تاريخ : پنج شنبه 12 فروردین 1389 | 2:10 AM | نویسنده : ف حيدری
معبد باشکوه آناهيتا يکي از بناهاي عظميم و منحصر به فرد دوران قبل از اسلام در کنگاور است که هر ساله هزاران گردشگر داخلي و خارجي را جذب مي کند.



هر ساله در ايام تعطيلات نوروز و تابستان هزاران گردشگر داخلي ساعاتي را به ديدن اين بناي عظيم دوران کهن ايران زمين اختصاص مي دهند.
معبد آناهيتاي کنکاور بعد از مجموعه آثار تاريخي بيستون و آثار دوران ساساني در طاق بستان کرمانشاه، بيشترين بازديد کننده را در طول سال به خود اختصاص داده است.
عظمت ستونهاي بکار رفته در اين بناي سنگي هر بازديد کننده اي را متحير کرده و ناخودگاه آنها را به ياد تخت جمشيد يا بناي پارسه در فارس مي اندازد.
قطر ستونهاي بکار رفته در اين بنا چند برابر ستونهاي تخت جمشيد فارس است ولي از لحاظ ارتفاع بسيار کوتاهتر از آنها است.
معبد آناهيتا با 4/6 هکتار وسعت بر پشت صخره اي مشرف به دشت کنگاور در 90 کيلومتري شرق کرمانشاه بنا شده است.
مورخين احداث اين بنا را به سه دوره هخامنشي، اشکاني و ساساني نسبت داده اند برخي محققان آن را کاخ ناتمامي از خسرو پرويز دانسته اند.
از دوره اشکاني نيز آثاري شامل سفالينه، قبور و نوع تدفين بويژه سکه هاي کشف شده در قبور اين معبد به دست آمده است.
پرستشگاه آناهيتا مانند ديگر بناهايي که بر بلندي ساخته مي شود با استفاده از شيوه صفه سازي بنا شده است، اين شيوه در دوران تاريخي در فلات ايران متداول بوده و در دوره هاي بعد هم رواج داشته است.
آناهيتا براساس متون تاريخي فرشته و نگهبان آب، فراواني ، زيبايي و باروري و در نزد ايرانيان داراي مقام بلند و ارجمندي بوده است.
براي نخستين بار در سال 1937ميلادي " ايزدورخاراکسي " در کتاب " ايستگاهها و چاپارخانه هاي پارت " از کنگاور با عنوان " کنکوبار " نام برده و بناي تاريخي آن را معبد و پرستشگاهي براي الهه آرتميس دانسته است.
از قرن سوم هجري به بعد مورخين و جغرافي نويسان مسلمان در سفرنامه هاي خود از کنگاور با عناويني چون قصراللصوص ( کاخ دزدان ) ، قصر ، گردشگاه مخصوص خسرو ، گردشگاه پرويز و کاخ خسرو ياد کرده اند.
در يکي دو قرن اخير سياحان، مورخين و باستان شناسان غربي از اين بنا به عناويني چون معبد خورشيد ، معبد يوناني ، عمارت يوناني ، معبدآنائيتس ، معبد ديان و معبد آناهيتا نام برده و تاريخ آن را به دوره سلوکي و يا اشکاني نسبت داده اند.
با همين فرضيات درسال 1347 شمسي کاوشهاي باستانشناسي با همت باستان شناسان و محققين ايراني آغاز شد که تا سالهاي گذشته نيز ادامه داشت.
تابوتها و خمره هاي سفالي دفن اجساد مربوط به دوره اشکانيان در اثر کاوشهاي باستان شناسي در پاي ديواره شرقي بناي کنگاور به دست آمد و سکه هاي مربوط به اين دوران از " فرهاداول " ( 181 - 174 قبل از ميلاد ) و " ارد " ( 56 - 37 قبل از ميلاد ) در اين قبور کشف شد.
از دوره ساساني و دوران مختلف اسلامي ( شامل اوايل اسلام ، دوره سلجوقي ، ايلخاني ، صفويه و قاجاريه آثار مختلفي از لايه هاي باستاني اين تپه بدست آمده است.
بناي تاريخي معبد آناهيتا بر پشت صخره اي قرار گرفته است که بلندترين نقطه آن 32 متر ارتفاع دارد، اين بنا داراي 220 متر طول و 201 متر عرض است و ضخامت ديوار محيطي آن به 18/5 متر مي رسد.
