این ذكر مقدّس و پرمعنى كه در تمام عبادتها، نیایشها، سجدهها و ركوعها به چشم مىخورد و به كار مىرود، حقیقتى را در بردارد كه ریشه در همه عقاید و تفكرات صحیح اسلامى دوانده است و زیر بناى ارتباط انسان با خدا و صفات كمال اوست.
توحید، بر اساس تسبیح خدا و منزّه دانستن او از شریك و شبیه است.
عدل بر مبناى تسبیح ومنزّه دانستن خدا از ستم و تبعیض و حقكشى است.
نبوّت و امامت نیز بر تسبیح استوار است. منزّه دانستن خداوند از اینكه بندگانش را بى حجت و راهنما رها كند و پیكهایى براى ابلاغ راه هدایت نفرستد.
معاد نیز بر این پایه است. منزّه دانستن خداوند از اینكه پاداش نیكىها و كیفر بدىها را به نحو كامل ندهد و زندگى بشر و آن همه مجاهدات رسولان الهى به بیهودگى و بى ثمرى بیانجامد، چرا كه زندگى بى معاد پوچ است و بى هدف. سبحان اللّه، كه خدا كار بى هدف كند و فلسفه وجودى انسان را به محدوده موقّت دنیا محدود سازد!
عشق به خدا نیز با پایه تسبیح است. تا او را از هر عیب و نقصى دور و پاك ندانیم، چگونه مىتوانیم دل را خانه محبّت او سازیم؟
رضاى انسان هم بر اساس تسبیح است. كسى مىتواند از خدا راضى باشد كه كارهاى او را حكیمانه بداند و بر امر و دین او خورده نگیرد و آن را عیبناك نداند.
طاعت و بندگى نیز بر این پایه استوار است. خضوع و خشوع، در برابر معبودى رواست كه كمال و علم و قدرت و جاودانگى داشته باشد و این همه در مفهوم تسبیح نهفته است.
توكّل و تقوا هم بر تسبیح خدا مبتنى است. تا خدا را تكیه گاهى مطمئن و مدبّرى حكیم و آفریدگارى توانا كه قدرت مطلقه هستى به دست اوست ندانیم، چگونه مىتوانیم بر او توكّل كنیم و از او و حساب و عِقابش پروا داشته باشیم؟! تقوا هم وقتى است كه انسان، خدا را منزّه از غفلت و جهل و بى خبرى و خواب بداند.
روح تعبّد و مغز عبادت، همان تسبیح است.
در میان فرمانهاى عبادى كه خدا به پیامبر عزیزش داده، بیش از همه، دستور به تسبیح است. شانزدهمرتبه فرمانِ «سَبِّح» از سوى خدا، خطاب به پیامبر به اینكه: خدا را تسبیح بگوى، پیش از طلوع خورشید و قبل از غروب آن، در ساعات شب و اوقاتِ روز، در صبح و شام، و آنگاه كه بر مىخیزى ...(110)
از امام سجاد علیه السلام نقل شده است كه: هرگاه بندهاى بگوید «سبحان اللّه»، همه فرشتگان بر او درود مىفرستند.(111)
چه معامله پر بركتى! بى جهت نیست كه اولیاى خدا، همواره ذكر بر لب دارند و عشق در دل، و زبانشان به نام و یاد خداى محبوب زمزمهگر است.
ما نیز همصدا با همه كاینات و فرشتگان، با توجّه و از اعماق جان، عاشقانه و عارفانه مىگوییم: ... «سبحان اللّه»!
110) طه، آیه 130غافر، آیه 55 ؛ طور، آیه 48.
111) توحید صدوق، ص 312.
::
» کل نظرات : 135
» بازديد کل : 2898362
» تاريخ ايجاد وبلاگ :
شنبه 30 دی 1391
» آخرين بروز رساني :
سه شنبه 19 دی 1396