حجت الاسلام عباس رمضانعلی زاده در گفت و گو با خبرنگار حوزه مهدویت خبرگزاری شبستان با اشاره به فراز "اَلسَّلامُ عَلَیْكَ یا بَقِیَّةَ اللَّهِ فى اَرْضِهِ" سلام بر تو اى بجاى مانده از طرف خدا در روى زمین، گفت: کلمه بقیه در عبارت "بقیه الله" یعنی باقی مانده هر چیزی.
وی با بیان اینکه این سلام زیارت آل یاسین یک بار در آیه 86 سوره هود آمده است، خاطرنشان کرد: در زمان حضرت شعیب مشکلات اقتصادی، کم فروشی و گران فروشی رواج داشت و فساد مالی و اقتصادی بود. شعیب نبی بسیار با این معضل اجتماعی مبارزه کرد تا اینکه در این آیه خداوند متعال به مردم کم فروش گران فروش فرمود: بَقِيَّتُ اللَّهِ خَيْرٌ لَكُمْ إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ و این پیامبر همه هم و غمش این بود که به مردم بفهماند، سود کم و حلال بهتر از سود زیاد حرام است.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده با بیان اینکه هدف قرآن از این آیه این است که باقی مانده صالح و سالم بهتر است، اظهارداشت: نتیجه این که آن سودی که مردم از معاملات حلال به دست می آوردند اگر چه کم باشد بهتر است، یعنی می توانستند گران فروشی و کم فروشی کنند و سود فراوانی به دست بیاورند ولی قرآن می گوید این سود کم و حلال، بهتر از سود زیاد و حرام است.
این پژوهشگر مهدوی تصریح کرد: اگر مردم سود زیاد از کسب و کار حرام را از سود کم و حلال بهتر بدانند، باید در ایمان خود شک کنند. چراکه مومن این کار را نمی کند، بنابراین خیر لکم یعنی بقیه الله برای شما خیر محض است و آن سودی که از سرمایه حلال به دست می آید، خیر محض است.
وی با اشاره به استفاده "بقیه الله" در روایات ادامه داد: هر وجود مبارکی که به اراده خداوند برای بشر باقی می ماند، بقیه الله گویند. پس شرطش این است که وجود بقیه الله، مبارک باشد و به اراده خداوند باقی بماند، همچنین به سربازان مومن پیروزی که از جبهه و جهاد اکبر برمی گردند می گویند بقیه الله. پس یک مصداق وجود سربازان هستند و یک مصداق وجود مبارک امام زمان(ع) است.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده با بیان اینکه ظاهر آیه 86 هود سود باقی مانده است، افزود: اما باطنش را به کمک روایات گفتیم وجود مبارک امام زمان(ع) ولی اگر بخواهیم فراتر برویم می گوییم آیه شمول دارد، آیه بقیه الله مصداق باطنی اش در وهله اول پیامبران هستند. در مرحله دوم جانشینان پیامیران بقیه الله هستند و ائمه معصوم ما بقیه الله هستند. خداوند متعال اینها را برای هدایت بشر باقی نگه داشته است.
این پژوهشگر مهدوی تاکیدکرد: پس خداوند متعال، امام زمان(ع) را که یکی از جانشینان پیامبر(ص) است برای هدایت بشر باقی نگه داشته است، علاوه بر اینکه یکی از نام های امام زمان(ع) بقیه الله است. امام زمان(ع) باعث بقای زمین و مردم هستند که امام رضا(ع) فرمودند: اگر نبود حجت خدا و امام زمان(ع) زمین اهلش را می بلعید.
وی با اشاره به تعبیر علامه مجلسی در مورد این سلام، گفت: علامه مجلسی اول در کتاب روضه المتقین می گوید؛ چون امامان از نور خدا آفریده شدند و آینه تمام نمای اویند و سایه خدا در زمین هستند، گویی بخش باقی مانده خدا در روی زمین هستند. جز اینکه او خالق و اینها مخلوقند. یعنی خالقیت خدا به جای خودش و ائمه خدا در مخلوقیت به جای خود. ولی اینها باقی مانده خدا هستند در روی زمین. چون از نور خدا خلق شدند.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده با اشاره به تعبیر "بقیه الله ..." در دعای ندبه، خاطرنشان کرد: امام صادق(ع) فرمودند: در عصر غیبت اینطور بگویید. کجاست بقیه اللهی که از عترت هادیه جدا نیست، یعنی بقیه الله حتما از عترت پیامبرند که هدایت گر امتند.
