هنگامى روحیه عبادت وپرستش زنده مى‏ماند كه انسان در انجام آن میانه‏رو باشد، لذا در كتب حدیث، روایاتى با عنوان: «باب‏الاقتصاد فى‏العبادة»، نقل شده است.(12)
 انسان وقتى سالم است كه میان اندامش تناسب باشد و اگر عضوى بزرگتر یا كوچكتر از حدّ معمول باشد، ناقص‏الخلقه به حساب مى‏آید. در امور معنوى نیز انسان باید ارزشها را بطور هماهنگ در خود پرورش دهد. به پیامبر اكرم‏صلى الله علیه وآله خبر دادند كه گروهى از امّت تو بخاطر عبادت، همسر و فرزند را رها كرده و به مسجد آمده‏اند. پیامبر فریاد برآورد كه این راه و روش من نیست، من خودم با همسرم زندگى مى‏كنم و در منزل ساكنم، هر كس غیر از این عمل كند از من نیست.(13)
 امام صادق‏علیه السلام داستانِ مسلمانى را نقل مى‏كند كه همسایه مسیحى داشت و مسلمان شد. این مسلمان هنگام سحر او را بیدار كرد و به مسجد آورد و به او گفت: نماز شب بخوان تا صبح شود. هنگام صبح گفت: نماز صبح بجاى آور و پس از آن تا طلوع آفتاب دعا بخوان. سپس تا وقت نماز ظهر قرآن بخوان و بدینگونه یك شبانه روز او را با نماز و قرآن و دعا پر كرد.
 مسیحى كه به خانه بازگشت، دست از اسلام برداشت و دیگر پاى به مسجد نگذاشت.(14) آرى اینگونه افراط و زیاده‏روى در عبادت، مردم را فرارى مى‏دهد.
 استاد شهید مرتضى مطهرى نقل مى‏كند كه عمروعاص دو پسر داشت؛ یكى طرفدار حضرت على‏علیه السلام شد و دیگرى طرفدار معاویه. روزى پیامبر به فرزند خوب عمروعاص (عبداللّه) فرمود: شنیده‏ام كه تو شبها را به عبادت و روزها را به روزه مى‏گذرانى، گفت بله یا رسول اللّه، پیامبر فرمود: من این راه را قبول ندارم.(15)
 در روایات مى‏خوانیم:«اِنَّ لِلْقُلُوبِ اِقْبالاً وَاِدْباراً»(16) روح انسان، گرایش و فرار دارد. هرگاه رو مى‏كند و گرایش دارد بهره‏گیرى كنید و هرگاه آمادگى ندارد به او فشار نیاورید كه ناخودآگاه عكس العمل منفى نشان مى‏دهد.
 در سفارشات اسلامى آمده كه اوقات خود را چهار قسمت كنید و سهمى را براى تفریح و لذّت بگذارید كه اگر اینگونه عمل كردید براى كارهاى دیگر نشاط خواهید داشت.(17)
 قرآن كریم به یهودیانى كه در روز استراحت و تعطیل، به سراغ ماهیگیرى و كار مى‏رفتند عنوان متجاوز مى‏دهد: «وَ لَقَد عَلِمْنَا الَّذینَ اعْتَدَوْا مِنْكُمْ فِى السَّبْتِ»(18) ما از متجاوزین روز شنبه (كه حریصانه به سراغ كار مى‏رفتند) آگاهیم.
 به هر حال حفظ نشاط و روحیه در عبادت، یك اصل است كه با میانه‏روى حاصل مى‏شود.

12) كافى، ج‏2، ص‏86.
13) كافى، ج‏5، ص‏496.
14) سیرى در سیره نبوى، ص‏213.
15) طهارت روح، ص‏122.
16) بحار، ج 78، ص 357 .
17) بحار، ج 14، ص 41