سخن وسخنوری

إِنَّ اللَّهَ یمْسِكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ أَنْ تَزُولَا وَلَئِنْ زَالَتَا إِنْ أَمْسَكَهُمَا مِنْ أَحَدٍ مِنْ بَعْدِهِ إِنَّهُ كَانَ حَلِیمًا غَفُورًا

همانا خداوند آسمان‏ها و زمين را از زوال (و سقوط و خروج از مدار) نگاه مى‏دارد، و اگر زوال پذيرند (و از مدار خارج شوند) احدى جز او نمى‏تواند آنها را نگاه دارد؛ البتّه او بردبار و آمرزنده است.

Indeed, Allah holds the heavens and the earth, lest they cease. And if they should cease, no one could hold them [in place] after Him. Indeed, He is Forbearing and Forgiving.

«سوره فاطرایه41»

نکته ها

حدیثی از پیامبر اکرم (صَلَّی اللهُ عَلَیهِِ وَ آلهِ وَسَلَّمَ)  و امام صادق  وسایر ائمه (عَلَیهِِمُ السَّلامُ ) به سند معتبر   نقل شده که فرمودند : هر گاه در شب( یا در روز )  و هنگام خوابیدن از وقوعِ زلزله و خراب شدن خانه می ترسی آیه «41 سوره فاطر» را قرائت کن ( که خانه بر سر تو خراب نخواهد شد انشاء الله ) .  [ بحارالأنوار، ج 91، ص 51 - عَینُ الحَیات ، ج 2، ص 249 -مکارم الاخلاق، ص290-  مَن لایَحضُرُه‌ُالفَقیه -تفسیر نورالثقلین جلد 4، صفحه 368 - کَنزُ العُمّال: ج 1 ص 479 ح 2094 . عين الحيات ، ج 2، ص 249]در این آيه سخن از حاكميت خدا بر مجموعه آسمانها و زمين است و به اثبات توحيد خالقيت و ربوبيت پرداخته، مى‏فرمايد:" خداوند آسمانها و زمين را نگه مى‏دارد تا از مسير خود منحرف نشوند و زائل نگردندجمله" ان تزولا" در تقدير چنين بوده لئلا تزولا- يا- كراهة ان تزولا. جمله" تزولا" متعلق به امساك است، يعنى" نگه مى‏دارد از اينكه فرو ريزند". فيض هستى لحظه به لحظه از آن مبدء فياض مى‏رسد،كه اگر لحظه‏اى رابطه با آن مبدء بزرگ قطع شود راه فنا و نيستى را پيش مى‏گيرند:اگر نازى كند يك دم‏                فرو ريزند قالبها!

ميان نگاهدارى و حفاظت خداوند از نظام هستى و حلم او رابطه است آيه با جمله‏ى‏ «حَلِيماً غَفُوراً» پايان يافته است. در روايات مى‏خوانيم: خداوند به واسطه‏ى اولياى خود، آسمان و زمين را حفظ مى‏كند كه اگر نباشند، نظام هستى به هم مى‏ريزد(تفسيرنورالثقلين)

پیام ها

1- پديده‏ها، هم در پديد آمدن و هم در بقا نيازمند قدرت و لطف خداوند هستند.

2- نظم حاكم بر هستى، از سوى خداست، نه امرى تصادفى

3- ابديّت مخصوص اوست و هستى قابل زوال است

4- اگر حلم الهى نباشد، كرات آسمانى بر سر خلافكاران فرو مى‏ريزد. «يُمْسِكُ السَّماواتِ‏- كانَ حَلِيماً غَفُوراً» (هنگام برپايى قيامت، خورشيد و ماه و ستارگان و زمين دگرگون و درهم ريخته مى‏شود، بنابراين اگر در دنيا از فروپاشى آنها جلوگيرى مى‏شود به خاطر حلم اوست.)

5- خداوندى كه با قدرت هستى را نگاه داشته، اگر به كفّار مهلتى مى‏دهد به خاطر حلم است نه عجز

منابع

تفسير نور ج‏7ص509،تفسير نمونه ج‏18ص289 ، ترجمه تفسير الميزان ج‏17ص81