علم اقتصاد دروغ نمی گوید
گای سورمن، نویسنده، فیلسوف و اقتصاددان مشهور فرانسوی است که دیدگاه های اقتصادی لیبرال دارد. او حدود بیست کتاب از جمله «امپراتوری دروغ: حقایق درباره چین قرن بیست و یکم» چاپ ۲۰۰۷ نوشته است. سورمن در پاریس زندگی می کند و رییس بنگاه انتشاراتی ادیشن سورمن است. جدیدترین کتاب وی «اقتصاد دروغ نمی گوید: دفاع از بازار آزاد در زمان بحران» منتشره در سال ۲۰۰۹ است. مقاله حاضر گزیده ای از کتاب پیش گفته است.
اگر چه علم اقتصاد در انتهای سده هجدهم میلادی به شکل رشته علمی جدیدی در بریتانیای کبیر و فرانسه پدیدار گشت، اما دو سده طول کشید تا به آستانه عقلانیت علمی خود برسد. تا پیش از آن، درک شهودی، نظر عامه و باورهای همگانی در جایگاهی همسان با اندیشه های اقتصادی قرار داشتند و تئوری های اقتصادی نامشخص و گنگ و بیشتر اوقات غیر قابل اثبات بودند. مدت زیادی از آن زمان نمی گذرد که هر کسی می توانست بدون استفاده از معادلات و قطعا بدون نیاز به الگوریتم های پیچیده، مدل های ریاضی دقیق (هرچند نه بدون اشتباه) و کامپیوترهایی که امروزه جزیی جدایی ناپذیر از تدریس در رشته اقتصاد هستند این رشته را در دانشگاه های معتبر تدریس کند.
ادامه مطلب
به سوی کشاورزی اقتصادی
«کشاورزی که همچون نیاکان خویش به تولید می پردازد، هر چند هم سختکوش و پرتلاش باشد، به زحمت می تواند شکم خانوادهء خویش را سیر کند ولی کشاورزی که به رموز نوین تولید آگاه باشد و در محیطی با انگیزهء فعالیت کند، از خاک طلا می سازد.»
آنچه خواندید بخشی از سخنان تئودور شولتز، اقتصاددان برندهء جایزه نوبل بود. اما پرسش این جاست که رموز تولید نوین و محیط با انگیزه چیست؟
شولتز در کتاب «گذار از کشاورزی سنتی» به تبیین دیدگاه خود دربارهء این مساله می پردازد که برای مطالعه و بررسی آن ها بهتر است نخست به پیش گفتار مترجم بر چاپ اول و دوم کتاب که به ارتباط مطالب کتاب و مسایل کشاورزی ایران پرداخته است، نظری داشته باشیم.
سیدمحمد سعیدنوری نائینی مهم ترین و جدی ترین مسالهء کشاورزی ایران را «کمی تولید» می داند که «کمی تولید» در مقایسه با امکانات، نیازها و در واحد سطح در مقایسه با سایر جوامع، یکی از واقعیات رنج آور کشاورزی ایران است.
ادامه مطلب
ارزش گذاری اقتصادی جنگل ها
مسالهء اصلی که نویسنده درصدد طرح و حل آن در رسالهء حاضر است فقدان آگاهی علمی از ابعاد کمی و کیفی ارزش اقتصادی تولیدات و خدمات اکوسیستمی حاصل از جنگل هاست که از نظر وی این فقدان آگاهی در کنار و همسو با رشته ای دیگر از عوامل گوناگون، تخریب و تغییر کاربری اراضی جنگلی را به سود فعالیت های دیگر توجیه پذیر می کند. پناهی معتقد است عدم برخورداری از چنین آگاهی ای در ایران، نظیر بسیاری دیگر از کشورهای در حال توسعه، فرآیند تصمیم گیری های سیاسی و اقتصادی در مورد استفاده های کنونی و موجودیت آتی منابع جنگلی موجب ابهامات زیادی شده و تلاش برای دستیابی به انتخاب های صحیح و تخصیص بهینهء منابع طبیعی در اختیار، دربند مشکلات مربوط و عدم حتمیت های ارزیابی باقی مانده است.
وی بر این باور است که سستی مبانی نظری و نادیده انگاشتن ملاحظات عملی در گزینش رویکردهای روش شناختی برای انجام مطالعات ارزش گذاری اقتصادی می تواند به نتایجی بینجامد که بقایای عرصه های جنگلی را در میانهء دو تیغهء افراط و تفریط گرایانه مضمحل کند.
ادامه مطلب