محور : جهاد اقتصادی

جهاد اقتصادي ملت و مسئولان ايران در شرايط كنوني كمتر از جهاد در هشت سال جنگ تحميلي نيست و همگان وظيفه داريم با اصلاح الگوي مصرف و همت و كار مضاعف براي تحقق جهاد اقتصادي تلاش كنيم.

مقدمه:

سال 1390 در شرايطي آغاز شد كه انقلاب اسلامي ايران در چهارمين دهه از عمر پربركت خويش و در دهه اي كه از سوي رهبر معظم انقلاب اسلامي به دهه پيشرفت و عدالت شهرت دارد نام گذاري شده است به سمت فتح قله هاي بلند تر براي عزت ايران اسلامي به پيش مي رود . با نگاهي به دفتر زرين تاريخ انقلاب به خوبي در مي يابيم كه گذشت هر سال از اين تاريخ بركات و آثار فراواني را براي كشور ما به ارمغان آورده است و در هرسالي مردم ما موفقيت هاي گوناگون را به دست آورده اند و مشكلات مختلفي را هم پشت سر گذاشته اند . در سالهاي اخير ، مقام معظم رهبري اسامي سال ها را با محوريت اقتصادي تعيين مي كنند مانند اصلاح الگوي مصرف ، همت و كار مضاعف. ايشان در پيام نوروزي خود به مناسبت حلول سال 1390 هجري شمسي با برشمردن فعاليت هاي گسترده مردمي و حكومتي در سال گذشته كه به نام " همت و كار مضاعف " ناميده شده بود ،سال 1390 را به نام سال " جهاد اقتصادي " نامگذاري فرموده و همه دستگاههاي مسئول و مردم را به حركت همه جانبه در اين زمينه فراخواندند. قطعاً نامگذاري سال90 بعنوان سال جهاد اقتصادي و استمرار وجه اقتصادي آن ، اتفاقي نيست و انديشه اي پشت آن خوابيده است. هر چند حكومتداري وجوه مختلفي از اقتصاد و سياست و هنر و اجتماع و روابط بين الملل را در بر دارد ، اما ترديدي نيست جامعه اي كه پاي اقتصادش بلنگد ، فقط از منظر اقتصادي عقب نخواهد بود بلكه در ساير حوزه هاي به هم پيوسته اش نيز لنگ خواهد زد و به سرمقصد نخواهد رسيد. به عنوان مثال ، اگر از آمريكاي امروز ، اقتصادش را منها كنيم ، نه پنتاگوني برايش باقي خواهد ماند تا در جهان قدرت نمايي كند، نه ناسايي خواهد داشت تا علم برترش را به رخ بكشد و نه حتي هاليوودي كه سيطره فرهنگي ايالات متحده را در دنيا پيگيري كند. حتي در عرصه دين نيز اهميت اقتصاد تا بدان اندازه است كه بزرگان دين فرموده اند: " كادالفقر ان يكون كفرا " (كم مانده است كه فقر به كفر تبديل شود) و " اذا دخل الفقر من باب خرج الايمان من باب آخر " (هرگاه فقر از دري وارد شود ايمان از در ديگر خارج مي شود). حضرت علي عليه السلام نيز از بين تمام دل نگراني هايي كه مي توانستند براي فرزندشان محمد حنفيه داشته باشند ، اين مهم را نيز متذكر مي شوند: اى فرزند! من از تهيدستى بر تو هراسناكم ، از فقر به خدا پناه ببر، كه همانا فقر ، دين انسان را ناقص ، و عقل را سرگردان ، و عامل دشمنى است. امام خميني(ره) كه رهرو صادق حضرت علي(ع) بودند با تمسك به همين اصول است كه مي‏فرمايند: "من اميدوارم كه حكومت اسلامي در ايران تشكيل شود و مزايايي كه در حكومت اسلامي هست بر بشر روشن گردد تا بشريت بفهمد كه اولاً اسلام چگونه است... طرز اجراي عدالت به چه صورت است و شخص اول مملكت در زندگي با رعيت هيچ فرقي ندارد... اين نوع حكومت سابقه ندارد ". صحيفه نور، ج3، ص84. حضرت امام(ره) از ابتداي شروع نهضت، مكررا اظهار مي‏داشتند كه جامعه اسلامي بايد به آن‏جايي برسد كه همه خود را در قبال حضرت حق و خلق خدا مسؤول بدانند و چنان نباشد كه كسي به واسطه دوستي، دارايي، توانايي و... بخواهد از زير بار وظايف شرعي‏اش شانه خالي كند. فقر زدايي ، پروسه اي است كه نتيجه آن ، ايمان زايي ، انديشه گستري ،رفاه عمومي ، زدودن بسياري از تخلفات و جرم ها و عداوت ها و ... است و البته اين مهم نيز با شعار و بخشنامه و دستورالعمل هاي بي پشتوانه ميسر نمي شود. حقوق و مولفه هاي جهاد اقتصادي آنچه كه از مفهوم جهاد اقتصادي مي‌توان درك كرد آن است كه به نظر مي رسد اين نوع جهاد داراي حقوق و مولفه هايي به شرح ذيل است كه با درك و فهم صحيح و تلاشي بيشتر در حوزه اقتصادي و استفاده بهتر از ظرفيت‌هاي اقتصادي در كشور ،مي توان در راستاي تحقق عبارت "جهاد اقتصادي " كه از سوي رهبر فرزانه انقلاب نام سال 90 شمسي لقب گرفته است، گام برداشت : 1- توجه به معني و مفهوم جهاد 2- توجه به تهديدات و فرصت هاي سيستم اقتصادي 3- داشتن نقشه راه جهاد اقتصادي 4- اشرافيت كامل به مسايل اقتصادي داخلي و خارجي 5- هماهنگي و همكاري كامل دستگاههاي ذيربط 6- آموزش و فرهنگ سازي 7- ترفندهاي استكبار جهاني در اين نوشتار به بررسي حقوق و مولفه هاي فوق الذكر مي پردازيم: 1: معني و مفهوم جهاد جهاد از اركان عظيمه اسلام است. پيامبر گرامي اسلام (ص) مي فرمايند: " بُني الاسلام علي خمس شهادة ان لا اله الا الله و ان محمدا رسول الله و اقامة الصلوة و الزكوة و الحج و الجهاد " است. كلمه ي جهاد يك تعبير استعاره‌گونه و داراي معاني و دلالت‌هاي خاصي است. جهاد در لغت به معني شدت و رنج است از براي مجاهدي كه قدم در ميدان مردانگي نهاده درراستاي اعتلاي كلمه اسلام، خود را به تعب اندازد و آماده هزار گونه رنج است. همچنين كلمه جهاد معمولاً به نوعي تلاش مقدس اطلاق مي‌شود و يكي از كلماتي است كه در گفتمان ديني ما معنا پيدا مي‌كند و هميشه صبغه‌ي تقدس را در درون خودش دارد. كلمه‌ي جهاد يك تعبير استعاره‌گونه و داراي معاني و دلالت‌هاي خاصي است. و اينكه، رهبر انقلاب ابعاد دنيوي را با ابعاد مقدس اسلامي درهم آميخته و همگون مي‌بينند. براي همين هم كار كردن براي مسائل اقتصادي، پيشرفت و آباداني و عمران كشور را با مسئله‌ي مقدسي به اسم جهاد تلفيق مي‌كنند. يكي از پيام‌هاي بزرگ انقلاب اسلامي ايران است كه مسائل معنوي و مادي و يا به عبارت ديگر حسنه‌ي دنيا و حسنه‌ي آخرت چگونه مي‌توانند با يكديگر هم‌راستا شوند. و واقعيت اين است كه اگر مسئولان از ظرفيت‌هاي معنوي، انساني و فرهنگي كشور به درستي استفاده كنند، ما از كلمه‌ي جهاد مي‌توانيم بركات زيادي را نصيب اين مرز و بوم كنيم. كما اين‌كه در طول تاريخ معاصرمان هم مي‌بينيم كه حضرت امام(ره) در مورد سازندگي از اين استعاره استفاده مي‌كنند و جهاد را وارد صحنه‌هاي سازندگي مي‌كنند و اين تعابير استعاره‌گونه به نوعي مسبوق به سابقه از سوي حضرت امام(ره) نيز مي‌باشد. 2:توجه به تهديدات و فرصت هاي سيستم اقتصادي .در گفتمان ديني ما كلمه‌ي جهاد در كنار كلماتي مانند هجرت، ايمان، عبادت و... پازل گفتماني دين را تكميل مي‌كند. در برخي موارد، مفاهيم ديني به ما اشاره مي‌كنند كه بايد مانع را دور بزنيد، مثل كلمه‌ي هجرت. ولي كلمه‌ي جهاد هميشه برخورد با مانع و رفع مانع را مورد توجه دارد. اين در معناي جهاد حالت تأكيد و تصريح دارد. در همين راستا يكي از استراتژي‌هايي كه در سال پيش رو يعني سال 90 بايد سر لوحه‌مان باشد اين است كه بايد جهاد عظيمي در شناسايي تهديدها و موانع و فرصت هاي اقتصادي كشور صورت دهيم و در جهت تقويت نكات قوت و اصلاح نكات ضعف مان و موارد و موانعي كه دست و پا گير است، بكوشيم. معمولاً در نگاه نهادي برخي از مقررات، آيين‌نامه‌ها يا تركيب‌هاي نهادي و يا به تعبير دانشگاهي برخي از مواد يا تفاسير قانوني كه امروزه در بدنه‌ي اجرايي ما وجود دارد، معمولاً به شكل مانع عمل مي‌كنند. در صورتي‌كه ما به يك جهاد فراگير در تمامي عرصه‌هاي اقتصادي جهت آسيب‌شناسي و مانع‌شناسي نياز داريم تا بتوانيم براي رفع اين موانع برخيزيم. جهاد كردن به رفع موانع پيشرفت ما برمي‌گردد؛ حالا برخي از اين موانع داخلي‌اند و بخشي از آن هم موانع خارجي هستند كه بايد در عرصه‌ي اقتصاد بين‌الملل هم ببينيم كه موانع اقتصاد كشور ما چه بوده است؟ محور ديگري كه از جهاد اقتصادي مي‌توان اقتباس كرد، غلبه كردن بر مشكلات كنوني اقتصاد ايران از جمله بيكاري، ركود و فقر است كه همواره مورد توجه سياستگذاران و دلسوزان نظام بوده است و بايد راهكارهايي را براي ريشه‌كن كردن آن در اقتصاد ايران به كار بست. در اين ميان، يكسري طرحهاي اقتصادي و پايه‌اي مي‌تواند در جهت برطرف كردن مشكلات ساختاري اقتصاد ايران به كار بسته شود تا بتوان رونق در اقتصاد كشور را شاهد بود. در اين راستا بايد استفاده كامل از اجراي قانون هدفمند كردن يارانه‌ها را كه يك طرح بلندمدت است و اهداف آن مربوط به يك سال و دو سال نيست، صورت گيرد و تلاش شود تا اين قانون، براي آينده اقتصادي كشور مفيد واقع شود. به نظر ميرسدطرح‌هايي در اقتصاد ايران بايد پياده سازي شوند كه بتوانند در جهاد اقتصادي، به نوعي بر مشكلات ناشي از تحريم‌هاي اقتصادي‌اي غلبه كنندكه به صورت ناعادلانه بر عليه ملت ايران اعمال شده است و كشورهاي غربي به بهانه تحريم هسته‌اي، نوعي تحريم اقتصادي را به اقتصاد ايران تحميل كرده‌اند. 3: داشتن نقشه راه جهاد اقتصادي به نظر مي رسد لازمه دستيابي به اهداف جهاد اقتصادي، داشتن نقشه راه وحركت برنامه‌ريزي شده است، چراكه صرف علاقمندي به جهاد اقتصادي و بدون برنامه، كار محقق نمي‌شود، يعني با يك برنامه‌ريزي عادي و روزمره تحقق منويات رهبري امكان پذير نيست وتلاش و همت مضاعف مي‌خواهد. دشمن وقتي در عرصه‌هاي امنيتي، سياسي و حتي به نحوي فرهنگي در ايران شكست خورد، تنها برگ برنده‌اي كه در اين هفت‌، هشت سال اخير در دستانش باقي مانده است، ناكارامدي اقتصادي است و به دنبال تحميل هزينه‌هاي اقتصادي به كشور هستند، ما بايد با هوشياري اين تهديدات را به فرصت تبديل كنيم تا در حركت رو به جلوي انقلاب اسلامي خللي وارد نشود. ما مي‌دانيم كه هر جهادي نيازمند طراحي نقشه‌ي عملياتي است. اين دقيقاً خواسته‌اي است كه سال گذشته از سوي رهبر معظم انقلاب در نخستين نشست انديشه‌هاي راهبردي مطرح شد كه گفتمان‌سازي و ظرفيت‌سازي بسيار خوبي نيز در جامعه‌ي نخبگاني كشور در مورد آن ايجاد شد واقعيت اين است كه دشمنان انقلاب اسلامي محور آسيب‌پذيري ايران را مسائل اقتصادي قرار داده‌اند. لذا بايد مدلي براي دستيابي به اهداف جهاد اقتصادي داشته باشيم؛ به نحوي كه اگر هم اكنون ظرفيت اقتصادي ايران يك است و مي‌خواهد در جريان اين جهاد، دو برابر شود بايد برنامه براي انتقال آن از وضعيت فعلي به وضعيت جديد وجود داشته باشد. ايران كشوري است كه منابع زيرزميني بسياري دارد و ذخاير معدني مهم دنيا را در خود جاي داده است، اما بايد توجه داشت كه منابع زيرزميني زماني ارزشمند هستند كه بالفعل شوند و با سرمايه گذاري، وارد چرخه اقتصادي كشور شوند؛ بنابراين اگر بتوانيم از اين ظرفيتهاي خدادادي استفاده كرده و از سرمايه هاي انساني نيز بهره لازم را بگيريم، مي توانيم به يك كشور مهم اقتصادي در سطح جهاني تبديل شويم. اين همان هدف جهاد اقتصادي است، اما لازمه آن داشتن برنامه و نقشه راه و در نهايت تقسيم كار ملي بين عناصر مختلفي است كه مي تواند نقشي در برنامه جهاد اقتصادي داشته باشد. 4: اشرافيت كامل به مسايل اقتصادي داخلي و بين المللي و رصد آنها براي تحقق شعار جهاد اقتصادي استراتژي كه لازم است اقتصاد ايران در عرصه‌هاي مختلف كشاورزي، صنعتي، خدماتي، معدني و... لحاظ كند، يك رصد جامع و فراگيرو اشرافيت كامل به مسايل اقتصادي داخلي و بين المللي است. ما بايد دقيقاً رصد كنيم كه تحولات جهاني در اثر چيست و به چه مسيري سوق پيدا مي‌كند؟ ما بايد افق بيست سال آينده‌ي اقتصاد دنيا را و همچنين مزيت‌هاي نسبي كشور خودمان را رصد كنيم و بشناسيم. ما سريعاً بايد خودمان را براي دهه‌هاي آينده به كمك رصد و ديده‌باني‌اي كه صورت مي‌دهيم، ارتقا دهيم و به مسائلي كه از طريق علم توليد ثروت مي‌كنند، بيشتر توجه كنيم. تأكيداتي كه رهبر معظم انقلاب درطول اين چند سال نيز داشتند، همه و همه ناظر به اين مسئله بوده است. بايد از صنايع تك به سراغ صنايعي برويم كه فرصت‌هاي توليد درآمدي و توليد ثروت آن فراوان است. معمولاً در اقتصاد، صنايع كوچك در ابتداي نو‌آوري و خلاقيت، ثروت خوبي را براي كشور به بار مي‌آورند و فرصت‌هاي خوب اشتغال‌زايي ايجاد مي‌كنند، اما در مسير چرخه‌ي توليد و چرخه‌ي عمر يك كالا، معمولاً سود آن‌ها كم مي‌شود. چراكه كشور‌هاي ديگر هم نظير آن كالا را توليد مي‌كنند و به تعبير عاميانه دست زياد مي‌شود. اما به وضوح اين مسئله قابل مشاهده است كه كشور‌هاي پيشرفته دقيقاً در پي اين تغييربخشي و رفتن به سمت توليد كالاهاي هاي‌تك و توليد ثروت و سودآوري از طريق توليد علم هستند. به‌طور مثال در عرصه‌ي بين‌المللي ما نسبت به گروه "جي‌بيست " و تصميمات اتخاذشده در آن توسط كشور‌هاي استكباري بايد بسيار حساس باشيم و مشاركت غير مستقيمي را پيشاپيش در آن تصميمات جهاني داشته باشيم. 5: هماهنگي و همكاري كامل دستگاههاي ذيربط نكته بعدي براي احقاق شعار جهاد اقتصادي مسائل مربوط به آرايش جهادي و هماهنگي و همكاري كامل دستگاههاي ذيربط در اين قضيه است. دستگاه‌هاي اجرايي كشور، دستگاه‌هاي قانون‌گذار، نهادهاي قضايي، بخش‌هاي مردمي، بخش‌هاي غير انتفاعي و خصوصي كشور بايد با يك راهبردي كه از سوي دستگاه‌هاي سياست‌گذار مشخص مي‌شود، يك آرايش جهادي به خود گرفته و با هماهنگي و همكاري كامل خود در راستاي تححق شعار سال 90 صادقانه تلاش نمايند. 6: آموزش و فرهنگ سازي نكته ديگر در جهت تحقق جهاد اقتصادي كه در ذيل مفهوم جهاد معنا مي‌يابد، بحث آموزش نيروها و فرهنگ سازي عمومي است، مثل هر برنامه ي ديگري اگرفرهنگ سازي نشده و آموزش نيروها را نداشته باشيم و نيرو‌هاي اقتصادي كشور را آماده نكنيم، در صحنه جهاد دچار مشكل خواهيم شد. بخشي از آموزش نيروها بحث عمومي است، يعني بدنه‌ي آموزش و پرورش و دانشگاه‌هاي كشور و در نهايت رسانه‌ها و به‌طور مشخص رسانه‌ي ملي، بايد حركتي جهادي داشته باشند و يك برنامه‌ي مدون در جهت آموزش نيروهاي كشور نسبت به مقتضيات يك جهاد اقتصادي ارائه و اجرا كنند. 7: ترفندهاي استكبار جهاني: الف- ناكارآمد جلوه دادن نظام يكي از ترفندهايي كه دشمن در سال‌هاي اخير در مورد جمهوري اسلامي سرمايه‌گذاري كرده است، ناكارآمد جلوه دادن نظام است. درواقع سعي كرده است تا نظام ديني و الگوي حكومت مردم‌سالارانه‌ي ديني ناكارآمد جلوه دهد. البته خوشبختانه در عرصه‌هاي مختلفي كه دشمن اين امر را مطرح كرده با شكست روبه‌رو شده است. در مسائل امنيتي در اين سي سال، كشور ما چه در جريان جنگ تحميلي و چه در مسئله‌ي امنيت داخلي و چه در عرصه‌ي اتحاد و يك‌پارچگي و وحدت ملي و چه در مسئله امنيت مرزها - با توجه به حساسيت مرزهاي ما به دليل وجود شرايط ويژه و شرايط همسايگان ما- موفق بوده‌ايم. در عرصه‌ي كارآمدي‌هاي سياسي هچون مشاركت‌هاي مردمي، مشاركت‌هاي سياسي، همكاري و هماهنگي قوا و... نسبت به نظام‌هاي سياسي مشابه، كارآمدي خيلي خوبي را نشان داده‌ايم. با شاخص‌هاي علمي متعددي ما مي‌توانيم نشان دهيم كه كشور در افزايش ضريب امنيتي، دفاعي و عرصه‌ي سياسي كارنامه‌ي درخشاني را داشته است. البته منظور از شاخص‌ها شاخص‌هاي خودساخته‌ي استكباري كه بعضاً با حب و بغض و نيات خاصي دست‌كاري مي‌شوند، نيست. اما بخش ديگر كارآمدي يك نظام، كارآمدي اقتصادي است. دشمن وقتي در عرصه‌هاي امنيتي، سياسي و حتي به نحوي فرهنگي در ايران شكست خورد، تنها برگ برنده‌اي كه در اين هفت‌، هشت سال اخير در دستانش باقي مانده است، ناكارامدي اقتصادي است. جالب اين‌جاست كه دشمن باز هم مي‌بيند كه در عرصه زيرساخت‌ها انقلاب اسلامي ايران پيشرفت‌هاي قابل ملاحظه‌اي داشته است؛ به نحوي كه سازمان‌هاي بين‌المللي حتي در رنكينگ و شاخص‌بندي‌هاي خودشان، كشور ما را جزو كشورهاي اول و بعضاً در جايگاه اول معرفي كردند. ما در عرصه‌ي بهداشت، زيرساخت‌هاي درماني‌، شاخص‌هاي توسعه‌ي انساني، شاخص‌هاي دسترسي به آب سالم و دسترسي به آموزش حتي در روستاها ارتقاي بسيار شگرفي را داشته‌ايم. اين قبيل كارآمدي‌ها علي‌رغم تلاش نظام سلطه كه به شكل رسانه‌اي سعي مي‌كند پيشرفت‌هاي رقيب خود را در عرصه‌ي بين‌المللي نشان ندهد، اين پيشرفت‌ها جلوه‌گر شده است. در عرصه‌ي مديريت‌هاي كلان اقتصادي ما فراز و نشيب‌هايي داشته و داريم كه ممكن است براي دشمن فرصت‌هايي را ايجاد كند كه بايد از آن جلوگيري كرد. هميشه دشمن به دليل ناتواني در جنگيدن با واقعيت‌هاي اقتصادي ايران، تلاش كرده است تا به سراغ اذهان و ادراك مردم برود. ب- بحراني نشان دادن اوضاع داخلي دشمن مي‌خواهد وضع داخلي كشور را بحراني نشان دهد؛ مخصوصاً در سال گذشته ، دشمن روي تحريم‌هاي اقتصادي به شدت مانور مي‌داد. برنامه‌هاي دنباله‌دار و سريالي رسانه‌هاي خارجي دائماً تأكيد داشت كه تحريم‌هاي اقتصادي چه مشكلات بزرگي را براي ايران به وجود آورده است. البته كه تحريم‌ها براي ما بدون مشكل نبوده است و مسائلي را براي ما ايجاد كرده است، اما هر تحريمي طبق تئوري‌هاي اقتصاد بين‌الملل، در كنار هزينه‌اش، فرصت‌هاي مناسب و مزيت‌هاي نسبي هم به همراه دارد. كالايي كه قبلاً توليد آن در كشور براي ما نمي‌صرفيد و ارزانِ آن از خارج قابل تهيه بود، وقتي دشمن ما را تحريم مي‌كند، قيمت تمام‌شده‌ي آن براي ما بالا مي‌رود و نمي‌توانيم آن را از بازارهاي جهاني خريداري كنيم. همين كه دسترسي ما به اين كالا سخت شد، باعث مي‌شود كه جوانان ما آن را خودشان توليد كنند. وقتي توليد شروع شد، در مرحله‌ي توليد، طبق تئوري‌هاي اقتصادي هزينه‌ي تمام‌شده كاهش مي‌يابد و ما بعد از چند سال به اين نقطه مي‌رسيم كه خودمان اين كالا را با همان قيمت تمام‌شده‌ي خارجي كه قبل از تحريم داشتيم، توليد و عرضه مي‌كنيم. سخن آخر: اينكه پس از پيروزي انقلاب اسلامي، دشمنان خارجي و داخلي دست به كار شده و براي ضربه ‌زدن به ملت ايران و انقلاب توطئه‌هاي بسياري را به‌كار بستند.در آن دوران رهبر كبير انقلاب اسلامي فرمان جهاد صادر كرده و به واسطه اين فرمان زن و مرد و پير و جوان به ميدان‌هاي حق عليه باطل اعزام شدند.در آن دوران با جهاد نظامي توانستيم دشمنان و بيگانگان را از خاك كشور بيرون رانده و موجبات سربلندي اسلام و انقلاب را در سراسر جهان فراهم كنيم.پس از آنكه بيگانگان متوجه شدند با جنگ نظامي نمي‌توانند در برابر خواست و اراده ملت ايران مانع‌تراشي كنند، به جنگ نرم روي آورده و يكي از ابزار جنگ نرم اين است كه ملت‌ها را تحت فشار اقتصادي قرار دهند. به همين دليل شاهد هستيم كه كشورهاي غربي هر روز يك تحريم اقتصادي جديد عليه ملت ايران طراحي كرده و تصور مي‌كنند با اين شيوه مي‌توانند مانعي بر سر راه پيشرفت و توسعه كشور ايجاد كنند. امروز نيز بايد همچون هشت سال دفاع مقدس در برابر توطئه‌هاي اقتصادي دشمنان خارجي به ويژه آمريكا ايستادگي كنيم. به طور قطع جهاد اقتصادي ملت و مسئولان ايران در شرايط كنوني كمتر از جهاد در هشت سال جنگ تحميلي نيست و همگان وظيفه داريم با اصلاح الگوي مصرف و همت و كار مضاعف براي تحقق جهاد اقتصادي تلاش كنيم. والسلام

