سخن وسخنوری

وَ مَنْ نُعَمِّرْهُ نُنَكِّسْهُ فِي الْخَلْقِ أَ فَلا يَعْقِلُونَ «سوره یس ایه 68»

و هر كه را طول عمر دهيم،او را در آفرينش واژگونه مى‏كنيم،آيا تعقّل نمى‏كنند؟

نکته ها

قرآن مجيد در آيه 5 سوره حج نيز به همين معنى اشاره كرده،مى‏گويد:وَ مِنْكُمْ مَنْ يُرَدُّ إِلى‏ أَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَيْلا يَعْلَمَ مِنْ بَعْدِ عِلْمٍ شَيْئاً:" بعضى از شما آن قدر عمر مى‏كنند كه به بدترين مرحله زندگى و پيرى مى‏رسند، آن چنان كه چيزى از علوم خود را به خاطر نخواهند داشت" (حتى نزديكترين افراد خانواده خود را نخواهند شناخت!).لذا در بعضى از روايات افراد هفتاد ساله به عنوان اسير اللَّه فى الارض‏(اسيران خدا در زمين) ذكر شده‏اند «ماده عمرسفینه البحار».به هر حال جمله" ا فلا يعقلون" هشدار عجيبى در اين زمينه مى‏دهد، و به انسانها مى‏گويد: اگر اين قدرت و توانايى كه داريد عاريتى نبود به اين آسانى از شما گرفته نمى‏شد، بدانيد دست قدرت ديگرى بالاى سر شماست كه بر هر چيز تواناست.تا به آن مرحله نرسيده‏ايد خود را دريابيد، و پيش از آنكه نشاط و زيبايى به پژمردگى مبدل گردد از اين چمن گلها بچينيد، و توشه راه طولانى آخرت را از اين جهان برگيريد، كه در فصل ناتوانى و پيرى و درماندگى هيچكارى از شما ساخته نيست! كلمه" نعمره" از مصدر" تعمير" است كه به معناى طولانى كردن عمر است (تعبير خانه را هم از اين رو تعمير گفته‏اند كه باعث طول عمر آن است). «نُنَكِّسْهُ» از «تنكيس» به معناى واژگون كردن و مراد از آن بازگشت انسان به حالت كودكى است. علمش به جهل و فراموشى تبديل مى‏شود، قدرتش رو به ضعف مى‏رود و سعه‏ى صدرش به زود رنجى مى‏رسد، حسّاسيتش زياد و اشكش روان مى‏شود.

پیام ها

1- عمر به دست خداست

2- سنّت خداوندبر آن است كه پيرى همراه باشكستگى باشد.«نُعَمِّرْهُ نُنَكِّسْهُ» گرچه آثار عمر طولانى به دست خداست.آن جا كه خداوند اراده كند، افرادى مثل نوح و مهدى عليهما السلام عمر طولانى مى‏كنند و شكسته هم نمى‏شوند.

4- انسان هم بايد به فكر ازدست رفتن نعمت‏ها باشد.«لَطَمَسْنا، مسخنا» و هم به فكرضعيف شدن آنها.«نُنَكِّسْهُ»

منابع

تفسير نور    ج‏7    554    تفسير نمونه    ج‏18    437    ترجمه تفسير الميزان    ج‏17    160