فاذا قضیتم الصّلوه فاذكروا الله قیاماً و قعوداً و علی جنوبكم فاذا اطمأننتم فاقیموا الصّلوه انّ الصّلوه كانت علی المؤمنین كتاباً موقوتاً.
و هنگامی كه نماز را به پایان رسانیدید خدا را یاد كنید در حال ایستادن و نشستن و به هنگامی كه به پهلو خوابیدهاید، و هر گاه آرامش یافتید (و حالت خوب زایل گشت، نماز را به صورت معمول، انجام دهید، زیرا نماز وظیفه ثابت و معینی برای مؤمنان است. «نساء ، 103»
اهمیّت فریضه نماز :
به دنبال دستور نماز خوف در آیه گذشته و لزوم بپا داشتن نماز حتی در حال جنگ در این آیه میفرماید:
فاذا قضیتم الصلوه فاذكروا الله قیاماً و قعوداً و علی جنوبكم.
پس از اتمام نماز یاد خدا را فراموش نكنید و در حال ایستادن و نشستن و زمانی كه بر پهلو خوابیدهاید به یاد خدا باشید و از او كمك بجوئید.
منظور از یاد خدا در حال قیام و قعود و بر پهلو خوابیدن ممكن است همان حالات استراحت در فاصلههایی كه در میدان جنگ واقع میشود باشد و نیز ممكن است به معنی حالات مختلف جنگی كه سربازان گاهی در حال ایستادن و زمانی نشستن و زمانی به پهلو خوابیدن سلاحهای مختلف جنگی از جمله وسیله تیراندازی را به كار میبرند، بوده باشد. آیه فوق در حقیقت اشاره به یك دستور مهم اسلامی است كه معنی نماز خواندن در اوقات معین این نیست كه در سایر حالات انسان از خدا غافل بماند بلكه نماز یك دستور انضباطی است كه روح توجه به پروردگار را در انسان زنده میكند و میتواند در فواصل نمازها خدا را به خاطر داشته باشد خواه در میدان جنگ باشد و خواه در غیر میدان جنگ.
آیه فوق در روایات متعددی به كیفیت نماز گزاردن بیماران تفسیر شده كه اگر بتوانند ایستاده و اگر نتوانستند نشسته و اگر باز نتوانند به پهلو بخوابند و نماز را به جا آورند این تفسیر در حقیقت یك نوع تعمیم و توسعه در معنی آیه است اگر چه آیه مخصوص به این مورد نیست.
سپس قرآن میگوید: دستور نماز خوف یك دستور استثنایی است و به مجرد این كه حالت خوف زایل گشت، باید نماز را به همان طرز عادی انجام دهید.
فاذا اطمأننتم فاقیموا الصلوه.
و در پایان سرّ این همه سفارش و دقت را درباره نماز چنین بیان میدارد: زیرا نماز وظیفه ثابت و لا یتغیری برای مؤمنان است.
ان الصلوه كانت علی المؤمنین كتاباً موقوتاً.
كلمه (موقوت) از ماده (وقت) است بنابراین معنی آیه چنین است كه اگر ملاحظه میكنید در میدان جنگ مسلمانان باید این وظیفه اسلامی را انجام دهند به خاطر آن است كه نماز اوقات معینی دارد كه نمیتوان از آنها تخلف كرد ولی در روایات متعددی كه در ذیل آیه وارد شده است (موقوتاً) به معنی ثابت و واجب تفسیر شده است كه البته آن هم با مفهوم آیه سازگار است و نتیجه آن با معنی اول تقریباً یكی است.[1]
[1] . تفسیر نمونه، ج 4، ص 103، 104، 105 ـ سوره نساء آیه 103.
::
» کل نظرات : 135
» بازديد کل : 2898254
» تاريخ ايجاد وبلاگ :
شنبه 30 دی 1391
» آخرين بروز رساني :
سه شنبه 19 دی 1396