این پژوهشگر مهدوی ادامه داد: همچنین در زیارت جامعه کبیره که توسط امام هادی(ع) انشاء شده، آمده است؛ سلام بر ائمه دعاه یعنی امامان دعوت کننده به حق و بقیه الله روی زمین و بهترین انسان ها.
وی اظهارداشت: وقتی امام رضا(ع) به دنیا آمدند، ایشان را به دست امام کاظم(ع) دادند، حضرت در گوش راست اذان و در گوش چپ اقامه گفتند، بعد کام امام را با آب فرات برداشتند و برگرداند به نجمه و به همسر خود فرمودند؛ ای نجمه خاتون بگیرش این بقیه الله روی زمین است. باقی مانده خدا و ذخیره الهی است، گوارایت باد این بچه. این کرامت خداست که این بچه را به ما داده و این واژه را درباره امام مطرح کردند.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده با طرح این پرسش که چرا این واژه اختصاص به امام زمان(ع) پیدا کرده است. با اینکه ائمه دیگر در آن اشتراک دارند، تصریح کرد: چون بعد از هر پیامبر(ص) پیامبر دیگری آمده است و بعد از هر امامی یک امام دیگری آمده ولی بعد از امام زمان(ع) امامی نمی آید و این آخرین ذخیره الهی است و این لقب بیشتر به امام زمان(ع) می آید.
این پژوهشگر مهدوی گفت: فردی خدمت امام صادق(ع) آمد و گفت "السلام علیک یا امیرالمومنین"، امام گفتند: این لقب مخصوص امام علی(ع) است و هیچ کس به این لقب نامیده نمی شود مگر اینکه کافر است، گفتند؛ می شود این لقب را به امام مهدی(ع) بدهیم، امام فرمودند نه به مهدی هم نمی شود این لقب را داد. این لقب اختصاص به امام علی(ع) دارد، بعد فرمودند پسرمان مهدی را وقتی درک کردید بگویبد "السلام علیک یا بقیه الله".
وی ادامه داد: امام باقر(ع) نیز فرمودند؛ وقتی امام مهدی(ع) ظهور کند، تکیه به کعبه می کند. در حالی که 313 یار خاص دورش جمع شدند. نخستین سخنی که می گویند آیه 86 سوره هود است. "بقیه الله خیر لکم ان کنتم مومنین" بعد از این آیه می فرمایند؛ انا بقیه الله فی ارضه، من بقیه الله بر روی زمین و خلیفه و جانشین خدایم و حجت خدا بر شما مردم هستم.
حجت الاسلام رمضانعلی زاده با اشاره به بهترین راه بهره مندی از امام زمان(ع)، گفت: از همین آیه که خواندیم دستور و کاربرد را به دست می آوریم. این آیه می گوید بقیه الله برای شما خیر محض است اما یک شرط دارد. شرطش ایمان است. به شرطی که شما مومن باشید، بقیه الله برای شما خیر محض است.
این پژوهشگر مهدوی با بیان اینکه زینت در قرآن در چند شاخه مطرح شده، اظهارداشت: خداوند متعال در قرآن می گوید؛ آسمان را با ستاره ها زینت کردیم. زمین را ما با مخلوقاتی که روی زمین خلق کردیم، زینت کردیم. در عالم ظاهر اینها است اما یک زینت دیگر داریم که در باطن انسان است و آن ایمان است. زینت باطن و دل انسان ایمان است. در سوره حجرات آیه 7 می فرماید؛ خداوند متعال ایمان را محبوب شما قرار دارد و دل شما را با ایمان زینت داد. بنابراین اگر بخواهیم از امام بهره مند شویم باید این زینت باطنی را داشته باشیم که همان ایمان است.