بعضى نماز را با خشوع مىخوانند: «والذینهم فى صلوتهم خاشعون»(99) خشوع، ادب جسمى و روحى است.
رسول اكرمصلى الله علیه وآله دید كه شخصى در حال نماز با ریش خود بازى مىكند، فرمودند: اگر او روح خشوع داشت، هرگز این كار را نمىكرد.(100)
بعضى نسبت به نماز مراقبند: «و هم على صلوتهم یحافظون»(101)
بعضى كار را به خاطر نماز رها مىكنند: «رجال لا تلهیهم تجارة ولا بیع عن ذكر اللَّه»(102) نه تجارت دائمى و نه بیع موقّت، مانع آنها از ذكر خدا نیست.
بعضى با نشاط به سوى نماز حركت مىكنند: «فاسعوا الى ذكراللَّه»(103)
بعضى بهترین لباس را براى نماز مىپوشند: «خذوا زینتكم عند كل مسجد»(104)
بعضى عشق ثابتى نسبت به نماز دارند: «الذینهم على صلوتهم دائمون»(105)
امام باقر علیه السلام فرمود: مراد دوام بر نمازهاى مستحبّى است. چنانكه مراد از «على صلاتهم یحافظون»(106) حفاظت بر نمازهاى واجب است كه با شرائط انجام گیرد.
بعضى براى نماز سحرخیزى دارند: «فتهجّد به نافلة لك»(107)
در این آیه، خطاب به پیامبر اكرم صلى الله علیه وآله است كه: پاسى از شب را از خواب برخیز وقرآن بخوان. مفسّران اسلامى این تعبیر را اشاره به نماز شب دانستهاند.
بعضى شب را با نماز، صبح مىكنند: «یبیتون لربهم سجداً و قیاما»(108)
و بعضى سجدهاى همراه با اشك دارند: «سجداً و بكیّاً»(109)
(خدایا! شرمندهام كه این مراحل را مىنویسم، ولى خودم یكى از این مراحل را طى نكردهام).
اى خواننده عزیز! تو به من كارى نداشته باش.
99) مؤمنون، 2.
100) تفسیر صافى.
101) انعام، 92؛ معارج، 34.
102) نور، 37.
103) جمعه، 9.
104) اعراف، 31.
105) معارج، 23.
106) معارج، 34.
107) اسراء، 79.
108) فرقان، 64.
109) مریم، 58.
:: ادامه مطلب
در آیه 162 سوره نساء، خداوند براى دانشمندان واقعى، سه ویژگىِ نماز، زكات و ایمان به خدا را مطرح مىكند، امّا هنگام نام بردن از این عناوین، عنوانِ نمازگزار را در قالب مخصوص بیان مىكند و مىفرماید:
«الراسخون فى العلم...»
«المقیمین الصلوة»
«المؤتون الزكاة»
«المؤمنون باللَّه»
اگر به این چهار كلمه نگاه كنید، مىبینید بیان نماز تفاوت دارد، باید بگوید: «والمقیمون» تا با «راسخون» و «مؤمنون» همسان باشد، ولى «مقیمین» گفته یعنى قصد مخصوص براى نماز دارم.
همچنین حضرت ابراهیم مىگوید:
«انّ صلاتى و نسكى»(95) با اینكه كلمه «نُسُك» به معناى عبادت است و شامل نماز هم مىشود، ولى نام نماز را مخصوصاً جداگانه مىبرد تا اهمیّتش را برساند.
در آیه 73 سوره انعام مىخوانیم:
«اوحینا الیهم فعل الخیرات و اقام الصلوة» ما به انبیا كارهاى خوب و بر پا داشتن نماز را وحى كردیم و با اینكه نماز نیز جزء كارهاى خوب است، امّا نام آن جداگانه در كنار خیرات برده شده و این توجّه قرآن بخاطر اهمیّت نماز است.
95) انعام، 162.
:: ادامه مطلب
«قد افلح المومنون الذینهم فى صلاتهم خاشعون»(96)
قطعاً مؤمنین رستگارند آنها كسانى هستند كه در نمازشان خشوع دارند.
ناگفته نماند كه در مكتب انبیا، رستگارى حتمى از معنویّت است، ولى در مكتب طاغوتها رستگارى حتمى از زور وقدرت است. فرعون فریاد مىزد كه «قد افلح الیوم من استعلى»(97)
امروز هر كه پیروز شود او رستگار خواهد بود.
به هر حال هر كسى هر نوع كار خیر و خدمت به مردم انجام دهد، ولى نسبت به نماز كوتاهى كند رستگار نخواهد بود.
96) مؤمنون، 1 - 2.
97) طه، 64.
