قالب وبلاگ

به عبارت دیگر میوه درخت معرفت، محبّت است.
امام رضا علیه السلام فرمودند: «یَكونُ أَوْلی بِالنّاسِ من أَنْفُسِهِمْ، و أَشفَقَ عَلَیْهِمْ مِنْ آبائِهِمْ و أمَّهاتِهِمْ...» [1]
امام هر زمانی نسبت به امّت خویش از خودشان سزاوارتر و برای آنها از پدر و مادرشان دلسوزتر و مهربان تر است.
و در جای دیگری فرمودند: «لو علم النّاس محاسن کلامنا لتّبعونا» [2]
اگر مردم زیبایی های کلام و رفتار ما اهل بیت را بشناسند از ما تبعیت و پیروی می کنند.
بنابراین اگر امام زمان ارواحنا له الفداء را اینگونه شناختیم، قطعاً عاشق خواهیم شد و محبّت ایشان در زندگی ما جلوه گر خواهد شد. بنابراین به دنبال معرفت امام زمان ارواحنا له الفداء باید محبّت حضرت در زندگی ما موج بزند.

جنس محبّت نسبت به امام
اگر محبّت ما نسبت به پدر، مادر، همسر و فرزند، خدایی باشد، محبّت به امام زمان ارواحنا له الفداء نیز از همان جنس است و با یکدیگر منافاتی ندارند.
در قرآن کریم آمده است: من بین شما محبّت و مودّت ایجاد کردم.
«وَجَعَلَ بَيْنَكُمْ مَوَدَّةً وَ رَحْمَةً...» [3] بنابراین دوستی و محبّت با همسر محبّتی از جنس خدایی است.
خدا نیز ما را به دوستی و محبّت اهل بیت علیهم السلام دعوت کرده است:
«قُل لا أَسئَلُكُم عَلَیهِ أَجراً إِلاَّ المَوَدَّةَ فِی القُربى» [4] وظیفه شما در برابر اجر و مزد رسالت من این است که اهل بیت مرا دوست داشته باشید.
ولی اگر رابطه محبّت من طوری باشد که در آن خدا و پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم نباشد، این محبّت از محبّت به امام زمان ارواحنا له الفداء بیگانه می شود.
بنابراین همانطور که محبّت کردن به امام زمان ارواحنا له الفداء عبادت می شود، محبّت های دیگر نیز در صورتی که به خاطر خدا باشد عبادت محسوب می شوند.

جلوه های محبّت حضرت در زندگی
در عصر غیبت چه رفتاری باید در زندگی ما تجلّی کند تا عاشق بودنمان نسبت به امام زمان ارواحنا له الفداء مشخص شود؟
امام عصر ارواحنا له الفداء فرمود: «فَلْيَعْمَلْ كُلُّ امْرِء مِنْكُمْ بِما يَقْرُبُ بِهِ مِنْ مَحَبَّتِنا...» [5]
هر کدام از شما باید طبق محبّت ما اعمال تان را در زندگی تنظیم کنید.
به برخی از جلوه های محبّت اشاره می کنیم:

اولین جلوه محبّت
کسی که نسبت به امام محبّت دارد از اول صبح همواره به یاد امام زمان ارواحنا له الفداء است و یا حداقل در لحظاتی از شبانه روز خلوتی با امام دارد و به یاد حضرت است.
عاشق امام زمان ارواحنا له الفداء فقط صبح جمعه دعای ندبه نمی خواند. بلکه در طول هفته به یاد حضرت است. نباید اینطور باشد که در ذهن من نمودی از جلوه ی محبّت و یاد حضرت نباشد. بنابراین «یاد امام» اولین جلوه ی محبّت نسبت به امام زمان ارواحنا له الفداء است.

