آنكه جنس خود را ارزان مى‏فروشد؛ یا به ارزش آن ناآگاه است، یا مشترى را نمى‏شناسد، یا نرخ و قیمت را نمى‏داند. قرآن براى آنكه ما كالاى وجود، دل و جان و عمل و عبادت خود را ارزان نفروشیم، در هر سه زمینه ما را راهنمایى مى‏كند:
 انسان را جانشین خدا در زمین و امانت دار الهى و اشرف مخلوقات مى‏شمارد.
 مشترىِ عمل‏هاى نیك انسان را هم، خدا مى‏داند كه هم اعمال اندك را مى‏خرد، هم گران‏تر مى‏خرد و هم بدى‏ها را مى‏پوشاند و رسوا نمى‏كند. قیمت انسان را هم، بهشت مى‏داند و لذّت‏هاى ابدى و همجوارى اولیاى خدا.
 بیراهه رفتن و دل به غیر خدا سپردن را زیان مى‏شمارد و مى‏گوید: اگر خود را به كمتر از بهشت بفروشى، ضرر كرده‏اى!
 آنكه به این نكات توجّه كند، دیگر عبادتش براى جلب توجّه مردم نیست.
 خداوند، «ولىّ نعمت» ماست. یاد كردن از نعمت‏هاى پروردگار، خلوص مى‏آورد.
 امام سجادعلیه السلام در دعاى «ابوحمزه‏ثمالى» به خداوند چنین مى‏گوید:
 خدایا! من كوچك بودم، بزرگم كردى.
 ذلیل بودم، عزّتم بخشیدى.
 جاهل بودم، عالمم ساختى.
 گرسنه بودم، سیرم كردى.
 برهنه بودم، لباسم پوشاندى.
 گمراه بودم، هدایتم كردى.
 فقیر بودم، بى نیازم نمودى.
 مریض بودم، شفایم بخشیدى‏
 گنهكار بودم، خطایم را پوشاندى....
 راه دیگر اخلاص یابى، توجّه به كوچكى و بى ارزشى و گذرا بودن دنیا و جلوه‏هاى مادّى آن است.
 طبق آیات قرآن، دنیا سرمایه‏اى اندك است، غنچه‏اى است ناشكفته، كالایى است غرورآفرین و غفلت آور. دل را باید خانه عشق به بزرگ‏ترین محبوب و با ارزش‏ترین هستى ساخت. آنان كه براى غیر خدا كار مى‏كنند، در فرداى قیامت، خواهند دید كه از آنها كارى ساخته نیست. چرا براى «اللّه» كار نكنیم، كه هم مهربان و بنده نواز است، هم دادگر و رئوف است، و هم نیكى‏ها از یادش نمى‏رود و هم به كسى ستم نمى‏كند.
 مشتِ ریاكار روزى باز مى‏شود، البتّه نزد خداوند از اوّل باز است. ترس از رسوایى ریاكارى، عامل دیگرى در جهت كسب اخلاص است.
 آنكه چهل روز، براى خدا خالص شود، فارغ التحصیل مكتب خودسازى است. چنانكه پیامبر فرموده است:
 «مَنْ اَخلص للّه اربعین صباحاً ظهرتْ ینابیعُ الحكمة مِنْ قلبه على‏ لسانه» آنكه چهل روز، خالصانه عمل كند، چشمه‏هاى حكمت از قلبش بر زبانش جارى مى‏شود.(69)
 اخلاص، ثمره یقین است. اگر كسى ایمانى از روى یقین به خدا و قیامت و بهشت و جهنم و حساب و كتاب داشته باشد، جز براى رضاى حق تعالى عبادت و عمر نمى‏كند.

69) جامع‏السعادات، ج 2، ص 404.