:: ادامه مطلب
علاوه بر دعاهایى كه در قنوت مىخوانیم، هر نمازگزار با گفتن جمله «اهدنا الصراط المستقیم» از خداوند بهترین نعمتها را كه نعمت هدایت است مىخواهد. هم قبل از شروع به نماز یكسرى دعا وارد شده وهم در تعقیب نماز. به هر حال هر كس نماز بخواند، اهل دعا ونیایش هم مىشود.
البتّه دعا كردن هم آدابى دارد، اوّل باید از خداوند متعال تمجید كرد، بعد گوشهاى از نعمتهاى او بخصوص نعمت معرفت و اسلام و عقل و علم و ولایت و قرآن را نام برد و از او تشكّر كرد، بر پیامبرش صلوات فرستاد و بعد بدون آن كه كسى بفهمد، یادى از خطاهاى خود كرد و از او عذر خواست، بعد صلوات فرستاد و دعا كرد آن هم دعا به همه مردم و والدین و كسانى كه بر ما حقّ دارند.
نماز نیز آمیختهاى از توصیف وحمد خدا وبیان نعمتهاى او و طلب هدایت و رحمت اوست و با «دعا» پیوندى عمیق دارد.
:: ادامه مطلب
در روایات اسلامى مىخوانیم كه امامان ما براى نماز لباس مخصوص داشتند، لباس شرفیابى به حضور خداوند، بخصوص نماز عید و جمعه را با لباس مخصوص برگزار مىكردند. در نماز باران سفارش شده كه امام جماعت لباس خود را وارونه بپوشد تا نشانه تذلّل وخشوع بیشترى باشد.
این دستورها نشان مىدهد كه نماز یك سرى آداب و تشریفات مخصوص به خود دارد. نماز یك پرواز معنوى است كه بدون آمادگىهاى همه جانبه امكان ندارد، تمام آداب وشرایط و احكام نماز را مىتوان نشانه اهمیّت آن دانست وآن را به یك آداب رسمى همراه با تشریفات ویژه تشبیه كرد.
امام رضاعلیه السلام لباسى را كه در آن یك میلیون ركعت نماز خوانده بودند به «دعبل» شاعر انقلابى كه بیست سال فرارى دستگاه بنىعباس بود ودر سن حدود 90 سالگى بعد از نماز صبح شهید شد، جایزه دادند ومردم شهرستان قم براى خریدا آن لباس پولها دادند، ولى دعبل آن را نفروخت.
:: ادامه مطلب
در قرآن دوبار كلمه «و من ذرّیتى» بكار رفته است كه هر دوبار از زبان مبارك حضرت ابراهیم است.
یك بار زمانى كه بعد از آزمایشات بسیار سنگین از طرف خداوند به مقام رهبرى رسید، فوراً از خدا خواست كه ذریّه من هم رهبر شوند. ولى در جواب شنید ظالم رهبر نمىشود (اگر از ذریه تو ظلمى سر زند رهبر نخواهد شد) بار دیگر در دعائى كه براى اقامه نماز داشت فرمود: «و من ذریّتى» یعنى خداوندا ذریّه و نسل مرا نیز از بر پا كنندهگان نماز قرار بده. بنابراین مقام نماز در نزد ابراهیم مثل مقام رهبرى و همتاى آن است.
:: ادامه مطلب
«یا ایّها الّذین آمنوا اذا قُمتم الى الصلوة فاغسلوا وجوهكم و ایدیكم الى المَرافق وامسحوا برؤسكم و ارجلكم الى الكعبین... ما یرید اللّه لیجعل علیكم من حَرج ولكن یرید لیُطهّركم و لیتمّ نعمته علیكم لعلّكم تشكرون»(92)
قرآن براى وضو وغسل وتیممّ آثارى را بیان كرده است:
1- «لیطهّركم» تا شما را پاك كند.
2- «لیتمّ نعمته علیكم» تا خداوند نعمتش را بر شما تمام كند.
3- لعلّكم تشكرون تا شما شكرگزار شوید.
4- «واللَّه یحب المطهّرین»(93) خداوند پاكان را دوست دارد.
اگر پاكى ظاهرى این همه آثار دارد، پاكى دل از نفاق، ریا، شرك، شك، بخل، حرص وسایر آفات چه آثارى خواهد داشت.
پاكى معنوى به قدرى ارزش دارد كه خداوند از كسانى كه دوست دارند پاك باشند ستایش كرده و مىفرماید در مسجدى نماز بخوانید كه در آن مردانى هستند كه دوست دارند پاك باشند. «فیه رجال یحبّون ان یتطهروا»(94)
92) مائده، 6.
93) توبه، 108.
94) توبه، 108.
:: ادامه مطلب
|
» کل نظرات : 135
» بازديد کل : 2912947
» تاريخ ايجاد وبلاگ :
شنبه 30 دی 1391
» آخرين بروز رساني :
سه شنبه 19 دی 1396