دومین جلوه محبّت
همانطور که در زیارت جامعه کبیره خطاب به اهل بیت علیهم السلام عرض می کنیم:
«و مقدّمکم امام طلبتی» خواسته شما را بر خواسته خودم مقدّم می دارم.
محبّ و عاشق امام زمان ارواحنا له الفداء نیز زندگی خود را بر طبق خواسته های امامش تنظیم می کند و در زندگی خود نگاه می کند امام در زمان غیبت چه انتظارات و توقعاتی از یک شیعه و منتظر دارد. بنابراین خواسته امام را بر خواسته خودش مقدّم می دارد.
امام صادق علیه السلام درباره سلمان فرمودند: او را سلمان محمّدی بخوانید و به او سلمان فارسی نگویید. سلمانی که فارس بود و عجم بود. ولی اینقدر در زندگی خودش خواسته های امام زمانش را بر خواسته خودش مقدّم داشت که امام صادق علیه السلام فرمودند: «سَلْمانُ مِنّا أَهْلَ الْبَيْتِ... » سلمان گوشه ای از وجود ما اهل بیت است.
امام صادق علیه السلام فرمودند:
من عاشق سلمان هستم و سلمان را خیلی دوست دارم و 3 صفت درباره سلمان فارسی فرمودند:
صفت اول: سلمان در مجالس علما حاضر می شد و با علما نشست و برخاست زیادی داشت و مجالسی که در آن شرکت می کرد مجالس علمی بود. بنابراین باید دقّت کرد که هر مجلسی زیبنده ی شیعه ی منتظر نیست.
صفت دوم: سلمان متوجّه فقرا زمان خودش بود. به طوری که رسیدگی به فقرا در زندگی سلمان موج می زد.
صفت سوم: سلمان همیشه خواسته ی امام زمانش امیرالمؤمنین علیه السلام را بر خواسته ی خود مقدّم می داشت.
به طوری که در وصف سلمان آمده است: «جعل هواه هوا علیاً» خواسته ی خودش را خواسته ی امیرالمؤمنین علیه السلام می دانست.
بنابراین در دوران غیبت یکی از جلوه های محبّت این است که ببینیم امام از ما چه تقاضایی دارد؟
امام با تقواترین مردم در هر زمان است. پس خواسته امام از من این است که با تقوا زندگی کنم و حلال و حرام خدا را رعایت کنم.

سومین جلوه محبّت
شیعه منتظر از ابتدای صبح تا شب قبل از خواب دقّت می کند کاری کند که امام زمان ارواحنا له الفداء از او راضی باشد و گل لبخند به لبانش بنشیند. بنابراین در کسب رضایت امام زمان ارواحنا له الفداء تلاش می کند.

چهارمین جلوه محبّت
ظهور امام زمان ارواحنا له الفداء جزء حتمیات تقدیر الهی است. در روایات آمده است:
اگر فقط یک روز تا روز قیامت باقی مانده باشد، خدا آن یک روز را آن قدر طولانی می کند تا ظهور محقّق شود. بنابراین ظهور وعده ی حتمی خداست.
در عین حال که خداوند، جان مبارک حضرت را حفظ می کند. کسی که محبّ و معشوقی به نام حضرت مهدی ارواحنا له الفداء دارد نیز همواره به فکر سلامتی ایشان است. بنابراین یکی از محورهای به یاد حضرت بودن این است که هر روز صبح، برای امام زمان ارواحنا له الفداء صدقه دهیم و برای سلامتی حضرت دعا کنیم.
دو دلیل برای صدقه دادن برای سلامتی حضرت وجود دارد:

دلیل اول
«أَبَيَ اللّهُ أَنْ يُجْرِيَ الأُمُورَ اِلاّ بِأَسْبابِها»[6] خدا نظم عالم را بر مبنای عالم اسباب (عالمی که در آن سبب و مسبب قرار داده است) محقّق کرده است. یعنی هر چیزی سبب و علّت آن باید به وجود آید تا معلول شود.
خدا حیات امام زمان ارواحنا له الفداء را تا روز ظهور تضمین کرده است و چه بسا کانال این تضمین دعا و صدقه دادن ما باشد.
اگر برای امام زمان ارواحنا له الفداء دعا می کنیم و اگر برای سلامتی حضرت صدقه می دهیم، به اراده خداوند بلایی از سر راه حضرت رفع می شود.

