۴- نماز بزرگترین عامل تربیت: گرچه نماز یک ارتباط روحی و معنوی است و هدف از آن یاد خداست، اما انسان خواسته  این روح را در قالب یک سلسله برنامه های تربیتی پیاده کند و لذا شرایط زیادی را برای آن قرار داده است، شرایط صحیح بودن نماز، شرایط قبولی و شرایط کمال.

مثلاً پاک بودن بدن و لباس، رو به قبله بودن، درست خواندن کلمات، مباح بودن مکان و لباس نمازگزار که از شرایط صحت نماز است، مربوط به جسم نماز گزار است نه روح نمازگزار که در حال عبادت است، اما اسلام عبادت را دراین لباس قرار داده تا به مسلمین درس نظافت و پاکیزگی، استقلال و مراعات حقوق دیگران را بدهد.

چنانکه توجه و حضور قلب، پذیرفتن رهبری امامان معصوم و ادای واجبات مالی چون خمس و زکات شرط قبولی آن است و انجام آن در اول وقت، در مسجد، به جماعت، با لباس تمیز و عطر زده و مسواک زده و رعایت نظم صفوف و امثال آن از شرایط کمال نماز است.

دقت در این شرایط سه گانه به خوبی می رساند که هر یک از آن ها نقش مؤثری در تربیت انسان ها دارد.

مثلاً در نماز به هر سو که بایستیم رو به خدا است زیرا قرآن می فرماید:

« فَاَینَما تَوَلُّوا فَثَمَّ وَجهُ الله » ( سوره ی بقره آیه ی ۱۱۵)

اما به خاطر آن که بفهماند جامعه ی اسلامی باید یک جهت داشته باشد و درس وحدت و همبستگی بدهد دستور می دهد همه باید به یک جهت بایستند. اما چرا آن جهت رو به کعبه باشد؟

زیرا کعبه اولین نقطه ای است که برای عبادت مردم وضع شده است:

« اِنَّ اَوَّلَ بَیتِ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلَّذی بِبَکَّةَ مُبارَکاً » ( سوره ی آل عمران/ آیه ی ۹۶)

و از طرفی بنیان گذار و تعمیر کنندگان آن در طول تاریخ انبیاء بوده اند. پس رو به کعبه ایستادن یک نوع اتصال به تاریخ و همبستگی مکتبی در طول زمان است.

از سوی دیگر قبله و کعبه رمز استقلال است زیرا تا وقتی مسلمین رو به بیت المقدس قبله ی یهود و نصاری نماز می خواندند آن ها منت می نهادند و می گفتند رو به قبله ی ما ایستاده اید پس از خود استقلالی ندارید.

قرآن این مطلب را با صراحت کامل بیان می دارد که:

« لِئَلّا یَکُونَ لِلنّاسِ عَلَیکُم حُجَّة » ( سوره ی بقره/ آیه ی ۱۵۰)

ما قبله ی شما را کعبه قرار دادیم تا مردم بر شما منتی و حجتی نداشته باشند.

خلاصه آن که قبله رمز استقلال، وحدت و هم بستگی است و این ها همه درس های تربیتی نماز است.

۵- احضار ارواح: امروزه بازار هیپنوتیزم و احضار ارواح در جوامع علمی دنیا رونق پیدا کرده است اما هدف ما آن بحث ها نیست. هدف ما این است که روح فراری خود را از طریق نماز نزد خالق احضار کنیم و این شاگرد فراری را سر کلاس حاضر نماییم. یکی از برکات نماز احضار نفس سرکش و فراری در محضر خداوند است.

امام زین العابدین در مناجات الشّاکین از نفس خود به درگاه خداوند ناله می کند و می گوید: خداوندا من از نفسم به تو گلایه دارم که میل به هوس ها دارد و از حق فراری است.

این نفس است که گناه را در نزد انسان شیرین و آسان جلوه می دهد و این گونه توجیه می کند که بعداً توبه می کنی و یا دیگران نیز این کارها را کرده اند.

نفس مثل کودک بازیگوشی است که اگر پدر از او مراقبت نکند دست خود را از دست پدر بیرون کشیده و به هر سو که بخواهد می رود و هر لحظه خطری او را تردید می کند.

بهترین راه کنترل این نفس سرکش آن است که انسان روزی چند مرتبه آن را در نزد خداوند احضار و غفلت زدایی کند تا از غرق شدن در منجلاب مادیات نجاتش دهد.

منبع : وبلاگ زمزمه عشق