نويسنده:سيد جعفر حسيني

منبع: سايت حقوقدانان

محور : اخبار جهاد اقتصادی

محسن رضایی با بیان اینکه عقب ماندگی های زیادی در تولید ملی و اشتغال داریم، اظهار داشت: محور اصلی جهاد اقتصادی باید بر مبنای تولید و اشتغال باشد.

به گزارش خبرگزاری شبستان از قم، محسن رضایی،دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، امروز(27 اردیبهشت) در جمع اساتید و دانشجویان دانشگاه مفید قم با اشاره به وقوع انقلاب اقتصادی و فرهنگی در کشور اظهار داشت: نام گذاری سال های اخیر با نام های اقتصادی بر اساس تصمیمی استراتژیک بوده است، لذا اقداماتی چون اصل 44 ، الگوی پیشرفت وعدالت وسایر طرح ها در راستای شکوفایی اقتصادی کشور بوده است.

 وی ادامه داد: حادثه دیگر در این سال ها رویارویی سوم غرب با ایران بوده است. در این سالها غرب تمام تلاش خود را برای تحریم اقتصادی ایران انجام داد که نتیجه آن تصویب شش قطع نامه بود که پنج تا تشریفاتی بود و ششمین آن که در خرداد سال گذشته به تصویب رسید ،عملا تجارت ایران با خارج را مورد هدف قرار داد.

 رضایی با اشاره به نام گذاری سال جاری با نام جهاد اقتصادی تصریح کرد: این حرکت جهاد گونه می تواند در جهت خنثی سازی تحریم های غرب و همچنین جهش و شتابی در راستای انقلاب اقتصادی و فرهنگی باشد.
 
وی با بیان اینکه عقب ماندگی های زیادی در تولید ملی و اشتغال داریم، اظهار داشت: محور اصلی جهاد اقتصادی باید بر محور تولید و اشتغال باشد. در مقایسه با کشور کره جنوبی ، چهل سال پیش درآمد سرانه ما حدود چهارصد دلار بیشتر از کره جنوبی بود اما امروز درآمد سرانه این کشور به سی هزار دلار و در کشور ما به یازده هزار دلار می رسد. جبران این میزان عقب ماندگی به تصمیمی جدی نیاز دارد.

رضایی افزود: در چهل سال اخیر رشد اقتصادی ایران پنج درصد بوده است که با صرف نظر کردن درآمدهای نفتی از آن، این رشد منفی می شود. برای بهبود رشد اقتصادی چندین کار باید انجام شود. در ابتدا باید رویکرد مصرفی تبدیل به رویکرد تولیدی شود.
 
 وی پرداخت نقدی یارانه به مردم را مورد نقد قرار داد و ابراز داشت: در طرح هدفمندی یارانه ها، دولت هرآنچه که بوده به مردم داده است و در این میان چیزی برای بنگاه های تولیدی و دولت باقی نمانده است. دولت فقط خواسته تا با پرداخت نقدی به مردم آنان را راضی نگه دارد اما با این کار تولید ملی ما آسیب می بیند،بنابراین رویکرد مصرفی هم در دولتمردان و هم در جامعه باید عوض شود.

 رضایی خاطرنشان کرد: شکل پرداخت یارانه به مردم می تواند اشکال مختلفی داشته باشد که پرداخت نقدی یکی از اشکال آن است ولی مسلما بهترین راه نیست اما باید بهترین شیوه و راهکارها برای مردم اتخاذ شود.

