناوه به سمت جنوب شرقي به طول 67 كيلومتر
راه فرعي بنيلم – هنديجان – بندر ماهشهر به سمت شمال غربي
راه فرعي بندر ديلم – سردشت – بهبهان