براساس مدارک و شواهد به دست آمده از کاوشهاي باستان شناسي بر فراز اين بنا رديفي از ستونهاي سنگي برپا بوده که آثار موجود در بخش شمال غربي آن کمک موثري در شناسايي مشخصات بنا و در نتيجه مرمت آن کرده است.
ستون ها داراي 3/54 متر ارتفاع شامل سرستون، ميان ستون و پايه ستون هستند و فاصله محوري اين ستونها نسبت به يکديگر 4/75 متر مي باشد.
ورود به بنا به وسيله پلکان دو طرفه اي که در جبهه جنوبي تعبيه شده و قابل مقايسه با پلکان ورودي کاخ آپادانا در تخت جمشيد فارس است صورت مي گرفته است.
در ازاي هر پله 4/15 متر، پهناي کف پله 32 سانتي متر و ميانگين ارتفاع پله ها 12 سانتي متر است، اکنون 26 سنگ پله در جبهه شرقي و غربي بر جاي اصلي بر پا مانده است.
سنگ پله هاي فرو ريخته دو طرف نشانگر آن است که تعداد پله ها به مراتب بيش از 26 عدد است و تاکنون تعدادي از اين سنگ پله ها شناسايي شده است.
ادامه ديوار در شمال شرقي پلکان ديگري قرار دارد که به تختگاه اوليه اين جبهه منتهي مي شود که يکي از راههاي دسترسي به اين اثر تاريخي بوده است.
در بخش مرکزي معبد، ديواري محکم و استوار در جهت شرقي غربي بر پا شده که داراي 94 متر طول و 9 متر ضخامت است.
نماي آن گچ اندود است و گوشه هاي جنوب غربي و جنوب شرقي اين ديوار در جهت شمال ادامه داشته است ، در پاي ديوار آبراهه اي بر روي صخره جهت هدايت آب جاسازي شده است.
سنگهاي به کار رفته در بناي معبد آناهيتا از معادن اطراف کنگاور که فاصله اي نه چندان دور دارد استخراج مي شده است
اکنون وجود سنگهاي نيمه تراش ميان ستون، سنگ نما، پايه ستون و ديگر عناصر سنگي نشان از آماده سازي سنگهاي زبره تراش است که پس از حمل در محل برپايي صيقل مي شده است.
تعدادي از اين معادن که در جهات مختلف معبد قرار دارد شناسايي شده که مهمترين آنها معدن سنگ چل مران در دو کيلومتري غرب شهرستان کنگاور است.
ایرنا
معبد آناهيتاي کنکاور بعد از مجموعه آثار تاريخي بيستون و آثار دوران ساساني در طاق بستان کرمانشاه، بيشترين بازديد کننده را در طول سال به خود اختصاص داده است.
عظمت ستونهاي بکار رفته در اين بناي سنگي هر بازديد کننده اي را متحير کرده و ناخودگاه آنها را به ياد تخت جمشيد يا بناي پارسه در فارس مي اندازد.
قطر ستونهاي بکار رفته در اين بنا چند برابر ستونهاي تخت جمشيد فارس است ولي از لحاظ ارتفاع بسيار کوتاهتر از آنها است.
معبد آناهيتا با 4/6 هکتار وسعت بر پشت صخره اي مشرف به دشت کنگاور در 90 کيلومتري شرق کرمانشاه بنا شده است.
مورخين احداث اين بنا را به سه دوره هخامنشي، اشکاني و ساساني نسبت داده اند برخي محققان آن را کاخ ناتمامي از خسرو پرويز دانسته اند.
از دوره اشکاني نيز آثاري شامل سفالينه، قبور و نوع تدفين بويژه سکه هاي کشف شده در قبور اين معبد به دست آمده است.
پرستشگاه آناهيتا مانند ديگر بناهايي که بر بلندي ساخته مي شود با استفاده از شيوه صفه سازي بنا شده است، اين شيوه در دوران تاريخي در فلات ايران متداول بوده و در دوره هاي بعد هم رواج داشته است.
آناهيتا براساس متون تاريخي فرشته و نگهبان آب، فراواني ، زيبايي و باروري و در نزد ايرانيان داراي مقام بلند و ارجمندي بوده است.
براي نخستين بار در سال 1937ميلادي " ايزدورخاراکسي " در کتاب " ايستگاهها و چاپارخانه هاي پارت " از کنگاور با عنوان " کنکوبار " نام برده و بناي تاريخي آن را معبد و پرستشگاهي براي الهه آرتميس دانسته است.