 
 وی یکی دیگر از مشکلات اقتصاد کشور را فاقد روح بودن آن دانست و گفت: اصولا اقتصاد در ایران بدون روح است و صرفا کالبد فیزیکی است. محیط اقتصادی در ایران محیطی اخلاقی، انسانی و فرهنگی نیست. باید با یک حرکت جهاد گونه، مجد و عظمت ایران اسلامی را بدست آوریم و در این جهاد اقتصادی با عزم و اراده ملی و تغییر نگاه به اقتصاد ، به اقتصاد ایران روح و جان تازه ای بدهیم.

 
به اعتقاد این کارشناس اقتصادی یکی از لازمه های جهاد اقتصادی ، تغییر اخلاق انسانی در محیط کاری است. باید روابط انسانی خوبی بین کارگران و کارفرما و گروه های کاری وجود داشته باشد.

 
 دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه باید پالایش جدی در ارزش های فرهنگی استعماری انجام شود، اظهار داشت: همان گونه که امام راحل(ره) می فرمودند که دشمنان سعی دارند در جوامع اسلامی دین را به گونه ای عرضه کنند تا بتوانند منابع آنان را به راحتی غارت کنند، این نگرشی که نسبت به زهد و ثروت و تولید در کشور وجود دارد، مانع پیشرفت کشور است.

 
 رضایی تصریح کرد: اگر کسی با وجود داشتن درآمد بالا، به ثروت بی اعتنا باشد و تحت تاثیر مادیات قرار نگیرد، دارای زهد واقعی است.این تفسیری که از زهد و ثروت و عدالت وجود دارد ، تفسیر واقعی نیست و حتی مراجع نیز این موارد را قبول ندارند.کار و تلاش در سیره انبیا و ائمه اطهار به خوبی مشاهده می شود و پرداختن به کار در دین اسلام ستوده شده است.

 
رضایی یکی دیگر از عوامل بهبود رشد اقتصادی در جامعه را تغییر نگرش نسبت به اقتصاد به عنوان ابزاری برای امرار معاش دانست و گفت: اقتصاد را به عنوان وسیله ای برای تامین معیشت خود در نظر نگیریم بلکه آن را پشتوانه ملی بدانیم. اگر اقتصاد پیشرفت نداشته باشد مواردی چون امنیت ونفوذ در بین الملل با مشکل مواجه می شود.

 
 وی در پایان خاطر نشان کرد: در جهاد اقتصادی باید مواردی چون رشد اقتصادی، درآمد خانوارها و نیروی شاغل مورد توجه قرار گیرد و در برنامه ریزی ها، افقی فراتر از وضعیت کنونی در نظر گرفته شود همچنین توجه به اشتغال در اولویت برنامه ها قرار گیرد.

منبع : خبرگزاری شبستان

محور : اخبار جهاد اقتصادی

رئیس کانون های فرهنگی هنری مساجد استان اصفهان با اشاره به جایگاه و ظرفیت مساجد گفت: مساجد بهترین جایگاه برای تحقق شعار جهاد اقتصادی هستند.

به گزارش خبرگزاری شبستان از اصفهان، حجت الاسلام و المسلمین رمضانعلی معتمدی امروز "28 اردیبهشت" در گردهمایی کانون های فرهنگی هنری مساجد شهرستان تیران و کرون که در آستان مقدس امامزاده احمدرضا (ع) برگزار شد، اظهار داشت: اگر جامعه بتواند از پتانسیل ها و ظرفیت های مساجد استفاده صحیح کند، بسیاری از مشکلات جامعه مرتفع می شود.

وی با اشاره به نامگذاری مقام معظم رهبری برای سال جاری به نام سال جهاد اقتصادی، تصریح کرد: مساجد بهترین جایگاه برای تحقق شعار جهاد اقتصادی هستند.

حجت الاسلام و المسلمین معتمدی با اشاره به نقش کانون های فرهنگی هنری در تقویت بنیه فرهنگی مسجد و نقش این مراکز در جامعه بیان داشت: درروستاها که هیچ مرکز فرهنگی وجود ندارد کانون های فرهنگی و هنری مساجد روستاها بهترین مکان برای مدیریت برنامه های فرهنگی روستا ها هستند.

وی ادامه داد: به دلیل اهمیت انجام فعالیت های فرهنگی در روستاها، امسال 80 درصد از سهمیه تاسیس کانون های فرهنگی و هنری مساجد استان اصفهان به روستا ها اختصاص داده شده است.

وی همچنین در بخشی از سخنان خود از راه اندازی پورتال کانون های مساجد استان اصفهان خبرداد و گفت: در این پرتال اطلاعات کانونهای مساجد، نقاط گردشگری استان و مواردی از این قبیل به نمایش گذاشته خواهد شد.

در ادامه رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تیران و کرون گفت: بخش عمده فعالیت های فرهنگی هنری شهرستان تیران و کرون در کانون های فرهنگی هنری مساجد انجام می شود.

مرتضی محمدی با بیان اینکه در شهرستان تیران و کرون 30 کانون فرهنگی هنری فعالیت می کنند، اظهار داشت: کانون های فرهنگی و هنری در اجرای فعالیت های فرهنگی و هنری نقش بسزا و قابل ملاحظه ای دارند.

رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی شهرستان تیران و کرون با اشاره به کتابخانه های کانون های فرهنگی و هنری مساجد بیان داشت: این کتابخانه ها با کتاب های جدیدی که دارند عامل موثری در تشویق و ترغیب نوجوانان و جوانان به مطالعه هستند.

وی با اشاره به تلاش هایی که از سوی مدیران مسئول کانون های فرهنگی هنری مساجد و شورای اجرایی کانون ها می شود، گفت: تجلیل از زحمات این مسئولان فرهنگی لازم و ضروری است.

منبع : خبرگزاری شبستان

محور : اخبار جهاد اقتصادی

حجت‌الاسلام موسوی هوایی با تأکید بر اینکه مقام معظم رهبری در نام‌گذاری امسال به دنبال جهش بزرگی در حوزه اقتصادی هستند، گفت: مسئولان فرهنگی باید جهاد اقتصادی را بر اساس مبانی دینی تبیین کنند.

 حجت‌الاسلام سیدجواد موسوی هوایی، معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی در پاسخ به این سؤال که اهالی فرهنگ چه نقشی در نهادینه کردن شعار جهاد اقتصادی دارند، به خبرنگار شبستان گفت: نام‌گذاری سال‌ها با یک فلسفه عمیقی صورت می‌گیرد تا یک جریان‌سازی خوبی را در جهت اهداف مقدس نظام جمهوری اسلامی انجام بدهد.

 وی با اشاره به نام‌گذاری امسال از سوی رهبر معظم انقلاب به نام سال جهاد اقتصادی بیان داشت: اینکه رهبر معظم انقلاب اسلامی امسال را سال جهاد اقتصادی اعلام فرمودند وجوه مختلفی دارد که بخش‌هایی را ایشان فرمودند و بخش‌هایی از آن را در آینده اعلام خواهند فرمود. نکته قابل توجه این است که مباحث اقتصادی، مباحث سیاسی و مباحث اجتماعی که در جامعه مطرح است چون همه حول محور انسان می‌گردد و انسان هم بر محور اندیشه و تفکر و فرهنگ خودش حرکت می‌کند و به تعبیر رهبر معظم انقلاب «فرهنگ هوایی است که مردم تنفس می‌کنند» و لابد از این هستند که برای زنده ماندن فرهنگ داشته باشند و فرهنگ صحیح دینی را ما پی‌گیری می‌کنیم که بخشی از آن جهاد اقتصادی است.

 معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی با بیان اینکه مسئله فرهنگ‌سازی نسبت به امر جهاد و جهاد اقتصادی مسئله بسیار مهمی است، خاطرنشان کرد: ما در سازمان تبلیغات اسلامی در طول یک ماه اخیر به سفرهای استانی رفتیم که یکی از محورهای مورد بحث‌مان این بود که باید زمینه‌سازی فرهنگی و تبیین و توضیح مبانی دینی فرمایش آقا و این نام‌گذاری را داشته باشیم که جامعه تلقی به قبول کرده است. بعد در بین نخبگان فکری، نخبگان اقتصادی، نخبگانی که در راه‌های ابتکارات و اختراعات هستند به صورت جهادی کارها را خودشان پی‌گیری کنند، این محور جهادگونه بودن کارها خیلی مهم است، زیرا به کار هم سرعت می‌بخشد و هم عمق می‌دهد و شتاب.

حجت‌الاسلام موسوی هوایی با اشاره به اینکه جهاد یک کار معمولی نیست، یادآور شد: جهاد کاری است که زحمت زیادی دارد اما آثار و برکاتش زیاد خواهد بود.

 به گفته معاون پژوهشی سازمان تبلیغات اسلامی هنرمندان بزرگوار، رسانه‌ها و اهالی فرهنگ و رسانه و به طور کلی خود سازمان تبلیغات اسلامی و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و جاهای دیگر را شامل می‌شود باید درصدد این باشند که تبیین دینی به بحث جهاد اقتصادی داشته باشند.

 حجت‌الاسلام موسوی هوایی با تأ‌کید بر اینکه مقام معظم رهبری در نام‌گذاری امسال به دنبال جهش بزرگی بودند، یادآور شد: مقام معظم رهبری به دنبال این هستند که جهش بزرگی صورت بگیرد. سال گذشته سال همت مضاعف و تلاش مضاعف بود که به حمد خداوند حضرت آقا اظهار رضایت فرمودند برخلاف سال‌های قبل که فرمودند کارها انجام نشده بود اظهار رضایت فرمودند که کار انجام شده است و امسال را سال جهاد اقتصادی نام‌گذاری کردند.

 وی افزود: امیدوارم خداوند به همه کسانی که در صحنه‌های مختلف کشور کار می‌کنند خصوصا در بحث فرهنگی بتوانند فرهنگ‌سازی در بخش‌های مختلف تولیدی و اقتصادی کنند تا بتوانیم به صورت جهادی حرکت کنیم.

 وی در خصوص جلوگیری از اسراف و تبذیر در سال جهاد اقتصادی گفت: باید این موضوع بررسی شود، سال اصلاح الگوی مصرف خیلی تلاش شد که از این موضوع جلوگیری شود که تا حدودی هم شد حتی ما همایش کتاب دین را در این سال مختصر با برد رسانه‌ای بالا برگزار کردیم.

 حجت‌الاسلام موسوی هوایی تصریح کرد: تمام مردم با این مسئله اسراف و جلوگیری از آن خوی دارند و آشنا هستند منتهی ما باید نسبت به مسئولان بزرگوار در رده‌های میانی کار کنیم که جهاد اقتصادی سطح اسراف و تبذیر را پایین بیاورند تا این مسئله حل شود.

منبع : خبرگزاری شبستان

محور : اخبار جهاد اقتصادی

نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان و امام جمعه بندرعباس بر لزوم تلاش بسیج برای شناسایی موانع و مشکلات بر سر راه تحقق جهاد اقتصادی تاکید کرد.

به گزارش خبرگزاری شبستان از استان هرمزگان، آیت الله غلامعلی نعیم آبادی،نماینده ولی فقیه در استان هرمزگان و امام جمعه بندرعباس، (27 اردیبهشت) در مراسم تودیع و معارفه فرمانده سپاه امام سجاد(ع) در تلار شهید آوینی بندرعباس با اشاره به در پیش بودن 14 خرداد و سالروز ارتحال ملکوتی معمار کبیر انقلاب اسلامی، بر آمادگی و تلاش همگان برای برگزاری هرچه با شکوهتر مراسم بیست و دومین سالگرد رحلت جانسوز امام خمینی(ره) تاکید کرد.
 
وی افزود: امام راحل(ره) نیاز به تجلیل ما ندارد و این ما هستیم که نیازمند توجه جدی به سیره، روش و منش بنیانگذار انقلاب اسلامی، حضرت امام خمینی(ره) هستیم.

آیت الله نعیم آبادی در ادامه با اشاره به نامگذاری سال جاری به نام جهاد اقتصادی، گفت: همه باید با آگاهی از سهم خود در راستای تحقق این مهم تلاش کنند.
 
وی نقش بسیج در تحقق جهاد اقتصادی را بسیار مهم دانست و تاکید کرد: موانعی بر سر راه تحقق این هدف وجود دارد که بسیج باید با شناسایی این موانع و آسیب شناسی در جهت رفع آن تلاش کند.
 
امام جمعه بندرعباس با بیان اینکه اکتفا کردن به نصب پلاکارد و غفلت از انجام کارهای اساسی، روشی برای ذبح پیام مقام معظم رهبری است، تصریح کرد: اگر می خواهیم جهاد اقتصادی در جامعه ساری و جاری شود باید روحیه کار را در جامعه احیا کنیم.
 
نعیم آبادی با اشاره به سخنان برخی از مسئولان که وارد کردن مایحتاج جامعه را از کشورهای دیگر مقرون به صرفه می دانند، اذعان کرد: این طرز فکر مرگ تولید داخلی را به دنبال خواهد داشت.
 
وی افزود: خارج کردن حتی یک ریال از سرمایه مملکت در صورتی که توان تولید داخلی وجود داشته باشد، ظلم به کشور و ملت است.

منبع : خبرگزاری شبستان

محور : اخبار جهاد اقتصادی

معاون توسعه مدیریت منابع انسانی استانداری هرمزگان گفت: در سال جهاد اقتصادی، احیا فرهنگ جهاد در زمینه اقتصاد بر امور قبلی مدیران اضافه شده که مسئولیت آنان را دو چندان می کند.

به گزارش خبرگزاری شبستان از استان هرمزگان، پرویز سالاری امروز (27 اردیبهشت) در جمع مدیران استان در بندرعباس اظهار داشت: امسال باید با ایجاد منابع جدید و افزایش بهره وری در پی احیا فرهنگ جهاد اقتصادی باشیم.

وی نامگذاری هر سال توسط مقام معظم رهبری را بر اساس اولویت ها و نیازمندی ها عنوان کرد و افزود: سال اصلاح الگوی مصرف و سال همت و کار مضاعف مقدمه ای بود تا با اجرای طرح هدفمند سازی یارانه ها، جراحی بزرگ اقتصادی در کشور اتفاق بیفتد.