دلیل دوم
هر انسانی در مسیر زندگی طبیعی خود گاهی اوقات دچار یک ناراحتی و بیماری جسمی می شود. امام زمان ارواحنا له الفداء نیز زندگی طبیعی و عادی انسانی دارند و ممکن است گرفتاری جسمی و ابتلائاتی پیدا کنند که همین صدقه و دعای ما می تواند آن گرفتاری، ناراحتی و مریضی را از زندگی حضرت دور کند. بنابراین درست است که حفظ جان مبارک امام تا روز ظهور تضمین می شود، اما ما بلای او را به جان می خریم.
از آن بالاتر خود امام زمان ارواحنا له الفداء فرمود:
«و أکثر الدّعاء لتعجیل الفرج فإنّ ذلک فرجهم» [7]
برای تعجیل در فرج و ظهور زیاد دعا کنید که فرج و گشایش کارهای شما در همین فرج و زیاد دعا کردن برای فرج است.
بنابراین دعا برای سلامتی و ظهور امام زمان ارواحنا له الفداء از جلوه های محبّت نسبت به امام زمان ارواحنا له الفداء است.

پنجمین جلوه محبّت
شیعه و منتظر هر روز صبح می نشیند دعای عهد می خواند و با معشوق و محبوب خویش تجدید بیعت می کند.
مرحوم شیخ عباس قمی رحمت الله علیه در مفاتیح در دعای عهد نقل می کند که در مقدمه یکی از این دعاهای عهد می فرماید: شیعه ی منتظر هر صبح دست خود را روی دست دیگرش به نشانه دست امام زمان ارواحنا له الفداء قرار دهد و دعای عهد بخواند و بگوید:
«اَللّـهُمَّ اِنّي اُجَدِّدُ لَهُ في صَبيحَةِ يَوْمي هذا وَ ما عِشْتُ مِنْ اَيّامي عَهْداً وَ عَقْداً وَ بَيْعَةً لَهُ في عُنُقي»
امروز صبح و هر چه به من عمر دهی با امام تجدید می کنم چه چیزهایی را؟
من هر روز صبح با امام یک عهد دارم، یک عقد دارم و یک بیعت دارم.
معنای بیعت
بیعت، خرید و فروش صبحگاهی با امام زمان ارواحنا له الفداء است.
هر روز صبح وقتی می خواهیم وارد زندگی و موقعیّت اجتماعی خود شویم، خودمان را به امام زمان ارواحنا له الفداء می فروشیم تا حضرت مالک وجود ما شده و وارد زندگی ما شوند. همانطور که اهل بیت علیهم السلام خودشان را بارها به خدا فروختند.
امیرالمؤمنین علیه السلام در اکثر موقعیّت های زندگی، خود را به خدا فروخت و دیگر هیچ مالکیّتی برای وجود خویش قائل نبود.
«وَمِنَ النَّاسِ مَن يَشْرِي نَفْسَهُ ابْتِغَاء مَرْضَاتِ اللّهِ...» [8]
از مردم کسانی هستند که برای کسب رضایت الهی، جان خویش را به خدا می فروشند.
شأن نزول این آیه این است که در لیله المبیت وقتی مشرکین و کفّار در دارالندوه جمع شدند و نقشه قتل و ترور پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم را می کشیدند که به زعم و گمان باطل خود بساط اسلام را جمع کنند، امیرالمؤمنین علیه السلام در بستر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم خوابید تا ایشان شبانه از مکّه خارج شوند و بدین طریق جان مقدّس پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم محافظت شود.
در جنگ خندق نیز عمرو پس از عبور از خندق، فرياد «هَل من مبارز» سر داد و هر بار كه فريادش براي مبارزه بلند مي شد، فقط علي عليه السلام بر مي خواست و از پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم اجازه مي خواست كه به ميدان برود، ولي پيامبر صلی الله علیه و آله و سلم موافقت نمي كرد. اين كار سه بار تكرار شد تا اینکه سرانجام پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم موافقت كرد و شمشير خود را به او داد و عمامه بر سرش بست و براي او دعا كرد. علي عليه السلام كه به ميدان جنگ رهسپار شد، پيامبر صلي الله عليه و آله و سلم فرمود:
«بَرَزَ الايمان كلّهُ إلي الشَّركِ كَلَّه»[9] تمام اسلام در برار تمام كفر قرار گرفته است.
بنابراین خدا بارها وجود مقدس امیرالمؤمنین علیه السلام را خرید و مالک شد. خدا فرمود: من مالک جان تو هستم. حال این جان را به امانت به تو بر می گردانم. برو برای منِ خدا کار کن.
لذا در مقابل هر کدام از معصومین علیهم السلام که می ایستیم عرض می کنیم:
«السَّلامُ عَلَيْكَ يَا أَمِينَ اللَّهِ فِي أَرْضِهِ»[10] سلام بر امین خدا در زمین.
«امین خدا» یعنی کسی که خودش را به خدا فروخته و مالکیتی از خود ندارد.
لذا آیت الله جوای آملی در جایی فرمود: امیرالمؤمنین علیه السلام «امین الله مطلق» است.
بنابراین بیعت هر روز صبح ما با امام زمان ارواحنا له الفداء این است: من امروز صبح بیعتم را با شما تجدید می کنم.

