نماز، از حقوق خدا بر عهده انسان است و انجام درست و به موقع آن، بر انسان مكلّف واجب است. كسى كه نماز واجب خود را به هر دلیل در وقت آن نخوانده است، مانند: فراموشى، بیهوشى، مستى، یا عدم امكان و از روى اجبار، یا از روى سهل انگارى و معصیت، و یا آنكه خوانده ولى باطل بوده و بعداً فهمیده است، باید آن نمازها را كه نخوانده یا باطل بجا آورده، قضا كند.
البته نمازهاى روزانه‏اى را كه زنان در حال حیض یا نفاس نمى‏خوانند، قضا ندارد.
كسى كه نماز قضا دارد، باید در خواندن آن كوتاهى نكند، ولى واجب نیست فورى آنرا بجا آورد.
انسان تا زنده است، اگر چه از خواندن نمازهاى خود عاجز باشد، دیگرى نمى‏تواند نمازهاى او را قضا نماید.
نماز قضا را مى‏توان با جماعت خواند. و لازم نیست نماز هر دو یكى باشد. مثلاً مى‏توان قضاى نماز صبح را، در جماعت نماز مغرب و عشاء خواند، یا بر عكس.
نمازى كه از انسان فوت شده، از نظر تعداد ركعات، به همان صورت باید قضا شود. مثلاً انسان مى‏تواند در مسافرت، قضاى نماز چهار ركعتى را به صورت تمام بخواند. و اگر مثلاً در مسافرت، نماز ظهر از انسان قضا شده، در وطن باید آن را به صورت دو ركعتى قضا كند.
(براى آشنایى با مسائل ریزتر نماز مسافر و نماز قضا، به توضیح المسائل رجوع كنید).