معاون استاندار هرمزگان به صرفه جویی 20 درصدی در سوخت و انرژی به واسطه تعطیلی پنج شنبه های تابستان سال گذشته اشاره کرد و بیان داشت: این مهم با تدبیر دولت انجام پذیرفت که در راستای توجه بیشتر به فرهنگ مصرف درون دستگاه ها، سازمان ها و ادارات نیز اجرا شد.

سالاری ادامه داد: فرمانداری حاجی آباد، بستک و سیریک در مجموعه دستگاه های استانداری و فرمانداری های تابعه، بیشترین صرفه جویی را در سال گذشته داشته اند که مورد تقدیر قرار می گیرند.

 وی افزود: اداره کل استاندارد، راه آهن و پخش فراورده های نفتی نیز از میان دستگاه هایی که تابع مدیریت خدمات کشوری هستند، میزان صرفه جویی بیشتری را داشته اند.

معاون توسعه مدیریت منابع انسانی استانداری هرمزگان همچنین به اجرای طرح "سلمان" در استان هرمزگان اشاره کرد و گفت: استان های هرمزگان و قم تنها استان هایی هستند که سال گذشته این طرح را اجرا کردند.

وی تاکید کرد: دستگاه هایی که نسبت به تهیه شناسنامه آموزشی برای کارکنان خود هنوز اقدامی نکرده اند، باید در سال جاری این کار را انجام دهند.

منبع : خبرگزاری شبستان

محور : جهاد اقتصادی

رهبر معظم انقلاب به طور هوشمندانه اي با توجه به استفاده گسترده دشمنان از اهرم هاي اقتصادي عليه نظام، تسريع در نهادينه كردن عدالت اجتماعي، شتاب بخشي به حركت مسئولان و مردم در دهه پيشرفت و عدالت و توجه به افزايش بهره وري در بخش هاي مختلف كشور، با انتخاب عنوان «جهاد اقتصادي» براي سال 90 چشم انداز روشني را در مسيرحركت كشور در سال جاري ترسيم كردند.

در اين ميان، توجه به يك نكته ضروري به نظر مي رسد و آن توجه به نقش و سهم افراد و بخش هاي مختلف كشور در اين حوزه جهادي است. زيرا ممكن است در قبال عنوان انتخاب شده براي امسال اين احتمال براي افراد تداعي شود كه نقش محوري در عرصه جهاد اقتصادي تنها بر دوش بخش هاي مختلف اقتصادي و مراكز مالي كشور باشد و ساير بخش هاي كشور فاقد قدرت مانور در اين عرصه باشند، اما از آنجا كه عناوين انتخابي از سوي رهبر معظم انقلاب در ابتداي هر سال شمسي بر مبناي تحكيم وحدت ميان مردم و مسئولان، جذب حداكثري بر مبناي ارزش ها، كمك به اقتدار ملي نظام و حضور آحاد مردم و بخش هاي مختلف كشور در يك مسير مشخص، تعيين مي شود، لذا در اين حوزه نيز رهبر معظم انقلاب از ابتدا با تحليل موضوع در فضاي عمومي كشور، شرايطي را تداعي كردند كه هر يك از مردم و مسئولان آگاهانه در حوزه جهاد اقتصادي احساس وظيفه و مسئوليت كنند و خود را در اين حركت ملي سهيم بدانند.

در انتخاب عنوان «جهاد اقتصادي» براي سال جاري نيز رهبر معظم انقلاب ضمن دعوت از مردم و مسئولان براي كمك به تحكيم و اقتدار كشور در حوزه اقتصاد، به حضور گسترده و جدي دشمنان انقلاب در عرصه اقتصادي- به ويژه در سال هاي اخير- اشاره كردند، اما از آنجا كه تجربه سه دهه گذشته نشان داده است، شكست دشمنان و اقتدار نظام در حوزه هاي مختلف در همراهي و همدلي آحاد مردم و مسئولان و اطاعت پذيري آنان از ولايت فقيه نهفته است، لذا كسب موفقيت و پيروزي در جبهه اقتصادي و ناكامي دشمنان نيز همچون گذشته به حضور هوشمندانه، فعال و يكپارچه آحاد ملت و مسئولان در اين عرصه جهادي و عمل به توصيه هاي رهبر معظم انقلاب وابسته است.

در ميان انواع ابزارهاي اقتصادي، «تحريم» به عنوان گامي ميان جنگ و صلح، از جمله مواردي است كه همواره دشمنان ايران اسلامي با هدف تضعيف اقتدار و قدرت نظام، اعمال فشار بر نظام جمهوري اسلامي و افزايش سطح نارضايتي در ميان آحاد مردم مورد توجه قرار داده اند، لذا جامعه بين المللي تحت نفوذ صهيونيست ها و چند كشور غربي در موارد متعدد و با بهانه هاي متفاوت، جمهوري اسلامي را در بخش هاي مختلف از جمله در حوزه «دفاعي و نظامي» به طور كاملاً ظالمانه و يك طرفه تحريم كرده است، به طوري كه دولت آمريكا و متحدين اروپايي اين دولت علي رغم عدم كارايي تحريم ها همواره در صدد تداوم و تقويت اين تحريم ها هستند.

در اين ميان توجه به تداوم تحريم ها از سوي دشمنان، علي رغم عدم كارايي آنها، سوال مهم و اساسي است كه اشاره به آن در واقع مي تواند بخش اندكي از چرايي نامگذاري سال 90 به سال «جهاد اقتصادي» را از سوي رهبر معظم انقلاب مورد توجه قرار دهد.

در اين راستا مي توان به موارد متعددي اشاره كرد؛ به عنوان نمونه مي توان به تلاش دشمنان براي فلج كردن اقتصاد ايران از طريق تحريم در بخش نفت و گاز به علت قرار گرفتن جمهوري اسلامي در زمره كشورهاي داراي اقتصاد تك محصولي اشاره كرد. اين موضوع در حوزه هاي دفاعي و نظامي نيز با هدف عدم توانايي نيروهاي مسلح در مقابل انواع تهديدات احتمالي و از جنس تهديدات غربي مورد توجه ويژه و مضاعف قرار گرفته است. افزايش نارضايتي در ميان مردم و ايجاد شكاف در ميان آنها و مسئولان ارشد نظام از ديگر مواردي است كه دشمنان انقلاب اسلامي در قالب «پروژه تحريم» در عرصه جنگ نرم عليه جمهوري اسلامي دنبال مي كنند. به عنوان نمونه پس از صدور قطعنامه 1929 شوراي امنيت سازمان ملل عليه ايران كه صرفاً جنبه جنگ رواني و نقش حمايتي از جريان فتنه را داشت؛ مير حسين موسوي از سران اصلي جريان فتنه، تحت عنوان حمايت از حقوق مردم، طي بيانيه اي صدور قطعنامه هايي از اين دست را نشانه تندروي مسئولان كشور و آن را قابل پيشگيري دانست!

تلاش براي انزواي جمهوري اسلامي در ميان جامعه بين المللي از ديگر مواردي است كه دشمنان ايران اسلامي آن را از طريق صدور قطعنامه هاي شوراي امنيت دنبال مي كنند. آمريكا و چند كشور عضو شوراي امنيت همواره تلاش دارند از اين شورا به عنوان ابزاري براي اعمال فشار بر ساير كشورها استفاده كنند و از اين طريق به سياست ها و برنامه هاي ظالمانه خود مشروعيت قانوني ببخشند، لذا كشورهاي عضو شوراي امنيت به نيابت از جامعه جهاني تلاش مي كنند در پرتو صدور قطعنامه عليه كشورهاي هدف، آنان را در تقابل و تضاد با جامعه بين المللي معرفي كنند.

اما جمهوري اسلامي در طول سه دهه گذشته نه تنها از تحريم هاي اعمالي عبور كرده، بلكه تهديداتي از اين دست را نيز به فرصتي براي تحول و تعالي كشور در حوزه هاي مختلف تبديل كرده است. نمونه بارز اين توانمندي كه به لحاظ اهميت براي كشور بسيار حياتي و براي دشمنان نظام بسيار تلخ و نگران كننده است، كسب موفقيت هاي گسترده و مداوم نيروهاي مسلح در بومي سازي حوزه تسليحات و تجهيزات دفاعي و نظامي است. اين توانمندي ها كه در پرتو «جهاد خودكفايي» شكل ميداني به خود گرفته، باعث شده مجموعه نيروهاي مسلح به عنوان پرچمداران و طلائيه داران عبور از تهديدات و تحريم ها، به عنوان الگويي برجسته در ساير بخش ها نيز مورد توجه قرار گيرند. طوري كه اين خودكفايي به دلايل مورد اشاره نه تنها گام بلندي براي عبور از تحريم ها و تهديدات محسوب مي شود، بلكه از ابعاد مختلفي براي كشور يك حركت بسيار راهبردي و حياتي محسوب مي شود. محرمانه بودن پروژه هاي نظامي و توانمندي هاي دفاعي، عدم وابستگي به ساير كشورهاي توليدكننده تسليحات و واسطه ها، توان مقابله با انواع تهديدات پيچيده، جلوگيري از خروج ارزهاي كلان از كشور، رشد علمي و دستيابي به فناوري هاي كاملاً بومي، امكان صدور تسليحات به ساير كشورهاي متحد، زمينه سازي براي خودكفايي در ساير بخش هاي كشور، افزايش بهره وري و استفاده صحيح از امكانات موجود و... از جمله مواردي است كه ضرورت توجه به خودكفايي را در نيروهاي مسلح صد چندان مي كند، لذا امسال به عنوان سال جهاد اقتصادي فرصتي است كه اين مهم به لحاظ اثرگذاري در بخشي از اقتصاد كشور مورد توجه ويژه قرار گيرد و سهم نيروهاي مسلح در اين حوزه جهادي به بهترين شكل ادا شود و همچون گذشته، اين موضوع مستلزم توجه به توصيه هاي راهبردي فرمانده معظم كل قوا است.

رهبر معظم انقلاب در ديدار جمعي از فرماندهان و مسئولان نظامي و انتظامي در سال جديد با توصيه و تأكيد به تقويت روحيه نشاط، كار و تلاش پيگير و آرايش صحيح امكانات در نيروهاي مسلح افزودند: «در نيروهاي مسلح حركت رو به جلو خوبي آغاز شده است كه اين حركت بايد با شتاب و تحرك و نشاط بيشتري ادامه پيدا كند.»

ايشان همچنين با تأكيد بر لزوم هم افزايي بيش از پيش، ارتقاي آموزش ها، سازماندهي ها، آمادگي رزمي و تجهيزات دفاعي در نيروهاي مسلح خاطرنشان كردند: «نيروهاي مسلح در نظام جمهوري اسلامي، حصن و حصار مردم هستند كه اين حصن همواره بايد مستحكم باشد.»

محور : جهاد اقتصادی

نبرد راهبردها

مقاومت و تمهيدات جمهوري اسلامي ايران در مقابله با راهبردهاي دشمنان انقلاب اسلامي به سركردگي آمريكا در طول سه دهه گذشته باعث شده تا در اين مدت به دفعات انديشمندان سياست خارجي آمريكا علل ناكارآمدي رويكردهاي سياست خارجي اين كشور در مقابله با ايران را مورد بررسي قرار دهند و به مقتضاي وضعيت جديد درخصوص تفسير يا تصحيح اين رويكردها تلاش كنند.

در دهه نخست انقلاب اسلامي كشورهايي كه اين پديده مبارك را در تضاد با مباني و منافع خود ديده و از صدور اين انديشه به ديگر نقاط تحت تسلط خود در هراس بودند، راهبرد قدرت سخت (hardpower) و نيمه سخت را در دستور كار قرار دادند كه محصول آن تحميل هشت سال جنگ نابرابر و انواع توطئه ها و اقداماتي نظير كودتا، بمب گذاري، ترور و اختلافات قومي و مذهبي و... بود كه خسارات و هزينه هاي سنگيني براي مردمي ترين انقلاب جهان در پي داشت اما دستاوردي براي دشمنان دربرنداشت و در نهايت ملت قهرمان ايران در پرتو هدايت ها و مديريت استراتژيك امام(ره) در همه اين عرصه ها پيروز ميدان شد و ناكارآمدي سياست هاي دشمن را آشكار ساخت. دشمن با بررسي در علل شكست اقداماتش اعلام كرد كه بكارگيري قدرت سخت بر عليه ايران اسلامي كارايي نداشته و راهبرد جديد را بكارگيري قدرت نرم در مواجهه با نظام اسلامي عنوان كرد. گري سيك مشاور امنيت ملي رئيس جمهور آمريكا به صراحت ابراز كرد كه سياست ما براي فروپاشي نظام اسلامي در ايران استحاله از درون است. بنابراين در طول دوران سازندگي و اصلاحات مجموع اقدامات دشمن با اين هدف پي ريزي شد كه با نفوذ جريانات و افراد وابسته در مراكز علمي و حاكميتي، پايه هاي نظام اسلامي را سست و سرانجام مسير حركت ملت را در جهت منافع و مقاصد خود سوق دهد. در اين زمان بود كه با همه تذكرات و هشدارهاي رهبر فرزانه انقلاب در پرتو ساده لوحي بعضي از مسئولين و خيانت آشكار بعضي ديگر حضور شواليه هاي ناتو فرهنگي دشمن علاوه بر مراكز علمي در مراكز حاكميتي هم به عيان ديده شد و كار به جايي رسيد كه رهبر معظم انقلاب اسلامي عنوان كردند كه بعضي از مطبوعات داخلي پايگاه دشمن شده اند.