پایبندی به عهد با امام زمان ارواحنا له الفداء
وقتی در ابتدای ورود به زندگی، خودمان را به امام زمان ارواحنا له الفداء فروختیم، سرباز امام زمان ارواحنا له الفداء شده و آقا مالک وجود ما شده اند. دست، پا، چشم و تمام اعضاء و جوارح ما مال امام زمان ارواحنا له الفداء شده است. این دستی که صبح به امام زمان ارواحنا له الفداء فروختیم، باید در طول روز کاری انجام دهد که در آن رضایت حضرت موج بزند. این پایی که صبح به امام زمان ارواحنا له الفداء فروختیم، باید مرا در مجلسی ببرد که مورد رضایت امام زمان ارواحنا له الفداء باشد. این چشمی که صبح به امام زمان ارواحنا له الفداء فروختیم، نمی تواند به هر جایی نگاه کند. گوشی که صبح به امام زمان ارواحنا له الفداء فروختیم، نمی تواند هر صدایی بشنود.
تنها راه ایستادگی بر سر این عهد و پیمان این است که تمام وجودی که امانت است، در راه رضایت حضرت به کار بگیریم و برای کسب رضایت ایشان کار کنیم.
بنابراین در طول زندگی روزانه باید به آن عهد، عقد و بیعتی که صبح با حضرت منعقد کردیم، خیانت نکرده و اگر خدای ناکرده جایی پایمان لغزید و خیانت کردیم و خلاف مسیر رضایت حضرت که مسیر تقوا است، حرکت کردیم. شب موقع خواب از حضرت عذرخواهی کنیم و طلب بخشش کنیم، تا ایشان ما را ببخشد و فردا صبح مجدداً برای رضایت امام زمان ارواحنا له الفداء کار کنیم.

ششمین جلوه محبّت
در زیارت امام زمان ارواحنا له الفداء خطاب به حضرت می گوییم: «هذا يَوْمُ الْجُمُعَةِ وَ هُوَ يَوْمُكَ الْمُتَوَقَّعُ فيهِ ظُهُورُكَ»
امروز روز جمعه است و روز شماست که ما توقع و امید ظهور شما را در چنین روزی داریم.
بنابراین شیعه منتظر و کسی که امام زمان ارواحنا له الفداء معشوق و محبوب او باشد، روز جمعه توقع ظهور دارد. سر سفره ی دعای ندبه می نشیند و اشتیاق خود را به دیدار امام زمان ارواحنا له الفداء و ناراحتی از فراق حضرت را نشان می دهد.
شیعه منتظر صبح جمعه می نشیند و می گوید:
«عَزيزٌ عَلَىَّ أَنْ أَرَى الْخَلْقَ وَلا تُرى» خیلی بر من سخت است که همه مردم را ببینم اما شما را نبینم.
«عَزيزٌ عَلَىَّ أَنْ أَبْكِيَكَ وَ يَخْذُلَكَ الْوَرى» خیلی سخت است من به فکر تو هستم اما مردم تو را رها کردند.
 

انشاء الله در مسیر نشان دادن محبّت به امام زمان ارواحنا له الفداء بتوانیم این جلوه ها را در زندگی خود پیاده کنیم.

پی نوشت :

[1] الیزدی الحائری، علی، همان، ص 24.
[2] میزان الحکمة، ج 8، ح 13797.
[3] سوره مبارکه روم، آیه 21.
[4] سوره مبارکه شوری، آیه 23.
[5]اَلْاِحْتِجٰاج ، ص498 به نقل کتاب «گفتار دلنشين» ، ص286
[6]مجمع البحرین ماده سبب
[7]بحارالأنوار ،ج53 ، ص180 ، باب 31
[8]سوره مبارکه بقره، آیه 207.
[9]شواهد التنزيل: ج 2 ص 16
[10]مفاتیح الجنان، زیارت امین الله