سخن وسخنوری

•┈┈••✾ 🌿🌺🌿 •✾••┈┈•

بسم‌الله الرّحمن الرّحیم

••••••••••••••••••••••••••••

شبی با نهج‌البلاغه سعید بهشتی در گروه بیان معنوی تلگرام

شهید مطهری ونهج البلاغه(70)

سکوت ومدارای علی علیه السلام دربرابر خلفا درنهج البلاغه(5)

على عليه السلام در كلمات خود به دو موقف خطير در دو مورد اشاره مى‏كند و موقف خود را در اين دو مورد، ممتاز و منحصر به فرد مى‏خواند؛ يعنى او در هر يك از اين دو مورد خطير تصميمى گرفته كه كمتر كسى در جهان در چنان شرايطى مى‏تواند چنان تصميمى بگيرد.در يكى از اين دو مورد حساس سكوت كرده است و در ديگرى قيام؛ سكوتى شكوهمند و قيامى شكوهمندتر. سكوت و مدارا در برخى شرايط بيش از قيامهاى خونين نيرو و قدرت تملك نفس مى‏خواهد.

اما قيام شكوهمند و منحصر به فرد كه حضرت به آن مى‏بالد و مى‏گويد احدى ديگر جرأت چنين كارى را نداشت، قيام در برابر خوارج بود:

فَانا فَقَأْتُ عَيْنَ الْفِتْنَةِ وَ لَمْ يَكُنْ لِيَجْتَرِئَ عَلَيْها احَدٌ غَيْرى بَعْدَ انْ ماجَ غَيْهَبُها وَ اشْتَدَّ كَلَبُها «1».

تنها من بودم كه چشم اين فتنه را در آوردم؛ احدى غير از من جرأت بر چنين اقدامى نداشت. هنگامى دست به چنين اقدامى زدم كه موج تاريكى و شبهه ناكى آن بالا گرفته، هارى آن فزونى يافته بود.

(1). نهج البلاغه، خطبه 90.

آرى، اين افتخار تنها نصيب پسر ابوطالب شد. كدام روح نيرومند است كه در مقابل قيافه‏هاى آنچنان حق به جانب تكان نخورد، و كدام بازوست كه براى فرود آمدن بر فرق اينها بالا رود و نلرزد؟!

حكمت 459نهج البلاغه،شناخت جايگاه جبر و اختيار

 (اعتقادى)

وَ قَالَ علی علیه السلام: يَغْلِبُ الْمِقْدَارُ عَلَى التَّقْدِيرِ حَتَّى تَكُونَ الْآفَةُ فِي التَّدْبِيرِ

[قال الرضي و قد مضى هذا المعنى فيما تقدم برواية تخالف هذه الألفاظ]

 و درود خدا بر او، فرمود: تقدير الهى چنان بر محاسبات ما چيره شود كه تدبير، سبب آفت زدگى باشد.«1»

مى‏گويم: «مفهوم اين حكمت در حكمت 16 با عبارت ديگرى نقل شد»)

نکته ها

1- نقد مكتب ولونتاريسم(‏VOLUNTARISM )مكتب اصالت اراده و اختيار كه هر گونه جبرى را نفى مى‏كند، زيرا در اسلام انسان با كمك خدا عمل مى‏كند.

2-اشاره این حکمت به تاثیر نافذ مقدرات است که انسان را بیشتر باتوحید افعالی پروردگار اشنا می سازد واینکه مسبب الاسباب را خدا بدانیم درعین حال، غرور ما را نگیرد

3-مقصود از بیان این حکمت این نیست که انسان دست از تدبیرو تلاش وکوشش برای رسیدن به مقاصد مشروع ومطلوب بردارد وهمه چیز را به مقدرات بسپارد،بلکه باید مراقب باشد از خداوند عافل نباشد دل به او ببندد وپیروزی ها را از او بطلبد

منابع

نهج البلاغة (للصبحي صالح)، 1جلد، هجرت - قم، چاپ: اول، 1414 ق.ص556

نهج البلاغة / ترجمه دشتى، 1جلد، مشهور - ايران ؛ قم، چاپ: اول، 1379ش.ص739

پیام امام استاد مکارم شیرازی جلد 15 صفحه 601، انتشارات امام علی بن ابی‌طالب علیهماالسلام

مجموعه‏ آثاراستادشهيدمطهرى، ج‏16، ص: 493

________________________________________

✨اللّٰهُمَّ صَلِّ عَلیٰ مُحَمِّدٍوَّ آلِ مُحَمَّدٍ وَّ عَجِّلْ فَرَجَهُم✨

🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷🕊🌷