در چنين هنگامه اي كه دشمن رؤياي بازگشت به خوان نعمت ايران را محقق مي ديد به مدد الهي يك بار ديگر ملت بصير ايران با هدايت هاي امام گونه مقام معظم رهبري با حضور آگاهانه در انتخابات شوراي شهر دوم، مجلس هفتم و رياست جمهوري نهم و انتخابات ديگر تا امروز، عناصر وابسته، غافل و ناكارآمد را از حاكميت نظام اسلامي كنار گذاشت و خواب هاي دشمن را دوباره آشفته كرد و يك بار ديگر آنان را مقهور اراده الهي خود ساخت و آمريكا و اذنابش را در بهت ناكارآمدي انديشه هايش براي مقابله با انقلاب اسلامي فرو برد. در مقابل، دشمن زخم خورده سعي كرد از همه ظرفيت هايش براي يك جنگ نرم تمام عيار بر عليه جمهوري اسلامي ايران بهره برداري كند كه اوج آن را در حمايت هاي مالي، رسانه اي و سايبري در فتنه عظيم بعد از انتخابات رياست جمهوري دهم شاهد بوديم. اينجا بود كه با مديريت استراتژيك رهبر معظم انقلاب و همراهي و بصيرت مردم، دشمن مستكبر براي چندمين بار طعم تلخ شكست را چشيد و او را بار ديگر به واكاوي علل شكست سياستهايش واداشت. در اين هنگام بود كه وزيرخارجه آمريكا اعلام كرد اين كشور براي مقابله با جمهوري اسلامي بر مؤلفه هاي قدرت هوشمند تأكيد خواهد داشت. وي با اشاره به تعاليم مراكز فكري آمريكا اعلام كرد كه رويكرد قدرت هوشمند در سياست خارجي آمريكا تركيبي از توانمنديهاي قدرت سخت و نرم به همراه استفاده از منابع و ابزارهاي مناسب جهت رسيدن به اهداف است. در اين هنگام است كه سياستمداران آمريكايي اعلام مي كنند در جهت به كارگيري قدرت هوشمند بر استفاده از تهديد و تحريم هوشمند و همكاري ديگر كشورها براي مقابله با انقلاب اسلامي تاكيد خواهند داشت و آن را عملياتي مي كنند.

همان طور كه عنوان شد تحريم هوشمند، سياستي است كه واشنگتن با در نظر گرفتن استراتژي قدرت هوشمند طراحي كرده و دولت اوباما اين سياست را با توجه به دلايل ناكاميهاي سياست خارجي آمريكا در برابر ايران مدنظر قرار داده است. درباره رويكرد جديد كاخ سفيد بايد گفت؛ اولا تحريم هايي كه در گذشته اعمال شده است عملا با توجه به دليل برخورداري نظام از پشتيباني مردم و حمايت اكثريت قاطع آنها از جمهوري اسلامي نتايج دلخواه براي آمريكا نداشته و يا كم اثر بوده است.

ثانيا در شرايط كنوني هر چه شدت تحريم ها بيشتر شود موقعيت آمريكا نزد افكار عمومي مردم ايران بيشتر ضربه مي خورد و اين موضوع در تضاد با استراتژي قدرت هوشمند است كه رويكرد بازسازي افكار عمومي مردم ايران را در اولويت قرار مي دهد.

آمريكا درصدد است با تحريم هوشمند ضمن مصون نگاه داشتن موقعيت خود نزد افكار عمومي ايران به طريقي از پيشرفت ايران در همه عرصه ها جلوگيري كند و نظام اسلامي را ناكارآمد جلوه دهد در نهايت مردم ايران را از نظام اسلامي نااميد و كاستي ها و عدم موفقيت ها را متوجه مسئولان جمهوري اسلامي نمايد و با اين سياست ضمن شكاف بين مردم و مسئولين و ايجاد نااميدي بستر مناسبي را براي اقدامات بعدي فراهم آورد.

اينجاست كه اعلام سال جهاد اقتصادي توسط رهبري معظم انقلاب و فراخواني هر سه قوه و آحاد مردم در جهت اين امر مقدس مي تواند يكبار ديگر اين راهبرد دشمن را مانند دفعات گذشته به يأس و نااميدي تبديل كرده و الگويي از يك كشور ضداستكباري، اسلامي، مستقل و البته با نظامي كارآمد و پيشرفته را در برابر مردم منطقه قرار دهد.

محور : جهاد اقتصادی

جهاد اقتصادي به دلايل مختلف يك برنامه عملياتي و مبتني بر استراتژي هاي عملياتي محسوب مي گردد كه البته اين برنامه عملياتي در صورت تكرار در سال هاي مختلف مي تواند صبغه بلندمدت و استراتژيك نيز پيدا نمايد.

جهاد اقتصادي از جهات مختلف بايد مورد توجه قرار گيرد. جهاد اقتصادي از اين جهت كه مبتني بر اصول ديني و اعتقادي است، از منظر فرهنگي قابل بحث است و از اين جهت كه حوزه اقتصادي به عنوان هدف و غايت آن در نظر گرفته شده، در حوزه مباحث اقتصادي مورد توجه اقتصاددانان و مديران اقتصادي قرار مي گيرد.

يكي از جهات بسيار مهم در جهاد اقتصادي، منظر و وجهه مديريتي آن است. به نظر نگارنده و مبتني بر اصول علمي دانش مديريت، جهاد اقتصادي به دلايل مختلف يك برنامه عملياتي و مبتني بر استراتژي هاي عملياتي محسوب مي گردد كه البته اين برنامه عملياتي در صورت تكرار در سال هاي مختلف مي تواند صبغه بلندمدت و استراتژيك نيز پيدا نمايد.

برنامه عملياتي يا اصطلاحا «برنامه و بودجه ساليانه» مهم ترين ابزار مديريتي محسوب مي گردد و يكي از موضوعات كليدي در حوزه مديريت هم در مباحث تئوريك و علمي و هم در مباحث كاربردي و اجرايي است. دو دليل اصلي براي جنبه عملياتي بودن جهاد اقتصادي مبتني بر اصول علم مديريت به شرح زير قابل ارايه مي باشد.

وجود زمان بندي ساليانه:

يك دوره زماني مشخص و معين (سال 1390) براي تحقق جهاد اقتصادي مشخص شده است. در ادبيات علمي مديريت، برنامه هاي ساليانه جزو برنامه هاي عملياتي طبقه بندي مي شوند. از اين منظر جهاد اقتصادي يك استراتژي عملياتي است نه يك طرح بلندمدت كه البته اين برنامه عملياتي مي تواند براي سال هاي متمادي تكرار گردد. نقطه آغاز اجراي يك برنامه عملياتي ساليانه دقيقا ساعتها و روزهاي آغازين همان سال مي باشد. از اين رو جهاد اقتصادي در عمل مي بايست از ابتداي سال 1390 آغاز شده باشد.

بنابراين تمامي سازمان ها و نهادهاي مسئول در كشور و همه افرادي كه در فعاليت هاي اقتصادي به طور مستقيم يا غيرمستقيم نقش دارند، لازم است به جاي پرداختن به بحث هاي صرفا تئوريك و بيان ضرورت ها، با قيد فوريت در برنامه هاي روزمره بازنگري نموده و مؤلفه هايي براي حركت جهادي خود تعبيه نمايند. كاهش يا صرفه جويي در زمان اجراي برنامه و فعاليت هاي روزمره يكي از مهم ترين مؤلفه ها مي باشد كه در ادامه توضيح بيش تري در مورد آن ارايه مي گردد.

نوآوري در اجراي طرح ها، صرفه جويي در هزينه ها، افزايش بهره وري، توجه به معيار ارزش افزوده اقتصادي (Economic Value Added) در ارزيابي عملكرد، بودجه بندي عملياتي يا مبتني بر عملكرد (Performance- based budgeting) و ساير ابزارها و تكنيك هاي مديريتي نيز در تحقق جهاد اقتصادي مي توانند حايز اهميت باشند.

لزوم تغيير تاكتيك ها و تكنيك ها براي حركت فراتر از حالت طبيعي و عادي:

آن چه كه در صحبت هاي رهبري معظم انقلاب بر آن تأكيد شده است، لزوم «حركت جهشي و مجاهدانه» است. «... از مسئولان كشور، چه در دولت، چه در مجلس، چه در بخش هاي ديگري كه مربوط به مسايل اقتصادي مي شود و هم چنين از ملت عزيزمان انتظار دارم كه در عرصه اقتصادي با حركت جهاد گونه كار كنند، مجاهدت كنند. حركت طبيعي كافي نيست؛ بايد در اين ميدان، حركت جهشي و مجاهدانه داشته باشيم...».

در اين بخش از صحبت هاي ايشان، يكي ديگر از ويژگي هاي برنامه و استراتژي عملياتي مورد تأكيد قرار گرفته است. برنامه هاي عملياتي (Action plans)، طرح هاي مشخصي هستند كه براي پياده سازي برنامه ها و استراتژي هاي بلندمدت طراحي شده اند و در يك چارچوب زماني مشخص در طي يك سال محقق مي گردند. در برنامه هاي عملياتي، علاوه بر زمان بندي اجرا، ابزارها و تكنيك هاي مربوط نيز مشخص شده است.

اجراي برنامه هاي عملياتي در چارچوب برنامه زمان بندي شده و با استفاده از ابزارها و تكنيك هاي موجود به طور قطع و يقين، «حركت طبيعي» محسوب مي شود. بنابراين مفهوم حركت جهادگونه و جهشي، وقتي قابل تحقق مي باشد كه برنامه زمان بندي عادي موجود در برنامه هاي عملياتي (بودجه سال 1390) مورد توجه جدي مسئولان و متوليان هر بخش از بودجه قرار گرفته و تلاش و مساعي مديران به كاهش زمان معطوف گردد.

با عنايت به اين كه معمولا زمان بندي هاي موجود در برنامه ها متناسب با حركت و فعاليت هاي عادي طراحي مي شوند، لذا كاهش زمان در يك برنامه ساليانه، صرفا در قالب حركت جهاد گونه امكان پذير است. در برخي موارد كاهش زمان از راه نوآوري و به كارگيري تكنيك ها و ابزارهاي نوين امكان پذير است.

بخش علمي و نخبگان كشور نيز بايد در اين جهاد اقتصادي ايفاي نقش نموده و دولت را در طراحي و به كارگيري ابزارهاي جديد ياري نمايند. نقش مجلس شوراي اسلامي نيز در اين زمينه بسيار حياتي است. در چارچوب «حركت طبيعي» دولت صرفا بايد در محدوده مشخص شده در برنامه و بودجه سال 1390 حركت كند.

بنابراين امكان بروز نوآوري در بودجه هاي ساليانه به دليل خاصيت انعطاف پذير نبودن بودجه معمولا بسيار كم است. از اين رو مجلس شوراي اسلامي نيز بايد با يك حركت جهادي، (خارج از روال طبيعي و متداول)، زمينه تحقق اين امر را فراهم آورد. مفهوم «Beyond Budgetig» يا اصطلاحا فراسوي بودجه بندي در ادبيات علمي مديريت بيش از 15 سال است كه رايج شده است.براساس اين مفهوم، در صورت وجود 12 اصل در بودجه، مي توان آن را از حالت ايستايي و غيرقابل انعطاف خارج نمود و به صورت يك برنامه عملياتي پويا، منعطف و به عبارتي فراسوي بودجه بندي سوق داد.

به نظر نگارنده، توجه به اين اصل در بودجه سال 1390 شرط بسيار ضروري و به عبارتي پيش نيازي اساسي براي تحقق «جهاد اقتصادي» محسوب مي شود.

نويسنده:دكتر محمد جليلي

منبع:http://www.kayhannews.ir/900131/6.htm

محور : جهاد اقتصادی

مبارزه با رفاه طلبي سازگار نيست!

در سالي كه بنام سال جهاد (مبارزه) اقتصادي است يكي از اصلي ترين اهداف و راهبردهاي دستگاه هاي فرهنگي بايد مبارزه با خوي رفاه طلبي باشد در اين صورت است كه راه براي جهاد در عرصه اقتصاد باز خواهد شد.