از قرن سوم هجري به بعد مورخين و جغرافي نويسان مسلمان در سفرنامه هاي خود از کنگاور با عناويني چون قصراللصوص ( کاخ دزدان ) ، قصر ، گردشگاه مخصوص خسرو ، گردشگاه پرويز و کاخ خسرو ياد کرده اند.
در يکي دو قرن اخير سياحان، مورخين و باستان شناسان غربي از اين بنا به عناويني چون معبد خورشيد ، معبد يوناني ، عمارت يوناني ، معبدآنائيتس ، معبد ديان و معبد آناهيتا نام برده و تاريخ آن را به دوره سلوکي و يا اشکاني نسبت داده اند.
با همين فرضيات درسال 1347 شمسي کاوشهاي باستانشناسي با همت باستان شناسان و محققين ايراني آغاز شد که تا سالهاي گذشته نيز ادامه داشت.
تابوتها و خمره هاي سفالي دفن اجساد مربوط به دوره اشکانيان در اثر کاوشهاي باستان شناسي در پاي ديواره شرقي بناي کنگاور به دست آمد و سکه هاي مربوط به اين دوران از " فرهاداول " ( 181 - 174 قبل از ميلاد ) و " ارد " ( 56 - 37 قبل از ميلاد ) در اين قبور کشف شد.
از دوره ساساني و دوران مختلف اسلامي ( شامل اوايل اسلام ، دوره سلجوقي ، ايلخاني ، صفويه و قاجاريه آثار مختلفي از لايه هاي باستاني اين تپه بدست آمده است.
بناي تاريخي معبد آناهيتا بر پشت صخره اي قرار گرفته است که بلندترين نقطه آن 32 متر ارتفاع دارد، اين بنا داراي 220 متر طول و 201 متر عرض است و ضخامت ديوار محيطي آن به 18/5 متر مي رسد.
براساس مدارک و شواهد به دست آمده از کاوشهاي باستان شناسي بر فراز اين بنا رديفي از ستونهاي سنگي برپا بوده که آثار موجود در بخش شمال غربي آن کمک موثري در شناسايي مشخصات بنا و در نتيجه مرمت آن کرده است.
ستون ها داراي 3/54 متر ارتفاع شامل سرستون، ميان ستون و پايه ستون هستند و فاصله محوري اين ستونها نسبت به يکديگر 4/75 متر مي باشد.
ورود به بنا به وسيله پلکان دو طرفه اي که در جبهه جنوبي تعبيه شده و قابل مقايسه با پلکان ورودي کاخ آپادانا در تخت جمشيد فارس است صورت مي گرفته است.
در ازاي هر پله 4/15 متر، پهناي کف پله 32 سانتي متر و ميانگين ارتفاع پله ها 12 سانتي متر است، اکنون 26 سنگ پله در جبهه شرقي و غربي بر جاي اصلي بر پا مانده است.
سنگ پله هاي فرو ريخته دو طرف نشانگر آن است که تعداد پله ها به مراتب بيش از 26 عدد است و تاکنون تعدادي از اين سنگ پله ها شناسايي شده است.
ادامه ديوار در شمال شرقي پلکان ديگري قرار دارد که به تختگاه اوليه اين جبهه منتهي مي شود که يکي از راههاي دسترسي به اين اثر تاريخي بوده است.
در بخش مرکزي معبد، ديواري محکم و استوار در جهت شرقي غربي بر پا شده که داراي 94 متر طول و 9 متر ضخامت است.
نماي آن گچ اندود است و گوشه هاي جنوب غربي و جنوب شرقي اين ديوار در جهت شمال ادامه داشته است ، در پاي ديوار آبراهه اي بر روي صخره جهت هدايت آب جاسازي شده است.
سنگهاي به کار رفته در بناي معبد آناهيتا از معادن اطراف کنگاور که فاصله اي نه چندان دور دارد استخراج مي شده است
اکنون وجود سنگهاي نيمه تراش ميان ستون، سنگ نما، پايه ستون و ديگر عناصر سنگي نشان از آماده سازي سنگهاي زبره تراش است که پس از حمل در محل برپايي صيقل مي شده است.
تعدادي از اين معادن که در جهات مختلف معبد قرار دارد شناسايي شده که مهمترين آنها معدن سنگ چل مران در دو کيلومتري غرب شهرستان کنگاور است.
ایرنا