نماز، از واجبات بسیار مهمّى است كه در هیچ حال از انسان ساقط نیست، حتى در مسافرت، بیمارى، میدان جنگ، در حال غرق شدن و... البته بنا به شرایط خاصّ، صورت‏هاى مختلفى به خود مى‏گیرد، ولى همواره بر انسان واجب است.
یك مسلمان هنگام سفر و در طول راه هم باید بر نمازهاى خویش مواظبت كند. در قطار، اتوبوس، در سرما و گرما، در تنگى وقت و عجله، نباید نماز را سبك شمرد و اداى آن را به فراموشى سپرد. وقتى اتوبوس یا قطار، براى نماز یا صرف غذا نگه مى‏دارد، باید شتافت و نماز را هم خواند. و اگر توقفى نكرد، از راننده خواست تا نگهدارد.

شرایط نماز قصر
مسافر، در مدّت مسافرت و در راه، با هشت شرط، نمازهاى چهار ركعتى خود را باید شكسته و قصر (دو ركعت) بجا آورد:(527)
شرط اوّل: آنكه سفر او كمتر از هشت فرسخ شرعى نباشد.
شرط دوّم: آنكه از اوّل سفر، قصد هشت فرسخ را داشته باشد.
شرط سوّم: آنكه در بین راه، از قصد خود برنگردد.
شرط چهارّم: آنكه نخواهد پیش از رسیدن به هشت فرسخ، از وطن خود بگذرد، یا ده روز یا بیشتر در جایى بماند.
شرط پنجم: آنكه براى كار حرام سفر نكند و سفرش، سفر معصیت نباشد.
شرط ششم: آنكه از صحرانشینان بیابان گرد نباشد.
شرط هفتم: آنكه شغل او مسافرت نباشد.
شرط هشتم: آنكه به حدّ ترخصّ(528) برسد.

اقامت ده روز
در مسافرت، اگر انسان قصد ماندن ده روز تمام یا بیشتر در یكجا داشته باشد، باید نمازهایش را تمام بخواند.
اگر نیّت واقعى او، ماندن كمتر از ده روز است، نمى‏تواند در ظاهر قصد ده روز كند و تمام بخواند.
اگر قبل از تمام شدن ده روز، به دلایلى تصمیم انسان عوض شد و تصمیم به بازگشت گرفت، روزهاى باقیمانده را هم باید تمام بخواند.
اگر كسى مسافرت كند و به وطن خود برود، هر چند كمتر از ده روز بماند، نمازهایش تمام است. مگر آنكه از وطن خود اعراض كرده و بنایش بر بازنگشتن باشد، كه حكم مسافر دارد.
زادگاه انسان، وطن اصلى اوست، مگر آنكه از آنجا اعراض كند. محلّ دیگرى را هم كه انسان براى اقامت دائمى انتخاب مى‏كند، وطن غیر اصلى او به حساب مى‏آید. كسى كه در دو جا زندگى مى‏كند، هر دو جا وطن او محسوب مى‏شود. تا انسان، قصد ماندن همیشگى در جایى غیر از وطن اصلى نداشته باشد، وطن او حساب نمى‏شود، مگر آنكه بدون قصدِ ماندن، آنقدر بماند كه مردم بگویند آنجا وطن اوست.
كسى كه مسافرت، شغل اوست (مثل رانندگان، خلبانان و...) یا شغلش به گونه‏اى در ارتباط با سفر است كه همواره در تردّد و رفت و آمد است، نمازهایش را باید تمام بخواند.(529)
مسافر، در چهار جا مى‏تواند نمازش را هم شكسته وهم‏تمام بخواند: 1- مسجدالحرام، 2- مسجدالنبى، 3- مسجد كوفه، 4- حرم سیدالشهداء و مسجد متّصل به حرم آن حضرت.(530) در این موارد، براى فیض بیشتر بردن از معنویات این اماكن، مسافر مجاز است نمازش را تمام بخواند.

 527) هر یك از این شرایط، داراى مسائل و جزئیات بسیارى است كه توضیح آنها را از رساله مطالعه كنید.
528) حد ترخص یعنى جایى كه با رسیدن به آنجا، انسان دیگر دیوار شهر را نبیند و صداى اذان آنرا نشنود (توضیح المسائل حضرت امام).
529) توضیح بیشتر در رساله‏هاى عملیه است.
530) رساله حضرت امام، مسئله 1356.