از اميرالمومنين(ع) در مورد ايمان سوال شد و ايشان در پاسخ فرمود: «الايمان علي اربع دعائم علي الصبر و اليقين و العدل و الجهاد» ايشان يكي از چهار ركن ايمان را جهاد معرفي كرده كه نشان از اين دارد براي استحكام ايمان بايستي به اين مهم نيز توجه داشت. جهاد به معناي عام آن - از جهاد اصغر گرفته تا جهاد با نفس و جهاد اكبر- سفارشي است كه هم خداوند متعال و هم رسول اكرم و هم ائمه اطهار (عليهم السلام) بدان تأكيد ويژه نموده اند و بر اين اساس است كه مجاهدان مورد تكريم خاص خدا و رسولش هستند؛ «فضل الله المجاهدين علي القاعدين اجرا عظيما» (نساء: 95). دليل اين فضيلت بخشيدن شايد اين باشد كه با ركود و قعود و سكون هيچ پيشرفت و حركتي صورت نمي گيرد و تلاش و تحرك است كه موجب حيات و تعالي مي گردد و جهاد معناي كامل اين تلاش و تحرك است. به خصوص اگر اين نكته را هم اضافه كنيم كه همواره خداوند همراه مجاهدين في سبيل الله بوده و راه هاي هدايت را براي آنها مي گشايد؛ «و الذين جاهدوا فينا لنهد ينهم سبلنا و ن الله لمع المحس نين » (عنكبوت: 69) در آيه اخير، جهاد معنايي عمومي دارد و لذا «معيار جهاد، شمشير و ميدان جنگ نيست. معيار جهاد، همان چيزي است كه امروز در زبان فارسي ما در كلمه «مبارزه» وجود دارد. ... نويسنده مبارز؛ نويسنده غير مبارز. عال م مبارز؛ عال م غير مبارز. دانشجوي مبارز و طلبه مبارز؛ دانشجوي غيرمبارز و طلبه غيرمبارز. جامعه مبارز و جامعه غير مبارز. پس جهاد يعني مبارزه» (رهبر انقلاب در شروع درس خارج فقه، 20/6/73) البته اين را هم بايد اضافه كرد: «جهاد يعني مبارزه براي يك هدف والا و مقدس، ميدان هايي دارد؛ يكي از ميدان هايش حضور در نبردهاي مسلحانه رايج جهاني است. ميدان سياست هم دارد؛ ميدان علم هم دارد؛ ميدان اخلاق هم دارد. ملاك در صدق جهاد اين است كه اين حركتي كه انجام مي گيرد، جهتدار و مواجه با موانعي باشد كه همت بر زدودن اين موانع گماشته مي شود؛ اين مي شود مبارزه. جهاد يعني يك چنين مبارزه اي كه وقتي داراي جهت و هدف الهي بود، آن وقت جنبه تقدس هم پيدا مي كند.» (1/4/83) با اين تعريف از جهاد، مطلب ديگري خود به خود بروز مي كند و آن اينكه «مبارزه يعني تلاش پر نيرو در مقابل يك مانع يا يك دشمن. اگر هيچ مانعي در مقابل انسان نباشد، مبارزه وجود ندارد. در جاده آسفالته، انسان پايش را روي گاز بگذارد و با باك پر از بنزين سفر كند؛ اين را مبارزه نمي گويند. مبارزه آن جايي است كه انسان با مانعي برخورد كند كه اين مانع در جبهه هاي انساني، مي شود دشمن و در جبهه هاي طبيعي، مي شود موانع طبيعي. اگر انسان با اين موانع درگير شود و سعي كند آنها را از ميان بردارد، اين مي شود مبارزه. ... جهاد در قرآن و حديث هم به همين معناست؛ همه جا به معناي جنگ مسلحانه نيست.(20/8/83) پس اگرچه ريشه لغوي جهاد از جهد و به معناي تلاش است اما «هر تلاشي را نمي شود گفت جهاد. در جهاد، حضور و روياروئي با دشمن، مفروض است. انسان يك تلاشي مي كند، دشمني در مقابل او نيست؛ اين جهاد نيست.» (1/8/90) بر اساس آنچه بيان شد «كار جهادي بايد هدفمند، درست متوجه به آرمانها و هوشمندانه و عاقلانه و دشمن شكن باشد.» (25/4/86) و كسي مجاهد و داراي روحيه جهادي است كه در عرصه هاي مختلف اينچنين دست به مبارزه بزند! اما اين تمام مطلب نيست و اين مبارزه حتماً شرايط و ضوابط ديگري نيز خواهد داشت و امام راحل در كلامي ماندگار به خوبي ملزومات را تبيين نموده اند. ايشان در پيام جاودان خود كه به مناسبت كشتار خونين مكه و پذيرش قطعنامه 895 صادر كردند، بيان داشته اند: «... مبارزه، با رفاه طلبي سازگار نيست و آنها كه تصور مي كنند مبارزه در راه استقلال و آزادي مستضعفين و محرومان جهان با سرمايه داري و رفاه طلبي منافات ندارد با الفباي مبارزه بيگانه اند... بحث مبارزه و رفاه و سرمايه، بحث قيام و راحت طلبي، بحث دنياخواهي و آخرت جويي دو مقوله اي است كه هرگز با هم جمع نمي شوند.» اين راهبرد اساسي و رمز راستين هر جهادي در عرصه هاي گوناگون است كه امام راحل از آن به عنوان الفباي مبارزه تعبير مي كنند. دليل اين سخن نيز روشن است چرا كه در بطن جهاد، كار و همت دوچندان و مضاعف نهفته است و افتادن در ورطه راحت طلبي و رفاه زدگي انسان را كسل و فشل و دون همت بار مي آورد. همين خصوصيت بود كه سبب گرديد امام رحمت و رأفت، اميرالمومنين(ع) را به جايي رساند كه لب به نفرين مردم كوفه بگشايد. مردمي كه در هنگامه زمستان، سرما و در تابستان، گرما را بهانه فرار از جهاد قرار مي دادند. حضرت امير(ع) اين افراد را اين گونه مورد خطاب قرار مي دهد: «يا اشباه الرجال ولا رجال، حلوم الاطفال ، و عقول ربات الحجال» اي كساني كه به مردان مي مانيد ولي مرد نيستيد! اي كودك صفتان! بي خرد و اي عروسان حجله نشين! - كه جز عيش و نوش به چيزي نمي انديشيد. (نهج البلاغه: خطبه 27) اين كلام به روشني از رفاه طلبي مردمان كوفه خبر مي دهد كه به گفته خود حضرت امير(ع) خون به دل ايشان كردند. بهانه آوردن، توجيه، ترس، مصلحت انديشي افراطي و دلبستگي به زخارف دنيا همه صفات مذمومي است كه از راحت طلبي نشأت مي گيرد و موجب فاصله گرفتن از دين و غلتيدن به مذلت و زبوني مي گردد. كسي كه طاقت گرسنگي، خستگي، كم خوابي، دوري از فرزند و همسر را ندارد و نمي تواند چشم بر اموال و خانه و مقام خويش ببندد هيچ گاه وارد عرصه جهاد نخواهد شد چرا كه جدا شدن از اين خو و ملكه نفساني، همانند بسياري از عادات و خوي هاي اخلاقي رذيله ديگر به راحتي امكان پذير نخواهد بود و همين است كه حضرت امير(ع) جهاد را مخصوص اولياي خاص خدا مي داند! «ان الجهاد باب من ابواب الجنه فتحه الله لخاصه اوليائه» و اين چنين است كه در صحراي كربلا تنها تعداد معدودي در كنار حضرت سيدالشهداء(ع) مي مانند و ياران واقعي و سرداران اصلي حضرت حجت(عج) 313 نفرند.

حضرت امام(ره) در تبيين جريان قاعد مي فرمايد: «از صدر اسلام تا كنون دو خط بوده است: يك خط، خط اشخاص راحت طلب كه تمام همشان به اين است كه يك طعمه اي پيدا بكنند و بخورند و بخوابند و عبادت خدا هم - آنهايي كه مسلمان بودند- مي كردند، اما مقدم بر هر چيزي در نظر آنها راحت طلبي بود. در صدر اسلام، از اين اشخاص بودند. وقتي كه حضرت سيد الشهداء- سلام الله عليه- مي خواستند مسافرت كنند به اين سفر عظيم، بعضي از اينها نصيحت مي كردند كه براي چه، شما اينجا هستيد، مأمونيد و حاصل، بنشينيد و بخوريد و بخوابيد... حضرت امير -سلام الله عليه- از اينها تعبير مي كند كه اينها همشان علفشان است. يك دسته ديگر هم انبيا بوده اند و اولياي بزرگ. آن هم يك مكتبي بود و يك خطي بود؛ تمام عمرشان را صرف مي كردند در اينكه با ظلمها و با چيزهايي كه در ممالك دنيا واقع مي شود، همشان را اينها صرف مي كردند در مقابله با اينها. (صحيفه امام 14: 521) البته روشن است منظور از رفاه طلبي دوري گزيدن از دنيا و رياضت هاي غير شرعي نيست، بلكه همان گونه كه گرما و سرما اموري مطلوب هستند، اما گرمازدگي و سرمازدگي نوعي بيماري است و نياز به درمان دارد، رفاه هم تا حدي كه به رفاه زدگي نينجامد، براي جامعه لازم است و نبايد جامعه را در فقر و تهي دستي نگه داشت؛ چنانچه حضرت امام(ره) به خوبي اين موضوع را تشريح كرده اند: «خوي كاخ نشيني مضر است، خودش مضر نيست، خويش مضر است، لكن خود او، اين خوي را دنبال دارد. كسي كه تمام توجهش به دامداري است او نمي تواند آدم بشود. كسي كه تمام توجهش به باغداري است اين نمي تواند يك انسان مفيد واقع بشود. آنهايي كه دامداريشان مفيد است براي جامعه، آنها توجه به دامداري ندارند. آنهايي كه دامداريشان براي حفظ جامعه است آنها جزء همان كوخ نشينانند.» (صحيفه امام 71: 376) مقام معظم رهبري نيز در تبيين همين موضوع مي فرمايد: «(در دعاي مرزداران صحيفه سجاديه آمده است) كه فكر مال فتون (مال فتنه انگيز) را از دل آنها ببر. مال فتنه انگيز، جاه طلبي، مقام طلبي، راحت طلبي، عيش طلبي و تجمل طلبي چيزهايي است كه ترديد را از طريق جسم و شهوات، وارد دل و مغز انسان مي كند. مراقب اينها باشيد. بنده نمي خواهم كسي را به زهد علوي دعوت كنم؛ زهد علوي بزرگتر از دهان و ذهن ماست، اما به قناعت و به اين كه نگذاريد زياده طلبي و افزون طلبي به سمت شما هجوم آورد، دعوت مي كنم. اينها مراقبت مي خواهد. راحت طلبي، رفاه طلبي و عيش طلبي، چيزهايي است كه به تدريج در انسان اثر بد مي گذارد و خود انسان هم اول نمي فهمد. يك وقت مي خواهد حركت كند، مي بيند نمي تواند؛ مي خواهد پرواز كند، مي بيند نمي تواند. ذهن ها و دلها و فكرها و ايمان ها را مورد پاسداري دقيق قرار دهيد؛ اين سفارش هميشگي من است. بدانيد در اين صورت، هيچ عامل و نيرويي زير اين آسمان وجود ندارد كه بتواند بر شما غلبه كند.» (24/6/81) در اين ميان البته وظيفه مسئولان و سران نظام اسلامي به مراتب بيشتر است، حضرت امام(ره) كه معتقد بود در برابر انقلاب اسلامي، آمريكا هيچ غلطي نمي تواند بكند، از سوي ديگر پرتگاه انقلاب را رفاه طلبي مسئولان دانسته و بيان مي دارد: «آن روزي كه مجلسيان خوي كاخ نشيني پيدا كنند خداي نخواسته و از اين خوي ارزنده كوخ نشيني بيرون بروند، آن روز است كه ما براي اين كشور بايد فاتحه بخوانيم... آن روزي كه توجه اهل علم به دنيا شد و توجه به اين شد كه خانه داشته باشم چطور، و زرق و برق دنيا خداي نخواسته در آنها تأثير بكند، آن روز است كه بايد ما فاتحه اسلام را بخوانيم.» (صحيفه امام 17: 377) «اگر مردم احساس كنند بخشي از مسئولان نظام به مسابقه رفاه طلبي و جمع آوري ثروت مشغولند، ايمان و اطمينان آنان به نظام كه پشتوانه اصلي حكومت محسوب مي شود ضربه مي بيند.» (20/8/81)

با اين توضيحات در سالي كه موسوم به جهاد (مبارزه) اقتصادي است يكي از اصلي ترين اهداف و راهبردهاي دستگاه هاي فرهنگي بايد مبارزه با خوي رفاه طلبي باشد در اين صورت است كه راه براي جهاد در عرصه اقتصاد باز خواهد شد و الا مردم و مسئولاني كه در مسابقه تجمل و رفاه هستند نمي توانند اهداف جهاد اقتصادي را محقق كنند!

نويسنده:مهدى عامرى

منبع: sobhesadegh.ir

محور : جهاد اقتصادی

يكي از مهمترين وجه تمايزات اقتصاد ليبرال بااقتصاد اسلامي در موضوع عدالت اقتصادي پيش آيد. در واقع مفهومي كه از عدالت در دين شريف اسلام برگرفته مي شود با تعريف عدالت در جامعه لذت گرا و منفعت طلب كه اساس بنيان خود رادر تامين فرصت براي كسب هرچه بيشتر سود افراد قرار داده است بسيار متفاوت است.

محور : جهاد اقتصادی

بي شك نامگذاري دهه چهارم از انقلاب اسلامي توسط رهبرمعظم انقلاب به نام دهه پيشرفت و عدالت تاكيدي جدي بر مقوله افزايش شاخص هاي رفاه و توسعه در كشور بوده و از سوي ديگر نامگذاري سال 90 به نام سال جهاد اقتصادي اهميت رشد و توسعه اقتصادي در كشور را صدچندان كرده است.

ايران اسلامي طي سه دهه گذشته توانسته است موفقيت هاي چشمگيري به دست آورد و از چالش هاي بسيار عديده اي عبور كند. فائق آمدن بر چالش هاي اوان انقلاب ، گذر از 8 سال جنگ تحميلي ، تحريم هاي اقتصادي و جنگ نرم دشمنان در سال هاي اخير از جمله موفقيت هاي غير قابل انكار نظام اسلامي در سه دهه گذشته است . با اين حال در اين سي و چند سال به دليل چالش هاي بسياري كه از بيرون در پيش روي نظام اسلامي قرار داده شده است كمتر موقعيت آن پيش آمده بود كه مسئولين اهميت و دغدغه اصلي را مسائلي مانند رفاه ، توسعه اقتصادي و ... مد نظرقرار دهند و اقتصاد را اولويت اصلي در كشور قرار دهند.

اما امروز به بركت خون شهيدان و همچنين استقامت و پايداري مردم در دفاع از آرمان هاي اسلامي نظام اسلامي ايران اسلامي به نقطه اي رسيده است كه بسياري از چالش هاي اساسي را پشت سر گذاشته است و از مقاطع بحراني به سلامت عبور كرده است و هم اكنون وقت آن رسيده تا دولت ها بيش از پيش به دغدغه هاي اقتصادي و معيشتي مردم و توجه به توسعه شاخص هاي رفاه بپردازند. بي شك نامگذاري دهه چهارم از انقلاب اسلامي توسط رهبرمعظم انقلاب به نام دهه پيشرفت و عدالت تاكيدي جدي بر مقوله افزايش شاخص هاي رفاه و توسعه در كشور بوده و از سوي ديگر نامگذاري سال 90 به نام سال جهاد اقتصادي اهميت رشد و توسعه اقتصادي در كشور را صدچندان كرده است. امروز كشور ما به يكي از قدرت هاي منطقه اي بدل شده است و در صحنه سياسي توانسته است در اكثر ميادين پشت حريفان را به خاك بمالاند .از اين روست كه مي توان گفت پيشرفت و توسعه اقتصادي در دهه چهارم از انقلاب اسلامي كه از اواخر دهه 80 شمسي آغاز شده است بايد در دهه 90 شمسي رشد و شتابي فزاينده در پيش بگيرد.

كشور ايران يكي از كشورهاي غني در عرصه منابع اقتصادي و انساني در جهان به حساب مي آيد با اين حال به دليل عقب ماندگي هاي علمي و فناوري در چند سده اخير و همچنين وجود سايه سنگين استعمار بر جكومت ايران در زمان طاغوت كشور ما نتوانسته است جايگاهي قابل قبول و درخور شاني داشته باشد . از اين روست كه مي توان گفت سال 90 را مي توان سال آغاز دوران جديد در وضعيت اقتصادي در كشور دانست. هم اكنون دولت يكي از بندهاي هفت گانه طرح تحول اقتصادي يعني هدفمند سازي يارانه ها را با موفقيت اجرا كرده است و در حال پيگيري است . بي شك ادامه اجراي طرح تحول اقتصادي در كشور مي تواند تاثيرات چشمگيري بر روند پيشرفت اقتصادي در كشور داشته باشد. اقتصاد ايران يك اقتصاد مختلط متمايل به متمركز است و از اين رو مهمترين تحولات و رخدادهاي اقتصادي چه از بعد منفي و چه از بعد مثبت را بايد در اقدامات و تصميمات دولت جستجو كرد .

هدفمندكردن يارانه ها، اصلاح نظام ماليات، بانك، گمرك، توزيع، ارزش گذاري پول ملي و بهره وري، هفت محور مهم طرح تحول اقتصادي است كه تاكنون تنها هدفمندي يارانه ها وارد فاز اجرايي شده است .

البته نبايد از اين مهم نيز غافل شد كه كشور ما هم اكنون در حوزه علم و فناوري پيشرفت هاي بسيار گسترده اي داشته و اين پيشرفت ها نيز مي تواند كمك شاياني به توسعه اقتصادي كشور كنند . طي ساليان اخير رشد علم وفناوري در كشور ما به اذعان بسياري از موسسات معتبر بسيار بيشتر از نرخ رشد علم وفناوري در منطقه و جهان بوده .با اين حال آنچه كه امروز در كشور بايد بيش از پيش به آن توجه داشت ايجاد ثروت و دستيابي به توسعه با استفاده از دانش توليدي در كشور است كه اين مهم جز با ايجاد چرخه هاي علم وفناوري در كشور ميسور نيست . به اعتقاد كارشناسان از 68 هزار ميليارد دلار ميزان صادرات جهان 20 درصد آن مربوط به صادرات نفت، گاز و بخش كشاورزي است كه تقريبا برابر با 12 هزار ميليارد دلار است .

80 درصد از كل اين صادرات مربوط به صادرات صنعتي است كه 48 هزار ميليارد دلار مي شود. در اين بين سهم دانش فني از كل صادرات صنعتي در جهان به 30 هزار ميليارد دلار مي رسد كه به خوبي جايگاه صادرات دانش فني را آشكار مي كند. ايران نيز پس از پيروزي انقلاب اسلامي و بخصوص در دو دهه اخير روند پرشتابي در دستيابي به علوم و دانش جديد را آغاز كرده كه البته ثمرات بسيار اميد بخشي نيز در پي داشته است. ايران طي سه دهه گذشته سرمايه گذاري هاي جدي اي برروي فناوريهاي راهبردي و اولويت داري همچون زيست فناوري، فناوري ميكروالكترونيك، هوافضا، سلول هاي بنيادي، انرژيهاي نو، طب ايراني، گياهان دارويي و فناوري نانو و... انجام داده است كه در نهايت به بالندگي ايران در اين علوم منتج شده است و امروز نام ايران در بسياري از علوم راهبردي در كنار 10 كشور اول قرار گرفته است . هم اكنون ايران از لحاظ رشد توليدات علمي مقام اول را در دنيا كسب كرده است و بررسي ها نشان مي دهد كه در 30 سال گذشته رشد توليدات علمي ايران 11 برابر متوسط رشد دنيا بوده است. از اين رو مي توان گفت هم اكنون ميزان توليد علم و دانش بومي در كشور به حد مطلوبي دست يافته است كه با تجاري كردن اين علوم مي توان گام هاي بسيار بلندي در عرصه توسعه اقتصادي در سال جهاد اقتصادي برداشت .

منبع : روزنامه رسالت 04/02/1390

محور : جهاد اقتصادی

تجربه موفقيت آميز جمهوري اسلامي در ارايه نظام سياسي مبتني بر اسلام، خيزش هاي اسلامي را در تمامي جهان اسلام سبب شده است. اين تجربه موفق همان اندازه كه موجب شادي مؤمنان و مسلمانان جهان شده، چشمان نگران دشمنان اسلام را نيز به خود معطوف ساخته است، به گونه اي كه از تمام ظرفيت هاي خود براي ضربه زدن به اين تجربه در ام القراي هزاره دوم هجري و هزاره سوم ميلادي، بهره مي برند.

اگر نظام جمهوري اسلامي بتواند موفقيت خود را در ديگر عرصه ها به نمايش بگذارد و نمونه اي كامل از تمدن اسلامي مبتني بر عدالت را به جهانيان ارايه دهد و به نوعي بهشت زميني را شكل بخشد، آن گاه است كه دشمنان بشريت به فغان خواهند افتاد؛ زيرا ارايه چنين اسوه و نمونه اي از جامعه برتر مي تواند تمامي بساط ستمگران و مستكبران را گرد آورد و از تخت فرو كشد.

نقشه راهي كه جمهوري اسلامي با هوشياري و درايت رهبري ترسيم كرده است، ارايه نمونه اي از جامعه برتر به جامعه جهاني و بشريت است. رهبري بر آن است تا پازل هاي اين جامعه را با همكاري و همدلي امت اسلام بسازد و بچيند. يكي از مهم ترين پازل هاي جامعه برتر فراهم آوري زمينه هاي آسايش است كه از طريق توليد و توزيع عادلانه ثروت اتفاق مي افتد. از اين جاست كه «اقتصاد» جايگاه مهمي در پازل جامعه برتر ايماني مي يابد تا تمدن اسلامي در عصر كنوني شكل گيرد.

نويسنده در اين مطلب با مراجعه به آموزه هاي اسلامي بر آن است تا يكي از عرصه هاي اقتصاد يعني نقش تجاري سازي توليد علم در جهاد اقتصادي در پازل جامعه برتر ايماني و تمدن اسلامي را مورد بررسي قرار دهد. با هم اين مطلب را از نظر مي گذرانيم.

نقش توليد علم در توليد قدرت و ثروت

علم به معناي دانش و دانايي، ارتباط تنگاتنگي با قدرت تسخيري بشر دارد؛ زيرا علم انسان به خود و ديگري وي را قادر به تصرفات در خود و ديگري نموده و فرصت خلافت الهي را به وي بخشيده است. روح الهي كه در كالبد بشريت دميده شده، اين ظرفيت را داراست كه علم اسمايي داشته باشد. از اين رو خداوند خلافت انسان بر همه هستي و كائنات را پس از دميده شدن روح خاص و تعليم علم اسمايي قرار داده و از فرشتگان ساحت قدس به نيابت از همه كائنات خواسته تا در برابر آدم(ع) به عنوان نمونه نخستين انسان كامل سجده برده و اطاعت و مظهريت ربوبيت او را بپذيرند و پروردگاري انسان براي كمال يابي خود را با سجده نشان دهند. (بقره، آيات 30 تا 37)

بنابراين، علم به يك معنا شناخت موجودات هستي و آگاهي از آن كه در آيات قرآني به عنوان علم الاسماء از آن ياد شده، علم قدرت و تسخير است كه در سايه سار آن انسان مي تواند خلافت و ربوبيت نمايد. همه انسان ها از چنين ظرفيتي برخوردارند و تنها كاري كه مي بايست انجام دهند فعليت بخشي به اين قدرت نهفته و سرشته در ذات است كه از آن در تعابير اسلامي به متاله و خدايي شدن ياد مي كنند.

هر انساني از راه هاي گوناگون مي تواند اسماي الهي سرشته در ذات خويش را فعليت بخشد كه از آن راهها به عبوديت ياد مي شود. عبوديت در اين تفسير داراي مراتبي است كه خواسته و ناخواسته در عالم پديد مي آيد؛ چرا كه علم در تفسير وحياني قرآن، چيزي جز اتصال به ذات باري تعالي نيست و خدايي شدن به معناي عالم شدن در زمان اين اتصال تحقق مي يابد.

هنگامي كه ما از توليد علم سخن به ميان مي آوريم مراد و منظورمان از توليد و ولادت به معناي اتصال انسان به مبدا علم و دانايي يعني خداوند است. اين اتصال براي همگان اتفاق مي افتد؛ چرا كه خداوند همه هستي را پر كرده و صمدانيت وي جايي را خالي نگذاشته است. پس هر جا كه علم است حضور او نيز تثبيت شده مي باشد؛ چنان كه هر جايي كه نام هستي بر آن برده مي شود، خالي از خداوند نيست.

در آموزه هاي قرآني، از انسان خواسته شده تا با اتصال به خداوند و متاله شدن، علم را در خود فعليت بخشد و حقايق هستي را ادراك نمايد. اين ادراك حقايق هستي به انسان كمك مي كند تا شناخت اسمايي را به دست آورد و با هر اسم بر موجودي از موجودات هستي تسلط بيابد. در حقيقت شناخت اسمايي و ادراك حقايق هستي، به معناي تسلط و تسخير است كه زمينه ربوبيت و پروردگاري بر آن موجود و هستي را براي انسان فراهم مي آورد و انسان مي تواند در مسير افزايش از آن براي كمال خود بهره برد و آن چيزي را نيز به كمال شايسته و بايسته خود برساند.

براين اساس مي توان دريافت كه توليد علم تا چه اندازه در توليد قدرت و ثروت انسان و جامعه نقش دارد؛ زيرا دانسته شد كه توليد علم به معناي ارتباط با حقيقت هستي و حقايق مرتبط با آن، به معناي درك درست از حقيقت چيزها و موجودات و تسلط و تسخير آن هاست. چنين تسلط و تسخيري عين قدرت و توانايي است. انسان از اين قدرت و توانايي تسلط و تسخير، مي تواند بهره گيرد و امكانات شدن هاي كمالي را به دست آورد. اين همان ثروت واقعي است كه انسان د رجست وجوي آن است. چنين قدرت و ثروتي است كه انسان را به سعادت واقعي مي رساند.

بنابراين توليد علم به معناي توليد قدرت و ثروت مي بايست در دستور كار هر انسان و جامعه انساني قرار گيرد؛ چرا كه هدف آفرينش و فلسفه آن تنها از اين راه تحقق مي يابد و شدني مي شود. پس مي توان گفت كه دانايي توانايي و دانش همان قدرت و ثروت است.

تجاري سازي توليد علم و مقام خلافت انساني

چنان كه گفته شد، توليد علم به معناي اتصال با مبدأ هستي و درك حقايق اشيا يعني همان اسما و تسلط بر موجودات جهت بهره مندي از آن ها به عنوان ثروت واقعي در راستاي كمال يابي انسان و جامعه انساني و كمال بخشي به موجودات ديگر در مقام خلافت و مظهريت ربوبي و پروردگاري است.

اكنون اين پرسش مطرح مي شود كه تجاري سازي توليد علم به چه معنايي است؟ لازم است به اين نكته پيش از پاسخ به پرسش اصلي توجه داده شود كه يكي از مسئوليت ها و مأموريت هاي بشر در زمين به عنوان خليفه، استعمارالارض (آباداني زمين) است. (هود، آيه 61) بنابراين، خلافت انساني مقتضي است كه انسان نه تنها خود را به بلوغ كمالي برساند، بلكه موجودات زميني را از طريق آبادسازي به كمال برساند.

همچنين مسئوليت انساني تنها در قبال خود نيست، بلكه انسان مسئوليت دارد تا ديگران را از جمله نوع بشر را نيز به كمال برساند. اين بدان معناست كه راه دست يابي به كمال در انسان از طريق كمال بخشي به ديگران مي گذرد. اين گونه است كه توليد علم به عنوان مقدمه كمال يابي خود شخص مطرح مي شود و كمال هر شخص انساني در كمال جامعه و جهان است.

اگر انسان مأموريت و وظيفه دارد تا توليد علم كند تا به كمال برسد، لازمه آن است تا از اين شناخت و علم خود به درستي بهره گيرد. توليد علم به معناي شناخت حقايق هستي و دانايي و آگاهي نسبت به آن، به معناي قدرت تسخير و تصرف است. بنابراين، هر انسان و جامعه انساني، در توليد علم بايستي به اين نكته توجه داشته باشد كه در چيزها تصرفاتي را انجام دهد كه كمال يابي خود و ديگران را تسريع بخشد و ثروت واقعي را براي جوامع بشري و ديگران فراهم آورد. از اين رو توليد علم با تصرفات در موجودات ارتباط مي يابد. اين كه انسان نسبت به اموري چون اتم ها آگاهي و دانايي يابد و حقيقت آن را دريابد، از آن روست كه بتواند در آن تصرفاتي در راستاي اهداف و فلسفه آفرينش خود و ديگران پديد آورد. به عنوان نمونه تصرفات در هسته هاي اتم براي توليد انرژي يا شناخت ژنوم انساني براي تغييرات مطلوب در راستاي اهداف آفرينش، امري لازم و بايسته است و خلافت انساني و مظهريت در ربوبيت مقتضي اين است.

تجاري سازي توليد علم به معناي بهره مندي درست از علم و توليد آن است. به اين معنا كه اگر علمي توليد مي شود و دانايي و آگاهي نسبت به امري چون هسته و ژنوم انساني به دست مي آيد، مي بايست اين دانش و دانايي در خدمت اهداف و فلسفه آفرينش قرار گيرد كه از آن به تجاري سازي توليد علم ياد مي شود. به سخن ديگر، تجاري سازي توليد علم به معناي توليد علم با هدف و انگيزه مناسب و مطلوب و درست است؛ چرا كه بي تجاري سازي توليدات علمي، نمي توان از خلافت و مظهريت پروردگاري انسان سخن به ميان آورد.

به عبارت ديگر، براساس آموزه هاي قرآني و اسلامي، تجارت سازي توليد علم، در حقيقت بخشي از فرآيند كمال يابي و كمال بخشي به دانش و دانايي است؛ چرا كه بي تجارت سازي نمي توان مدعي علم واقعي در خدمت به بشر و جهان در مقام خلافت و مظهريت پروردگاري انسان شد.

با اين بيان دانسته شد كه مراد از تجاري سازي توليد علم چيست؛ چرا كه تجاري سازي در اين جا تنها به عنوان نمادي از بهره مندي درست از علم و توليد آن است؛ زيرا علم بي منفعت همانند زنبور بي عسل است. تجاري سازي توليد علم به علم، كمال واقعي مي بخشد و هدف و فلسفه درست آن را به نمايش مي گذارد. در غير اين صورت هرگونه آگاهي و دانايي نسبت به حقايق واشيا، آگاهي بي ارزش است؛ زيرا هدفي را تعقيب نمي كند و تغييري را ايجاد نمي كند، افزون بر اين كه برخلاف مأموريت و مسئوليت انساني در امر آباداني و تغيير درست و مناسب در زمين است كه در آيه61 سوره هود به آن اشاره شده است.

شكل گيري زنجيره تجاري سازي توليد علم و ثروت

نبايد از اين نكته غافل شد كه توليد علم مي بايست در يك زنجيره صورت گيرد. به اين معنا كه پازل هاي حقيقت واحد جهاني مي بايست به درستي شناخته و به كار گرفته شود، در غير اين صورت رفتار انساني مي تواند به عنوان فساد شناخته شود. اين كه خداوند در آيه41 سوره روم مي فرمايد:ظهر الفساد في البر و البحر بما كسبت ايدي الناس؛ فساد در دريا و خشكي به سبب دستاوردهاي مردم آشكار شد، به اين معناست كه توده هاي مردم بي توجه به شناخت حقايق، اقدام به تصرف و تغيير در محيط زيست خود و زمين كردند كه آثار آن به جاي اصلاح و آباداني، افساد و فساد زمين بوده است.

خردمندان به سبب اين كه حقايق را به درستي مي شناسند و در چارچوب فلسفه آفرينش، در آنها تصرف و تغيير ايجاد مي كنند، موجب كمال بخشي به آن ها مي شوند، در حالي كه رفتار توده هاي مردم موجب افساد در آن مي شود. دانش و دانايي مي بايست خردمندانه باشد تا قطعات پازل به درستي شناخته و چيده شود و قرار گرفتن هر قطعه اي موجب كمال و تكميل آن شود.

هر چند كه به ظاهر علم شيمي از رياضي يا علم فيزيك يا حتي علوم انساني چون حقوق جداست، ولي بايد توجه داشت كه همه اين علوم بايستي در يك واحد ديده شود تا بتواند چنان كه هست خودنمايي كرده و تأثيرگذار باشد. توليد علم نيز مي بايست اين گونه مكمل يك ديگر باشد و تجاري سازي و بهره مندي بشر از علم و توليد آن نيز بايد به صورت زنجيره اي ديده شود.

شكل گيري زنجيره تجاري سازي توليد علم منجر به توليد ثروت مي شود و اين ثروت است كه فرصت هاي برابر كمالي را براي جامعه بشري فراهم مي آورد و هر كسي عادلانه مي تواند از سهم و قسط خويش از زمين و امكانات و ثروت بهره مند شود و خود را به كمال برساند و مظهريت ربوبيت را به دست آورد.

امام خامنه اي در مقام تبيين حقيقت انسان و هدف برتر وي به اين نكته بارها توجه داده است و از نهضت نرم افزاري وتوليد علم براي دست يابي به جامعه برتر سخن به ميان آورده است. از نظر ايشان شكل گيري زنجيره تجاري سازي توليد علم و توليد ثروت ملي لازم امتي است كه مي خواهد امت وسط و امت شاهد براي جوامع بشري باشد.

ايشان در خصوص تجاري سازي توليد علم خاطرنشان كردند: اگر زنجيره توليد دانش، تبديل دانش به فناوري، توليد محصول و در نهايت تجاري سازي علم تكميل شود، مسير توليد علم به توليد ثروت ملي كشور و پاسخگويي به نيازهاي ملت منتهي خواهد شد. (مقام معظم رهبري، نوروز90، مشهد مقدس)

اگر اين فرآيند به درستي شناخته و پيموده شود، مي تواند جامعه برتر را تحقق بخشد و زنجيره توليد دانش و تبديل آن به فناوري و تجاري سازي يعني تمدن سازي اسلامي. اين بدان معنا خواهد بود كه جامعه برتر ايماني شكل گيرد و الگو و نمونه اي براي بشريت شود.

البته تحقق كامل فرآيندي از توليد علم تا تبديل آن به فن آوري و تجاري سازي و بهره مندي از آن در شكل تغيير و تصرف و تبديل به ثروت همگاني نيازمند نقشه راه و همت مضاعف و كار مضاعف است.

پيش از هر چيزي انسان مي بايست خود را بشناسد و از ظرفيت ها و توانمندي هاي خويش در مقام خلافت الهي و خدايي بودن و پروردگاري و ربوبيت آگاه شود و روحيه خودباوري به عنوان خليفه الله در وي ايجاد شود. از اين رو امام خامنه اي در تبيين اين مهم مي فرمايد: روحيه خودباوري و اعتمادبه نفس بالا و شكل گيري زنجيره تجاري سازي توليد علم و توليد ثروت ملي از نكات برجسته اين حركت علمي است. (مقام معظم رهبري، نوروز90، مشهد مقدس)

اگر انسان و جامعه اي قدر خود را بشناسد و از مقام خلافت الهي و تسخير و قدرت تسلط و توليد علم و تبديل آن فن آوري و تجاري سازي آگاه شود، مي تواند به آساني و سادگي فرآيند زنجيره سازي توليد علم و ثروت را بشناسد و بپيمايد.

البته دشمنان نيز به اين مسئله آگاه هستند و براي مقابله با ايجاد چنين روحيه اي بسيج شده اند. آنان براي مقابله با هدف برتر جامعه ايماني يعني ايجاد تمدن اسلامي مبتني بر عدالت و استكبارستيزي و ستم ستيزي، نقشه راهي را كشيده اند كه مي بايست به عنوان نقشه راه شيطان آن را شناخت و برخلاف آن برنامه ريزي كرد و عكس آن عمل نمود.

هراس دشمنان از الگو شدن نمونه موفق اسلامي

ترس دشمنان از توليد علم به قصد تبديل به فن آوري و تجاري سازي از آن روست كه تمدن اسلامي در سايه شكوفايي اقتصادي فراگير در عصر كنوني ايجاد شود و به عنوان الگو به جهان و جهانيان معرفي شود، لذا تمام همت خويش را مبذول اين معنا كرده اند تا از اين تحول و دگرگوني مثبت جلوگيري كنند.

آن چه موجب هراس دشمنان امت اسلام و ايران اسلامي است، تبديل ايران به يك نظام و جامعه برتر در جامعه جهاني است؛ زيرا مي تواند به عنوان الگوي رهايي و عدالت خواهي و روحيه خودباوري در جهان مطرح شود و بساط دشمنان بشريت را برچيند.

منبع : مقالات شورای سیاستگذاری ائمه جمعه

محور : جهاد اقتصادی

بي شك جهاد اقتصادي در كشور بدون در نظر گرفتن توان علمي كشور ميسور نخواهد بود . در واقع يكي از الزمات دستيابي به توسعه اقتصادي در ايران به دليل وجود تحريم ها وجود علم و فناوري بومي است.

سال 90 با نگاه داهيانه مقام معظم رهبري سال جهاد اقتصادي نام گرفته است و همين امر نيز توجه به بخش هاي اقتصادي در كشور را به صورت يك مسئله حتمي مطرح ساخته است. ايران اسلامي هم اكنون بايد تمام توان و قواي خويش را صرف بازسازي و توسعه اقتصادي قرار دهد چرا كه دشمنان پس از شكست در ساحت هاي نظامي و سياسي سعي دارند تا از اين به بعد به كشور ما لطمه بزنند.

اما بي شك جهاد اقتصادي در كشور بدون در نظر گرفتن توان علمي كشور ميسور نخواهد بود . در واقع يكي از الزمات دستيابي به توسعه اقتصادي در ايران به دليل وجود تحريم ها وجود علم و فناوري بومي است. در واقع توسعه صنعتي فاكتور مهم توسعه اقتصادي بوده و تابعي از متغيرهاي تكنولوژي است . فرايند صنعتي شدن با فرايند توسعه تكنولوژي كه شامل انتقال ، جذب و ايجاد تكنولوژي هاي نو است ، رابطه اي بسيار تنگاتنگ دارد . از طرف ديگر بهبود فرايند توسعه تكنولوژي ، مستلزم كسب و ايجاد توانايي هاي تكنولوژيكي است . به بيان ديگر انتقال و واردات تكنولوژي هاي خارجي با مكانيسم هاي رسمي و غير رسمي امكان پذير است ، اما جذب و فهم تكنولوژي، وارداتي نمي باشد و لازمه تحقق آن وجود توانايي هاي تكنولوژيكي است .

از اين روست كه مي توان گفت در سال جهاد اقتصادي بخش عمده اي از مسئوليت ها بر بخش علمي و فناوري كشورمان است چرا كه در مقطع فعلي به دليل وجود تحريم هاي غربي صنعتگران داخلي نمي توانند برخي از ابزارآلات مورد نياز را از خارج وارد كنند.

البته شايد در نگاه اوليه اين چالش يك تهديد در برابر صنعت داخلي محسوب شود اما به زعم بسياري از صاحب نظران و با توجه به توانايي هاي بالاي دانشمندان كشور در توليد فناوري هاي بومي وجود تحريم ها يك فرصت محسوب مي شود. سالهاست كه موضوع ايجاد چرخه علم و فناوري در كشور به دليل عدم توجه صنعتگران داخلي به پتانسيل هاي بالاي علمي در كشور ايجاد نشده است. اما بي شك در سال جهاد اقتصادي شركت ها و صنعتگران مي توانند به توان علمي بومي در كشور تكيه كنند كه به اذعان صاحب نظران ظرفيت بسيار بالايي دارد .در واقع مي توان گفت توجه به رابطه ميان صنعت و توليدات فكر و انديشه اي حلقه مفقوده جامعه علمي در كشور است. هم اكنون جوانان و دانشجويان ايراني به اختراعات و ايده هاي خلاقانه اي دست پيدا مي كنند كه اين ايده ها هر كدام

مي تواند باعث شكوفايي در بخش هاي متعددي شود اما متاسفانه اكثر اين ايده ها تنها در حد فكر باقي مي ماند و اين معضل خود منجر به دلسردي مخترعان و عدم توسعه مطلوب مي شود. از اين رو شايد بتوان ايجاد رابطه اي جدي ميان صنعت و دانشگاه را يكي از راهكار هاي اساسي براي توسعه كمي و كيفي فناوري هاي نوين در كشور دانست . هم اكنون ميزان توليدات علمي در ايران قابل توجه است اما بي شك مرتبط ساختن اين دانش ها با يكديگر مي تواند سرعت و رشد توليدات را افزايش دهد و در نهايت منجر به صنعتي شدن اين دانش ها گردد. از اين روست كه مي توان گفت يكي از اولويت هاي اساسي در بخش علم وفناوري در سال جهاد اقتصادي ايجاد چرخه علم وفناوري در كشور است .اين امر مي تواند ضمن افزايش توان علمي داخلي راه را براي صادرات محصولات علمي كشور به خارج نيز هموار سازد و همچنين در نهايت به كاهش هزينه تمام شده محصولات ايراني بينجامد چرا كه غالبا فناوري هاي وارداتي براي صنعتگران بسيار پرهزينه است و اين در حالي است كه فناوري هاي داخلي بسيار ارزان تر از نوع وارداتي است .البته جايگاه بخش علم و فناوري كشور در سال جهاد اقتصادي به همين جا ختم نمي گردد. بلكه در اين سال اميد است فعالان اين بخش با روحيه و عزم جدي به سمت افزايش صادرات كشور مان در اين زمينه حركت كنند .

به اعتقاد كارشناسان از 68 هزار ميليارد دلار ميزان صادرات جهان 20 درصد آن مربوط به صادرات نفت، گاز و بخش كشاورزي است كه تقريبا برابر با 12 هزار ميليارد دلار است . اما80 درصد مابقي مربوط به صادرات صنعتي است كه در اين بين سهم دانش فني از كل صادرات صنعتي در جهان به 30 هزار ميليارد دلارمي رسد كه به خوبي جايگاه صادرات دانش فني را آشكار مي كند. كشور ما نيز پس از پيروزي انقلاب اسلامي و بخصوص در دو دهه اخير روند پرشتابي در دستيابي به علوم و دانش جديد را آغاز كرده كه البته ثمرات بسيار اميد بخشي نيز در پي داشته است. ايران طي سه دهه گذشته سرمايه گذاري هاي جدي برروي فناوري هاي راهبردي و اولويت داري همچون زيست فناوري، فناوري ميكروالكترونيك، هوافضا، سلول هاي بنيادي، انرژيهاي نو، طب ايراني، گياهان دارويي و فناوري نانو و... انجام داده است كه در نهايت به بالندگي ايران در اين علوم منتج شده است و امروز نام ايران در بسياري از علوم راهبردي در كنار 10 كشور اول قرار گرفته است . هم اكنون ايران از لحاظ رشد توليدات علمي مقام اول را در دنيا كسب كرده است و بررسي ها نشان مي دهد كه در 30 سال گذشته رشد توليدات علمي ايران 11 برابر متوسط رشد دنيا بوده است. از اين رو مي توان گفت هم اكنون ميزان توليد علم و دانش بومي در كشور به حد مطلوبي دست يافته است و اميد است اين رشد و توسعه در نهايت به صادرات منتج شود .

امروزه كشورهاي صنعتي كمتر كالاهاي خود را صادر مي كنند و بيشتر درصدد آنند تا دانش هاي جديد و نوين را تحت نظارت خود با هزينه گزاف به كشورهاي ديگر ارسال كنند كه از اين صادرات نيز رقم قابل توجهي نصيب آنان مي شود . امروزه بازار اصلي اين صادرات در اختيار كشورهاي توسعه يافته جهان نظير آمريكا، انگليس، آلمان و فرانسه است و اين كشورها نيز بازار را در انحصار خويش دارند. از اين رو نگرش جدي مسئولين به بخش صادرات دانش فني كشور مان و همچنين حضور موثر فعالان اين بخش مي تواند يكي ديگر از راهكارهاي توسعه اقتصادي در سال جهاد اقتصادي باشد.

لذا در نهايت امر بايد گفت با افزايش كمي و كيفي سطح توليد دانش و فناوري هاايران مي تواند به يكي از اصلي ترين صادركنندگان دانش فني در منطقه و پس از آن جهان شود. جامعه علمي ما نشان داده است كه توانايي و استعداد لازم را براي اقدامات بزرگ دارد و اميد است با ايجاد چرخه هاي علم و فناوري و همچنين حمايت هاي هرچه بيشتر مسئولين از نخبگان علمي و دانشگاهي در سال جهاد اقتصادي در آينده اي بسيار نزديك ايران را يكي از مراجع اصلي علم و فناوري در منطقه و جهان ببينيم.

منبع : رسالت06/02/1390